بهترین عمل در شب های قدر چیست؟


بهترین عمل در شب های قدر چیست؟

خبرگزاری شبستان: معمولا شب های قدر ما به خواندن قرآن و دعای جوشن کبیر، نماز و قرآن به سر گرفتن و استغفار می گذرد، در خوب بودن این اعمال شکی نیست اما هدف از خواندن دعا چیست؟ چرا قرآن کریم در این شب نازل شده؟

به گزارش سرویس قرآن و معارف خبرگزاری شبستان: زمان هایی در زندگی انسان وجود دارد که انسان با بهره جستن از آن می تواند بهترین ها را برای باقی روزهای زندگی خویش رقم زند. یکی از این اوقات، لیالی قدر است. ما معمولا به دنبال بهترین عمل و عبادت در طول این ایام هستیم تا بدین واسطه نهایت استفاده را از این شب ها ببریم. از این رو به دنبال بهترین عمل و عبادت نیز خواهیم بود.


شبی بهتر از هزار ماه

امام على علیه السلام مى فرماید: فرصت، چون ابر مى گذرد. پس فرصت هاى خوب را غنیمت شمرید. (منتخب میزان الحکمه) فرصت هایى که در زندگى براى انسان پیش مى آید مثل طلا و بلکه ارزشمندتر است و باید قدر آن ها را دانست یکی از این فرصت ها شب قدر است اما با چه عملی می توان نهایت استفاده را از این شب برد؟


اعمال شب قدر

شب قدر آداب و اعمالی را به خود اختصاص داده است، از آن جمله می توان به شب زنده داری، غسل، دعا، واسطه قرار دادن قرآن و اهل بیت علیهم السلام، زیارت امام حسین علیه السلام و نماز اشاره کرد.

در کنار این اعمال می توان از عمل دیگری نام برد که به جرأت می توان گفت در میان سایر اعمال غریب واقع شده، و آن (تفکر) است.


بهترین عمل در شب قدر

اکثرا شب های قدر ما به خواندن قرآن و دعای جوشن کبیر، نماز و قرآن به سر گرفتن و استغفار می گذرد، در خوب و نیکو بودن این اعمال شکی نیست اما سخن جای دیگری است، هدف از خواندن دعا چیست؟ چرا قرآن کریم در این شب نازل شده؟

یکی از دلایل عزت این شب نزول کتاب هدایت قرآن کریم و تمامی کتاب های مقدس در این شب است «ماه رمضان، ماهى که قرآن در آن نازل شده است، تا هدایتى براى مردم و نشانه هایى روشن از هدایت و جدایى حق از باطل باشد».

این شب، عزیز است چرا که، موجبات هدایت انسان به سوی خدا را فراهم می سازد، هدف رسیدن به خداست و این سفر الهی و لقاء خدا جز با قدم های معرفت ممکن نیست. اگر دعا، نماز و قرآن را بخوانی اما تدبر و تفکری در آنها نباشد راه رسیدن به خدا بس سخت و دشوار خواهد شد.



بهترین عمل در این شب ها عبادت همراه با بینش است، اگر قرآنی می خوانیم، دعایی می خوانیم یادمان باشد که در فلسفه همه این ها بیندیشیم، در شبی که عبادتش بهتر از هزار سال است به بنیان های فکری خود هم نظمی دهیم. با خدا عهد کنیم که همه اعمال ما همراه با تعقل و تفکر باشد.



زمانی را به تفکر اختصاص دهیم

رسول اکرم صلی الله علیه و آله فرمود: تفکر یک ساعت بهتر از عبادت یک سال است. البته کسى موفق به تفکر مى‏شود که خداوند متعال قلب او را به نور معرفت و توحید روشن کرده، و در راه سلوک و عبودیت باشد.

تفکر در خصوصیات مخلوقات، انسان را به مبدأ جهان و صفات عالیه او آشنا مى‏کند، تفکر در نفس خود مرحله بندگى و وظیفه داشتن و اطاعت اوامر پروردگار متعال را به ما می آموزد، تفکر در اعمال و رفتار خود و دیگران، نواقص و عیوب و نقاط ضعف خودمان را نشان مى‏دهد و تفکر در حالات گذشتگان، انسان را متوجه عواقب امور و نتائج اعمال و مراحل خوشبختى و گرفتارى و عالم ماوراء طبیعت مى‏کند.

تفکر وسیله‏ اى است که هرگز نظیر آن را براى وصول به مقامات بندگى و عوالم عبودیت نمی توان پیدا کرد. (مصباح الشریعة/ ترجمه مصطفوى؛ متن؛ ص115) اولین جاده رسیدن به خدا معرفت است و بهترین عمل در شب قدر کسب معرفت الهی است.

شب قدر شب علم و معرفت

بالاترین عبادت در شب های قدر، طلب علم و یادگیری احکام خدا و اصول و فروع دین خدا است؛ زیرا علم به معارف الهی باعث می شود که انسان در عرصه های مختلف زندگی نلغزد. بسیاری از بزرگان دین توفیق خود را در بزرگ داشت این شب ها می دانند، چنان که نگارش کتاب دعای با ارزشی مثل جواهر الکلام و المیزان در شب های مبارک قدر به پایان رسیده است.

محدّث بزرگوار، ابن بابویه رحمه‏الله در مجلس 93 از کتاب الأمالى، مى‏گوید: هر کس این دو شب را با گفتگوى علمى احیا بدارد، بهتر است. به نظر مى‏رسد که این مطلب، برگرفته از سخن پیامبر خدا به ابوذر است که در آن، برترى علم را بر عبادت به تفصیل، بیان، و در پایان آن فرموده است: اى ابوذر! یک ساعت نشستن براى گفتگوى علمى براى تو، از عبادت یک سال که روزش را روزه بدارى و شبش را به نماز بِایستى، بهتر است.(جامع الأخبار: 109 / 195)


براى روشن‏تر شدن این موضوع، توجّه به چند مطلب ضرورى است:

الف) کدام علم و کدام عبادت؟

از دیدگاه فقهى، «آموختن علم»، احکام پنجگانه دارد و بررسى متن احادیث فراوانى که علم را برتر از عبادت مى‏دانند، به روشنى مى‏رساند که مقصود، برترى آموختن واجب یا مستحب بر عبادات مستحب است. امام صادق علیه السلام فرمودند: اگر مردمان ارزش‏ علم‏ و دانش را مى‏دانستند، به جستجو و طلب آن بر مى‏خاستند، اگر چه به ریختن خون ها بیانجامد و به فرو رفتن در گرداب هاى مرگبار. (الحیاة / ترجمه احمد آرام ؛ ج‏1)


ب) نقش عبادت در پیدایش نور علم

از نگاه متون اسلامى، عبادات، نقشى بنیادى در پیدایش و تداوم فروغ علم دارند. از این رو، هدف احادیثى که علم را برتر از عبادت مى‏دانند، تضعیف یا انکار نقش سازنده عبادت در کنار علم نیست؛ بلکه تأکید بر همراه ساختن عبادت با علم و برحذر داشتن از عبادتِ ناآگاهانه است که نه تنها بى‏ارزش، بلکه خطر آفرین است.

امام علی که درود خدا بر او، فرمود: نزدیکترین مردم به پیامبران، داناترین آنان است، به آنچه که آورده‏اند.(نهج البلاغة / ترجمه دشتى)

این شب ها را مغتنم بدانیم و اگر دعایی را زمزمه می کنیم قدری بر شرح آن نیز تأمل کنیم اگر قرآنی تلاوت می کنیم زمانی را نیز اختصاص به تفسیر آن دهیم تا از چشمه معرفت الهی نیز سیراب شویم.

پایان پیام/49

حتما بخوانید: سایر مطالب گروه قرآن و معارف

برای مشاهده فوری اخبار و مطالب در کانال تلگرام ما عضو شوید!


روی کلید واژه مرتبط کلیک کنید

بیشترین بازدید یک ساعت گذشته


نهادینه سازی ارزش آفرینی برای مشتری در فرهنگ تولید