تاثیر موثر امر به معروف و نهی از منکر در کنترل آسیب های اجتماعی

دست اندرکاران حوزه اجتماعی طی سال های اخیر نگرانی خود را نسبت به رشد روزافزون آسیب های اجتماعی، بارها اعلام کرده اند.

شفا آنلاین>سلامت>امروزه آسیب های اجتماعی به مثابه آتشفشانی خاموش، جامعه را در معرض تهدید قرار داده اند اما به راستی بهترین راهکار مقابله با آسیب های اجتماعی چیست.

به گزارش شفا آنلاین،دست اندرکاران حوزه اجتماعی طی سال های اخیر نگرانی خود را نسبت به رشد روزافزون آسیب های اجتماعی، بارها اعلام کرده اند. تعالیم اسلامی صدها سال قبل بهترین راهکار مقابله با آسیب های اجتماعی را ارائه داده و براساس آن ، امر به معروف و نهی از منکر به عنوان جامع ترین برنامه برای اصلاح جامعه شناخته شده است.

** امر به معروف و نهی از منکر، فریضه ای اجتماعی است
استاد دانشگاه و کارشناس ستاد امر به معروف و نهی از منکر دراین باره به خبرنگار ایرنا می گوید: آسیب های اجتماعی در فضای اجتماعی بروز می کند و از مهم ترین ویژگی های امر به معروف و نهی از منکر نیز ، اجتماعی بودن این فریضه است .

محمدحسن دهقانی می افزاید: امر به معروف و نهی از منکر، واجب الهی است و از احکام شرعی ناشی می شود و اگر بتوانیم این فریضه الهی را احیا کنیم، می توانیم بسیاری از آسیب های اجتماعی را کاهش دهیم و آنها را کنترل کنیم.
وی با اشاره به نقش امر به معروف و نهی از منکر در مسائل شهری مانند حقوق شهروندی ، اضافه می کند: بطور مثال برای نهادینه کردن فرهنگ ترافیک ، می توان از مولفه تذکر لسانی بهره گرفت.
وی تاکید می کند: ما باید در مسائل اجتماعی نسبت به هم، احساس مسئولیت داشته باشیم و نسبت به اتفاقات فضای عمومی جامعه، حساس باشیم.

**تذکر به معنای زوم کردن ذره بین روی مسائل اعتقادی نیست
کارشناس ستاد امر به معروف و نهی از منکر می گوید: یکی از اموری که در آموزه های دینی به آن تاکید شده ، این است که نسبت به مسائل همنوع خود ، واکنش نشان دهیم.
دهقانی می افزاید: تذکر لسانی الزاما به این معنا نیست که ذره بین خود را روی مباحث اعتقادی و ارزشی زوم کنیم بلکه اتفاقا نقطه تمرکز ما در اینجا باید مسائل اجتماعی باشد.

این استاد دانشگاه اضافه می کند: بطورمثال در مباحث مربوط به فرهنگ ترافیکی، اگر اشخاصی در جامعه نسبت به آن ، آگاهی نداشته باشند ، می توانیم در مورد مسائلی مانند حفظ حق عبور عابرپیاده هنگام چراغ قرمز با یک تذکر ، رانندگان را نسبت به این امر حساس سازیم. تذکر فقط لسانی نیست.

دهقانی خاطرنشان می کند: آسیب های اجتماعی یا ناشی از عوامل عامل درونی مانند خشم ، نفرت احساس گناه بوده یا ناشی از عوامل بیرونی مانند عوامل محیطی و اجتماعی هستند.

وی می افزاید: بطورمثال در مساله طلاق ، تبعات فردی آن توجه ما را جلب نمی کند بلکه آنچه توجه ما را به خود جلب می کند عوارض آن روی فرزندان است که شاید به سمت آسیب های اجتماعی برود.

** امر به معروف و نهی از منکر به معنای خشونت نیست
کارشناس ستاد امر به معروف و نهی از منکر می گوید: یکی از بهترین راهکارهای کنترل و کاهش ناهنجاری های عمومی و زشتی های جامعه ، تذکررفتارمنشانه و استفاده از زبان بدن است به آن معنا که بطورمثال برای آنکه به شخصی بفهمانیم چراغ خودرویش در روز روشن است، هیچگاه سرمان را از پنجره ماشین بیرون نمی کنیم تا به او تذکر دهیم بلکه با خاموش و روشن کردن چراغ های خودروی خود ، علامت های لازم برای تذکر را می فرستیم.

دهقانی تاکید می کند: ما غیر از لسان با زبان بدن نیز می توانیم انسان ها را متوجه اشتباه خودشان کنیم .

وی می افزاید: براساس فرموده های رهبر معظم انقلاب اسلامی ، تعریف از امر به معروف و نهی از منکر ، تذکر است نه خشونت و درگیری چراکه نگاه ما به مسائل اجتماعی یک رویکرد پیشگیرانه و درمانی است تا رویکرد برخوردی.

وی خاطرنشان می کند: برای کنترل ناهنجاری های اجتماعی باید از راهبرد امر به معروف و نهی از منکر که همان تذکر است، استفاده کرد.

**ناهنجاری های پوششی باید از مجرای خاص خود تذکر داده شود
وی در پاسخ به این سئوال که چه کسانی باید امر به معروف و نهی از منکر را انجام دهند، می گوید: همه آحاد جامعه هنگامی که متوجه خطاها و نکات مثبت یکدیگر می شوند ملزم به اجرای امر به معروف و نهی از منکر هستند اما در خصوص بی نظمی ها و ناهنجاری های پوششی به عنوان یکی از ارزش های موردتوجه حکومت اسلامی این مساله باید کانالیزه شده و از مجرای خود تذکر داده شود.

کارشناس ستاد امر به معروف و نهی از منکر می افزاید: بطورمثال اگر خواستیم به فرد دارای پوشش نامناسب تذکر دهیم باید تلاش کنیم تمام جوانب تاثیر عمل خود را در نظر بگیریم.
وی ادامه می دهد: اما از جنبه عمومی ، همه افراد به صورت فردی باید هنجارهای اجتماعی خود را رعایت کنند و اگر پوشش خوب، هنجار شناخته می شود باید تک تک افراد آن را رعایت کند در آن صورت است که اگر فردی خلاف جریان عمل کند ، خودش کم کم در انزوا قرار می گیرد و باید خود را ملزم به رعایت هنجارهای اجتماعی کند.

وی اضافه می کند: در حوزه سیاستگذاری کلان برای امر به معروف و نهی از منکر نیز ستاد برای امر به معروف و نهی از منکر ایجاد شده و قانون حمایت از آمران به معروف و ناهیان از منکر نیز در سال 94 مصوب و تائید شد و دستورالعمل های اجرایی آن به دستگاه های اجرایی و اداری کشور ابلاغ شده است.

**رفتارهای چکشی برای مقابله با آسیب های اجتماعی را نمی پسندیم
کارشناس ستاد امر به معروف و نهی از منکر تصریح می کند: در رابطه با امر به معروف و نهی از منکر و آسیب های اجتماعی ، رفتارهای چکشی و خشن و امنیتی را نمی پسندیم.
دهقانی یادآور می شود: امر به معروف و نهی از منکر، یک امر فرهنگی است و مدتها طول می کشد تا در فضای عمومی جامعه، نهادینه شود اما متاسفانه نخبگان به این امر کمتر توجه کرده اند .

وی تصریح می کند: هم اکنون در دوره گذار قرار داریم ، دوره ای که آسیب های اجتماعی در حال نشان دادن خود هستند و در این بین متاسفانه نقش امر به معروف و نهی از منکر ، مغفول مانده است.

وی با اشاره به فرموده رهبر معظم انقلاب مبنی بر 'آتش به اختیار' ، می گوید: بسیاری از نخبگان جامعه آن را تعبیر به امر به معروف و نهی از منکر کرده اند .

دهقانی تاکید می کند: تک تک افراد جامعه باید خود را در برابر ناهنجاری ها ، مسئول بدانند؛ هنگامی که همه ما سوار یک کشتی هستیم و یک نفر به دلخواه خودش قسمتی از آن را تخریب می کند، نمی توانیم بگوییم به ما ربطی ندارد. 'آتش به اختیار' به این معناست که همه نسبت به هنجارهای اجتماعی مسئول هستیم.

**گسترش مهارت های اجتماعی راهی برای کاهش تبعات آسیب ها
این استاد دانشگاه می گوید: آسیب های اجتماعی فقط مخصوص قشر خاصی نیست بلکه همه اقشار جامعه از کودک تا میانسال و سالمند در معرض آن هستند و اگر مهارت های اجتماعی را در همه حوزه ها گسترش دهیم می توان از تبعات آسیب های اجتماعی کاست.

دهقانی می افزاید: بطورمثال در مورد 'کودکان کار' با گسترش آموزش مهارت های فنی و حرفه ای می توان در جهت کاهش این معضل اجتماعی ، گام برداشت.

**اولویت امر به معروف و نهی از منکر، برخورد با آسیب های اجتماعی است
کارشناس ستاد امر به معروف و نهی از منکر می گوید: اولویت ستاد امر به معروف و نهی از منکر، حجاب نیست بلکه اولویت ما براساس فرموده های رهبر معظم انقلاب ، حفظ نظام و برخورد با آسیب هایی مانند طلاق است.

دهقانی می افزاید: یکی از مولفه های موثر در کنترل آسیب های اجتماعی ، آموزش های برگرفته از امر به معروف و نهی از منکر است.

وی اضافه می کند: البته به باور بسیاری از کارشناسان غربی و همچنین کارشناسان داخلی ، لازم است که زشتی ها نیز به جامعه معرفی شوند اما نه به شکل غربی و در قالب سند 2030 ، بلکه این اقدام باید مطابق با آموزه های دینی باشد.

وی اضافه می کند: یکی از زشتی های جامعه نیز بدپوششی و نمایش قدرت و ثروت یا بی خبری از همسایگان است که ریشه در فضای آموزشی ارزشی ما دارد .

این استاد دانشگاه می افزاید: ایرانیان در تاریخ خود و از زمان کوروش به آموزه های اجتماعی توجه داشتند اما متاسفانه نقش امر به معروف و نهی از منکر ، کمرنگ شد تا به اینجا رسیدیم.

دهقانی می گوید: اگر نقش امر به معروف و نهی از منکر را با جریان سازی ، اطلاع رسانی و آموزش های خاص پررنگ کنیم، بسیاری از مسائل در حوزه حجاب برطرف می شود تا اینکه بخواهیم گشت ارشاد راه بیندازیم.

حتما بخوانید: سایر مطالب گروه اجتماعی

برای مشاهده فوری اخبار و مطالب در کانال تلگرام ما عضو شوید!