با هواپیمای ATR 72 ملخی آشنا شوید+تصاویر
ATR 72 هواپیما دو موتوره توربوپراپ کوتاه برد منطقهای است که توسط شرکت هواپیماسازی فرانسوی-ایتالیایی ایتیآر تولید میشود.
ایتیآر ۷۲ هواپیما دو موتوره توربوپراپ کوتاه برد منطقهای است که توسط شرکت هواپیماسازی فرانسوی-ایتالیایی ایتیآر تولید میشود. ایتیآر ۷۲ نوع تکامل یافتهایتیآر ۴۲ است که از سال ۱۹۸۹ تولیدش آغاز شد. از این هواپیما معمولاً برای حمل و نقل منطقهای توسط شرکتهای مسافربری استفاده میشود، اما به عنوان هواپیمای اختصاصی (شرکتها یا موسسات)، باری و برای گشت دریایی هم استفاده شده است. مدلهای مختلفی از این نوع هواپیما تاکنون طراحی شدند و تا ۷۸ نفر گنجایش دارند.
شرکت ای.تی. آر در پی برداشته شدن تحریمها علیه ایران، اعلام کرد: با ایران برای تأمین حداکثر ۴۰ فروند هواپیمای توربوپراپ برای شرکت هواپیمایی ایران ایر قرارداد امضا کرده است. این قرارداد پس از مذاکرات تهران و رم که در نخستین سفر اروپایی حسن روحانی به اروپا انجام گرفت، امضا شد. پاتریک دو کاسل باژاک، مدیرعامل ای.تی. آر در بیانیهای اظهار کرد این شرکت افتخار دارد که با فراهم کردن هواپیما به منظور تقویت و افزایش حمل و نقل منطقهای در ایران، در دوران جدید این کشور مشارکت دارد و برای فروش ۲۰ فروند هواپیمای ۶۰۰–۷۲ و همچنین گزینه برای فروش ۲۰ فروند دیگر با ایران قرارداد یک میلیارد یورویی امضا کرده است.
ایرانایر قرارداد خرید ۲۰ فروند هواپیمای ایتیآر ۷۲ سری ۶۰۰ را امضا کرده است. در اواخر اردیبهشت ۱۳۹۶ اولین سری از هواپیمای ATR72-600 به تعداد چهار فروند تحویل شرکت هواپیمایی ایران (ایران ایر) داده شد و در فرودگاه مهرآباد فرود آمد.
شرکت ایتیآر در اصل یک شرکت مشترک فرانسوی ایتالیایی است و در زمینه ساخت هواپیماهای توربو پراپ این شرکت قویترین سازنده در بخش هواپیماهای مسافربری است.
در گذشته هواپیماهای ملخی از موتور پیستونی (همانند خودروها) استفاده میکردند این موتورها قدرت و بازده کمی داشتند اما موتورهای کنونی ملخی هواپیماهای مسافربری زیرمجموعه موتورهای توربینی هستند و بازده بالایی دارند.
موتور این هواپیما توربوپراپ است به این معنی که به جای فن بزرگ در موتورهای توربو فن یک پروانه ملخی در آن قرار گرفته است. توربوپراپ نوعی موتور توربینی گازی است که در آن از گردش محور توربین برای گرداندن ملخ و ایجاد پیشرانش استفاده میشود. این نوع موتورها برای هواپیماهایی با برد کم و سرعت زیر ۷۰۰ کیلومتر در ساعت مناسب و به دلیل مصرف سوخت و تعمیرات ارزانترشان نسبت به موتورهای توربو فن دارای صرفه اقتصادی هستند. این هواپیماها معمولاً برای مسافتهای زیر ۷۰۰ کیلومتر مناسب هستند.
ایلیوشین ۱۱۴ هم مانند هواپیماهای ایتیآر از نوع توربوپراپ است و به گونهای طراحی شده که بتواند در فرودگاههایی که از لحاظ تجهیزات ضعیف هستند، فرود آید.
این هواپیما برای جایگزینی با توربوپراپهای منطقهای از جمله آنتونوف ۲۴ که عمر پروازی آن رو به پایان بود، طراحی شد، و بازار هدف آن شوروی سابق و کشورهای متحد آن بود.
این هواپیما ۵۰۰ کیلومتر در ساعت سرعت دارد و برد پروازی آن هزار کیلومتر است. البته یک نقطه ضعف احتمالی برای این هواپیما، قدرت پرواز در مناطق گرمسیری است. مشکلی که بیشتر هواپیماهای ساخت روسیه یا اوکراین با آن دست به گریبان هستند.
مشخصات فنی هواپیمای ATR
ATR تا به حال بیش از 1500 هواپیما فروخته است و بیش از 200 اپراتور در بیش از 100 کشور دنیا دارد. هر 8 ثانیه یک بار، یک فروند ATR در جایی از دنیا فرود می آید. ٢٠٠ شرکت هواپیمایی در سراسر دنیا از این نوع هواپیما استفاده می کنند.
شاید با توجه به ساختار ملخی پیشرانه های توربوپراپ، ظاهر ATR 72 کمی قدیمی به نظر برسد اما باید گفت که در طول قریب به 30 سال تولید سری 72 توسط ATR، تعداد اندک حوادث منجر به سقوط، این هواپیما را در زمره ساخته های ایمن و قابل اطمینان صنعت هوانوردی قرار داده است.
تغییرات اساسی که در این مدل وجود دارد یکی در مصرف سوخت بهتر و همچنین در مورد هزینه های نگهداری از این هواپیما بوده که به نسبت مدل قبلی آن، پیشرفت های محسوسی داشته باشد. این مورد باعث شده تا این هواپیما به مراتب از نظر اقتصادی به صرفهتر شود و شرکتهای هواپیمایی تمایل بیشتری برای به کارگیری این مدل هواپیما را داشته باشند.
موتور هواپیماهای ATR توسط یک غول کانادایی به نام Pratt and Whitney تولید شده که یکی از معروفترین، خوش نام ترین، اقتصادی ترین، ایمن ترین و مدرن ترین موتورهای هواپیما بوده که به خصوص در مدل PW127M آن، فناوری و طراحی را به حد اعلی رسانده است.
نام هواپیما : ATR. 72
مدل :500
سال ساخت :2000و 2002 میلادی
موتور : دو موتور -6BLADE PROPELLER PW 127 WITH ساخت کانادا (مدل 500)
موتور :دو موتور PW 127 WITH -4 BLADE PROPELLER ساخت کانادا (مدل 212)
از پیشرفته ترین موتورهای جت ملخ دار در جهان و مجهز به سیستم EEC (کنترل کننده الکترونیکی موتور هواپیما) سیستم اطفاء حریق و در ATR 72-500 (سیستم جدید PEC کنترل کننده الکترونیکی ملخ هواپیما) که سرعت ملخ و راندمان نیروی جلو برنده را کنترل می کند.
سرعت 500 کیلومتر در ساعت
KTAS
تعداد صندلی : 74
سقف پرواز : 25000 پا
برد : با سوخت کامل و 51 مسافر ، 2020 کیلومتر
سایر تجهیزات :
مجهز به 2 رایانه (کامپیوتر مرکزی) MFC که کلیه سیستم های هواپیما تحت کنترل و فرمان این کامپیوتر ها می باشند.
مجهز به سیستم GPWS (سیستم هشدار دهنده عدم برخورد به زمین و موانع) و E GPWS هواپیمای مدل 500 که سیستم فوق پیشرفته ترین سیستم به کار رفته در دنیا می باشد که تمام عوارض زمین را به صورت رنگی و با نشان دادن ارتفاع هر مانعی قابلیت و ایمنی هواپیما را به طور چشمگیری بالا برده است .
مجهز به سیستم رایانه ای C.CAS (سیستم هشدار دهنده وضعیت اضطراری به خلبان)
مجهز به سیستم جهانی مکان یابی ماهواره ای GNSS و GPS که همزمان با تماس به 24 ماهواره کلیه اطلاعات موقعیت جغرافیایی هواپیما را بر روی کره زمین با خطای سه متر نشان می دهد و کمک شایانی به ناوبری هواپیما جهت فرودگاههایی که مجهز به دستگاه های ناوبری نیستند می کند.
مجهز به سیستم رایانه ای AF CAS (سیستم کنترل کننده اتوماتیک هواپیما و هدایت هواپیما) این سیستم قابلیت قفل شدن به GNSS را دارد که ناوبری با دقت زیاد در فواصل طولانی را ممکن می سازد.
مجهز به سیستم EADI-EHS (سیستم نمایشگر تلوزیونی از وضعیت هواپیما که جایگزین سیستم های قدیمی دهه 70 و 80 میلادی گردیده .)
مجهز به سیستم اکسیژن اضطراری
مجهز به سیستم اطفاء حریق اتوماتیک
مجهز به رادار پیشرفته رنگی با برد 65 کیلومتر(300 NM)
نمایشگر رنگی جهت اطلاعات هواشناسی و عوارض زمین
مجهز به سیستم اتوماتیک تنظیم فشار
قابلیت پرواز با یک موتور با حفظ ارتفاع 14000 پا
قابلیت نشست بر روی آب در وضعیت اضطراری و ماندگاری به مدت 30 دقیقه بر روی آب
قابلیت نشست و برخاست بر روی باندهای کوتاه ، چمن ، خاکی و یخ
مجهز به سیستم از بین بردن صدا در داخل کابین که باعث شده تا کابین این هواپیما از کابین یک هواپیمای جت نیز بی سرو صداتر باشد. (مدل 500)
اطلاعات دیگر
قابل توجه است که این هواپیما از جنوب فرانسه (شهر تولوز) به مقصد تهران برخاست و بدون هیچ گونه سوختگیری مجدد با 7/15 ساعت پرواز در تهران به زمین نشست . این هواپیما دارای کمترین مصرف سوخت و در بردهای کوتاه از اقتصادی ترین هواپیماهای موجود در جهان است .(LOW OPERATING COST)
علت نصب ملخ دلیل بر کهنگی و قدیمی بودن هواپیما نیست و علت آن توجیه اقتصادی و لهذا کاهش هزینه ها و مخارج مربوطه و همچنین نشست و برخاست هواپیما در باند کوتاه می باشد.
برای مثال مسیر لندن- پاریس ، توسط این هواپیما انجام می پذیرد.
هر هواپیما با توجه به ماموریت خاص در نظر گرفته شده ، طراحی و ساخته می شود و جت ملخ دار نیز به همین علت به عنوان (REGIONAL) طراحی و ساخته می شود.
این هواپیما که اکنون پرفروش ترین جت ملخی توربو پراپ دنیا است ، ساخت مشترک ایتالیا و غول دیگر صنعت هواپیمایی یعنی AIRBUS از کشور فرانسه است .بدنه ساخت مشترک این دو کشور است و موتورهای کانادایی PW 127 برای این هواپیما انتخاب گردیده است . تمام اطلاعات پرواز بر روی صفحه های تلوزیونی ساخت آمریکا نمایش داده می شود(GLASS COCKPIT) . نصب رادار رنگی هواشناسی با 650 کیلومتر برد، سیستم کنترل الکترونیکی برای قدرت موتور و ملخ ، بهره وری را به حداکثر رسانده است. وجود چهار کامپیوتر مجزا در دو واحد جداگانه که تقریبا تمام وسایل هواپیما اعم از فشار داخل کابین ، گرما و تهویه ، برق و سیستم های یخ زدایی و غیره را کنترل می نمایند نیاز به داشتن مهندس پرواز را از بین برده است . مصرف کم و تانک های سوخت بزرگ ، برد هواپیما را تا نزدیک 5500 کیلومتر رسانده است و ملخ با قدرت چرخش معکوس قابلیت نشستن و بلند شدن در باندهای بسیار کوتاه تا حتی 1000 متر را میسر می سازد .
کشورهای دارنده :
این هواپیما یکی از پرفروش ترین هواپیماهای دنیا در چند سال اخیر می باشد ، به طوری که با توجه به مدرن بودن آن و همچنین با توجه به کاهش هزینه ها و مناسب بودن آن جهت پروازهای کوتاه در اقصی نقاط جهان خریداری شده است و هم اکنون بیش از 650 فروند در سرویس می باشد و سفارش دهها فروند نیز از کشورهای دیگر جهان جهت خرید ارائه شده است . تا کنون بیش از 100 کمپانی از این هواپیما بهره وری کرده اند .از دیگر کشورهای دارنده این هواپیما می توان از فرانسه ، آمریکا ، ایتالیا ، آلمان ، چین ، هند ، تایلند ، اسپانیا ، نیوزیلند ، یونان ، کلمبیا ، میانمار ، مالدیو ، مکزیک ، آفریقای جنوبی ، انگلستان ، دانمارک ، کانادا ، کرواسی ، جمهوری چک ، کنیا ، گابون ، اتیوپی ، ایرلند ، ونزئولا ، یوگسلاوی ، فنلاند ، مراکش ، کامبوج ، برزیل ، ماداگاسکار ، تونس ، ویتنام ، تایوان ، عمان را نام برد.
نشریه معتبر هواپیمایی در جهان به نام AVIATION WEEK در تاریخ دوشنبه 81/04/03 می نویسد :
هواپیمای ATR یکی از پیشرفته ترین هواپیماها می باشد که تا کنون بیش از 650 فروند آن به بیش از 100 شرکت هواپیمایی در سراسر جهان فروخته شده است . این به نوبه خود در ساخت مشترک هواپیما توسط چند کشور اروپایی موفقیت بسیار چشمگیری می باشد…..
هواپیمای ATR-72 از خانواده ی هواپیماهای منطقه ای با گنجایش کم است که توسط شرکت ایتالیایی فرانسوی ATR تولید شد.این هواپیما میتواند تا سقف 74 مسافر در آرایش صندلی تک کلاسه حمل نماید.
ATR-72 تکامل یافته ی ATR-42 است;به طوری که این تکامل را میتوان در تعداد صندلی های افزایش یافته,بدنه ی کشیده تر به میزان 4ونیم متر,افزایش فاصله ی دو سر بالها,استفاده از موتورهای قدرتمند تر و در نهایت مصرف سوخت بهتر مشاهده کرد.
این مدل در سال 1986 معرفی شد و اولین پرواز خود را نیز در روز 27 اکتبر سال 1987 انجام داد.یک سال بعد شرکت Finnair این هواپیما را به ناوگان خود اضافه نمود.
حدود 408 فروند ازین مدل هواپیما در دنیا پرواز میکند.28 فروند دیگر هم منتظر تحویل هستند.
مسافران از در تعبیه شده در قسمت عقب هواپیما وارد میشوند که امری نامعمول در صنعت هوانوردی به حساب می آید.از در جلو به عنوان در Cargo استفاده میشود.استثنا در مدل های سفارشی Finn air در هواپیما در جلوی است تا بتواند از Jet Bridge های فرودگاه هلسینکی استفاده نماید.
در هنگام سوار شدن و پیاده شدن مسافران از در عقب استفاده از Tail Stand کاری ضروری است.زیرا وزنی که ایجاد میشود میتواند دماغه ی هواپیما را از زمین بلند کند.
این هواپیما فاقد APU است در عوض سیستم ترمز ملخ را به همراه دارد.طرز کار این سیستم به این صورت است که چرخش ملخ پروانه ی موتور شماره 2 این هواپیما از کار می ایستد و توربین مشغول تولید انرژی بدون چرخیدن ملخ میشود.این ویژگی هواپیما را به سیستم سنگین و گرانقیمت APU بی نیاز کرده است.
مدل های گوناگونی ازین هواپیما وجود دارد که مشهور ترین آنها سری 210/212 با در کارگوی بزرگتر و موتورهای پرت اند ویتنی PW127 و همچنین سری 500 با موتور بهبود یافته ی پرت اند ویتنی 127F و 127M,با ملخ های 6 پر و سیستم های پیشرفته تر برای تسهیل کار خلبان است.
همچنین تولید سری 600 این هواپیما نیز در سال 2007 اعلام شد که آخرین تکنولوژی های روز در آن مشاهده میشود.در این سری مصرف سوخت اقتصادی تر شده و هزینه های نگهداری این هواپیما نیز به مراتب کاهش یافته است.این سری از موتور پرت اند ویتنی PW127M که موتوری جدید به حساب می آید نیرو میگیرد و عرشه ی پروازی آن دارای Glass Cockpit است که شامل 5 ال سی دی می شود.
اویونیک جدید این هواپیما ساخت شرکت Thales است که استاندارهای CAT III و RNP را شامل میشود.
تاریخ ورود سری 600 این هواپیما نیمه ی دوم سال 2010 خواهد بود.
این هواپیماها چندین مدل دیگر نیز دارند که از آن جمله میتوان مدل اختصاصی Cargo برای FedEx,DHLو UPS(که از کاربران عمده ی این هواپیما هستند),مدل VIP و مدل ضد زیر دریایی و گشت دریایی این هواپیما برای نیروی دریایی ترکیه و ایتالیا نام برد.
برای مشاهده تصاویر بیشتر کلیک کنید.