برخی آیین‌های ماه مبارک رمضان در کرمان به علت تغییر نوع زندگی رو به فراموشی هستند

"سید فوأد توحیدی"، شاعر، آهنگساز، نوازنده و پژوهشگر آئینی درباره آئین‌های ماه مبارک رمضان در استان کرمان به خبرنگار فرهنگی خبرگزاری شبستان گفت: در ایام ماه مبارک رمضان آیین‌های گوناگونی در استان کرمان برگزار می‌شد که به علت تغییر نوع زندگی؛ بعضی از آن‌ها رو به فراموشی هستند مانند آیین چلیک زنی روستا‌های رفسنجان که با کوبیدن روی حلب و چلیک مردم را برای سحر از خواب بیدار می‌کردند یا دهل نوازی روی شتر که در سیرجان رایج بود و برای سحر با خواندن اشعار و دهل نوازی مردم را بیدار می‌کردند.

وی افزود: "سفید مهره" هم‌سازی صدفی شکل است که ساز اعلان محسوب می‌شود و با نوع دمیدن در آن مردم را از خبری مطلع می‌کنند برای مثال در بعضی نقاط اگر سه بار در آن بدمند نشان از فوت یکی از اهالی است. از این ساز برای اعلان سحر و همچنین گاه افطار استفاده می‌شود.

این پژوهشگر آئینی با اشاره به سنت نقاره زنی در ماه مبارک رمضان در کرمان گفت: در ماه رمضان نوبت نوازی یا همان نقاره زنی با ریتم‌های مخصوص این ماه در امامزاده زید شهداد کرمان که کهن‌ترین نقطه نوبت نوازی در کشور است همچنان اجرا می‌شود.

توحیدی ادامه داد: سحری خوانی و مناجات خوانی هم در اکثر نقاط استان کرمان اجرا می‌شود. در نقاطی بر پایه جوهره موسیقی ردیف دستگاهی و در نواحی دیگر بر پایه فواصل و گردش ملودیک موسیقی نواحی اجرا می‌شوند.

وی با اشاره به اجرای آیین "هو علی جان" در شهرستان انار گفت: این آیین در شب بیست و هفتم ماه رمضان مصادف با سالروز قتل ابن ملجم مرادی اجرا می‌شود و در این آیین گروهی از مردم با فانوس به درب خانه‌ها ‌می‌روند و اشعاری را در این مناسبت می‌خوانند و مردم به صورت گروهی بعد از هر دو بیتی با هم می‌گویند "هو علی جان"، "یا علی جان". اهل منزل هم با شیرینی، شکلات و سایر تنقلات از آن‌ها پذیرایی می‌کنند.

توحیدی افزود: از سایر آیین‌های استان کرمان می‌توان به نواختن روی بشکه و قنبرخوانی و اجرای تعزیه‌ قنبر غلام حضرت علی در روستای سیرچ اشاره کرد. "چهل منبرون" هم رسم دیگری است که کرمانیان چهل شمع را در شب شام غریبان در چهل مکان مقدس روشن می‌کنند تا به آرزوی خود برسند.

این پژوهشگر آئینی در پایان افزود: آیین " الله رمضونی" هم به این صورت است که گروهی از نوجوان‌ها به درب خانه‌ها ‌می‌روند و اشعاری را گروهی می‌خوانند و اهل خانه به آن‌ها تنقلاتی هدیه می‌دهند. در قسمت‌هایی مانند قاسم آباد رفسنجان هم نوازندگان سرنا و دهل مردم را در گاه سحر از خواب بیدار می‌کردند. مراسم دم دم سحری هم در برخی نواحی جنوبی کرمان اجرا می‌شود.

پایان پیام/32