گریپ واتر چیست؟

گریپ واتر ترکیبی از آب، جوش شیرین، و برخی گیاهان است که بسیاری از والدین برای تسکین کولیک و آشوب معده در نوزادان مورد استفاده قرار می‎دهند.
اغلب گریپ واتر در دسترس به صورت بازاری شامل ترکیبی از گیاهان مندرج در فهرست زیر است:
- رازیانه
- زنجبیل
- بابونه
- بادرنجبویه
بسیاری از والدینی که از گریپ واتر برای تسکین کولیک استفاده می‎کنند، بر این باورند که کولیک بر اثر مشکلات معده یا گاز معده در نوزاد ایجاد می‎شود. از لحاظ نظری گیاهان فهرست بالا می‎توانند در رفع گاز کمک کنند، بنابراین ناراحتی مسبب گریه کردن بچه را کاهش می‎دهند.
گریپ واتر از زمان‎های قدیم مورد استفاده قرار می‎گرفته است. نخستین مورد ثبت شده از استفادۀ آن به 1840 میلادی در انگلستان برمی‎گردد که برای درمان بیماری مالاریا که تحت عنوان تب فن شناخته می‎شد مورد استفاده قرار گرفت. ترکیب اولیۀ گریپ واتر که شامل جوش شیرین، الکل و گیاهان بود در سال‎های دهۀ 1850 میلادی مورد اسقبال مادران و پرستاران بچۀ بریتانیایی قرار گرفت. بسیاری بر این باور بودند که گریپ واتر به آرام کردن بچه‌های ناراحت کمک می‎کند که شاید این اثر مقدمتاً ناشی از وجود الکل در گریپ واتر مورد استفاده در آن دوران بود.
امروزه الکل از ترکیب گریپ واتر خارج شده است زیرا دانشمندان می‎دانند که دادن الکل به بچه می‎تواند بی‎نهایت خطرناک باشد. به هر جهت، بسیاری از مادران و حامیان طب گیاهی در مورد اثرات آرام‌بخش گریپ واتر قسم می‎خورند.

ترکیبات
ترکیبات گریپ واتر بر مبنای نوع برند متفاوت است. تمامی گریپ واترها حاوی گیاهان و آب هستند. اغلب آنها در ترکیب خود سدیم بیکربنات نیز دارند.
دیگر مخلفات گریپ واتر می‎تواند شامل موارد زیر باشد:
- روغن شوید
- روغن رازیانه
- آلو
- بادرنجبویه
- زنجبیل
- مواد نگهدارنده
در صورت انتخاب گریپ واتر، والدین باید فهرست ترکیبات آن را به دقت مطالعه کنند. برخی از ترکیبات که باید از آنها اجتناب کرد شامل موارد زیر است:
- گلوتن، مثل گندم
- فرآورده‎های لبنی
- سوکروز
- الکل
گندم یا لبنیات می‎توانند سبب بروز آشوب معده در نوزادان شوند، سوکروز می‎تواند فساد دندان در پی داشته باشد، و الکل می‎تواند مشکلات متعددی برای نوزادان ایجاد کند.
همچنین از آنجا که گریپ واتر به عنوان مکمل و نه دارو طبقه‎بندی می‎شود، تحت تنظیمات نظارتی FDA قرار ندارد. معنی این موضوع این است که هیچ ضمانتی وجود ندارد که محصول خریداری شده حاوی ترکیباتی باشد که بر روی برچسب محصول به چشم می‎خورد.

گریپ واتر چطور استفاده می‎شود؟
پیش از استفاده از گریپ واتر والدین باید موضوع را با پزشک کودکان مورد مشورت قرار دهند. اگر نظر دکتر مثبت باشد، آنگاه والدین باید دستورالعمل روی برچسب گریپ واتر را به دقت مطالعه کنند. دستورالعمل مشخص می‎کند که چه مقدار گریپ واتر باید به بچه داده شود.
بهترین کار این است که گریپ واتر بدون مخلوط شدن با هر چیز دیگری مثل شیر پستان یا شیر خشک به بچه داده شود. بسیاری از بچه‎ها مزۀ شیرین گریپ واتر را دوست دارند و آن را بیرون نمی‎ریزند، کاری که در مورد برخی داروهای دیگر انجام می‎دهند.
والدین از دستورات موجود بر روی برچسب محصول و نیز متخصص کودکان تبعیت کنند.

ریسک‎ها و فواید
اگرچه اغلب فورمول‎های گریپ واتر عموماً ایمن هستند، برخی خطرات هراه استفاده از آنها مطرح است. علی‎رغم محبوبیتش در مورد درد گاز معده و کولیک، هیچ نوع مطالعات درخوری اثربخشی گریپ واتر را برای درمان درد معده نشان نداده‎اند.
خطرات ناشی از استفاده از گریپ واتر می‎تواند شامل موارد زیر باشد:
- گریپ واتر می‎‏تواند موجب واکنش آلرژیک در بچه شود
- گریپ واتر برخی باکتری‎ها را وارد سیستم گوارش بچه می‎کند
- اگر در فاصلۀ کمی از تولد به نوزاد داده شود گریپ واتر می‎تواند باعث توقف خوردن شیر توسط نوزاد و تأخیر تحویل شیر مادر شود
بنابراین اگرچه بسیاری از مردم شواهد روایی را در مورد اینکه گریپ واتر می‎تواند گریۀ نوزاد را ساکت کند، تأیید و از مصرف آن حمایت می‎کنند، والدین باید این موضوع را نیز لحاظ کنند که آیا سود گریپ واتر بر زیانش چربش دارد یا خیر.
همچنین، از آنجا که FDA مصرف گریپ واتر را برای کولیک یا هر اختلال و بیماری دیگری تأیید نکرده است، این محصول از بوتۀ تنظیمات نظارتی معمول برای داروها نگذشته است.

آیا جایگزینی برای گریپ واتر وجود دارد؟
از آنجا که بسیاری از متخصصان پزشکی بر علیه مصرف گریپ واتر هشدار می‎دهند، والدین ممکن است موضوع پیدا کردن جایگزین‎هایی برای گریپ واتر را در دستور کار قرار دهند.
دیگر روش‎ها برای این مورد شامل موارد زیر است:
- قنداق کردن بچه
- ایجاد فشار خفیف و ملایم روی ناحیۀ شکم بچه
- مالش دادن ملایم شکم نوزاد با حرکات دورانی برای کمک به خارج شدن گاز از معدۀ بچه
- در صورت استفاده از شیر خشک، چرخش به سوی استفاده از شیر خشک‎های معتبرتر بر مبنای نظر متخصص بیماری‎های کودکان
- در صورت تغذیۀ بچه با شیر مادر، مادر می‎تواند برای پیشگیری از مواد غذایی موجب ایجاد گاز یا اختلال معده رژیم غذایی خود را تغییر داده و از مصرف غذاهی تند و ادویه‎دار، لبنیات و برخی انواع خاص سبزیجات خودداری کند.
- پرت کردن حواس بچه
- امتحان ایجاد صدای سفید
برخی فرآورده‎ها مثل قطره‎های ضد گاز معده در دسترسند که والدین می‎توانند از آنها استفاده کنند. به هر جهت، هیچ شواهدی برای اثبات این موضوع وجود ندارد که این فرآورده‎ها برای یک بچۀ خاص مناسب‎تر از گریپ واتر هستند. والدین پیش از استفاده از هر نوع داروی گیاهی باید با پزشک بیماری‎های کودکان مشورت کنند.
این مهم نیست که والدین چه چیزی انتخاب می‎کنند، دورۀ کولیکی زندگی نوزاد سپری می‎شود. اگرچه دورۀ ابتلا به کولیک در نوزاد ابدی به نظر می‎رسد، کولیک تقریباً همیشه با مرور زمان و رسیدن بچه به سن سه تا چهار ماهگی خودبه‏خود رفع می‎شود.