آثار نیک و بد اعمال انسان از دیدگاه قرآن کریم

شفقنا (پایگاه بین المللی همکاری های خبری شیعه) – آثار اعمال نیک و بد انسان به خود او باز می گردد . موضوعی که بزرگان و عرفا برگرفته از قرآن کریم به آن اشاره و تاکید کرده اند . به گزارش شفقنا به نقل از ندای فضیلت حافظ می فرماید : هر کسی آن درود عاقبت کار که کشت . […]

شفقنا (پایگاه بین المللی همکاری های خبری شیعه) – آثار اعمال نیک و بد انسان به خود او باز می گردد . موضوعی که بزرگان و عرفا برگرفته از قرآن کریم به آن اشاره و تاکید کرده اند .

به گزارش شفقنا به نقل از ندای فضیلت حافظ می فرماید : هر کسی آن درود عاقبت کار که کشت .

و سعدی استاد سخن در این باب زیبا سروده :

مگوی آنچه طاقت نداری شنود

که جو کشته گندم نخواهی درود

چه نیکو زده ‌ست این مثل برهمن

بود حرمت هر کس از خویشتن

چو دشنام گویی دعا نشنوی

بجز کشتهٔ خویشتن ندروی

و همچنین مولانا میگوید :

گر چه دیوار افکند سایهٔ دراز

باز گردد سوی او آن سایه باز

این جهان کوهست و فعل ما ندا

سوی ما آید نداها را صدا

در قرآن کریم در این با ب آیات زیادی جهت هدایت ما مسلمانان آمده است .

از جمله آیه هفتم سوره مبارکه الااسرا

إِنْ أَحْسَنْتُمْ أَحْسَنْتُمْ لِأَنْفُسِکُمْ وَ إِنْ أَسَأْتُمْ فَلَها”.(۷-الاسرا)

اگر نیکى کنید به خود نیکى کرده‏ اید و اگر بدى کنید به خود [بد نموده‏ اید]

در تفسیر المیزان می خوانیم

لام” در” لانفسکم” و همچنین در” فلها” لام اختصاص است یعنى: هر یک از احسان و اسائه شما مختص به خود شما است، بدون این که به دیگران چیزى از آن بچسبد، و این خود سنت جاریه خداست که اثر و تبعه عمل هر کسى را چه خوب و چه بد-به خود او برمى‏ گرداند، بنا بر این آیه مورد بحث، در معناى آیه:” تِلْکَ أُمَّهٌ قَدْ خَلَتْ لَها ما کَسَبَتْ وَ لَکُمْ ما کَسَبْتُمْ”( آن جماعت را روزگار سپرى شد براى ایشان است آنچه به دست آورده‏ اند و براى شماست آنچه به دست آورده‏ اید و از آنچه آنان مى‏ کرده ‏اند شما بازخواست نخواهید شد )(۱۴۱ بقره) مى ‏باشد.

پس آیه، در مقام بیان این معنا است که اثر هر عمل چه خوب و چه بد به صاحبش برمى‏ گردد ، نه اینکه بخواهد این معنا را برساند که کار نیک به نفع صاحبش و کار زشت به ضرر او تمام مى ‏شود تا گفته شود چرا به جاى” فلها” نفرمود:” فعلیها” هم چنان که در آیه دیگر فرمود:” لَها ما کَسَبَتْ وَ عَلَیْها مَا اکْتَسَبَتْ” (آنچه (از خوبى‏) به دست آورده به سود او، و آنچه (از بدى‏) به دست آورده به زیان اوست‏.)(۲۸۶ بقره)

و چه بسا که به گفته ما که گفتیم لام، لام اختصاص است اشکال شود به اینکه واقع مطلب خلاف آنست، زیرا که بسیار مى‏ بینیم که اثر احسان به خود احسان کننده برنگشته بلکه عاید غیر او مى ‏شود و یا اثر گناه و بدى به خود بدکار نرسیده و عاید غیر او مى‏ شود.

ولى جوابش روشن است، و آن این است که صاحب این اشکال غفلت ورزیده از اینکه قرآن کریم چه نظرى نسبت به آثار اعمال دارد و اینکه اثر هر عملى به عاملش بر مى‏ گردد مربوط به آثار اخروى اعمال است که به هیچ وجه به غیر صاحب عمل ربطى ندارد، و در این باره فرموده است:” مَنْ کَفَرَ فَعَلَیْهِ کُفْرُهُ وَ مَنْ عَمِلَ صالِحاً فَلِأَنْفُسِهِمْ یَمْهَدُونَ” (هر که کفر ورزد کفرش به زیان اوست و کسانى که کار شایسته کنند [فرجام نیک را] به سود خودشان آماده مى‏ کنند) (۴۴ الرم)

و اما آثار دنیوى اعمال چنان نیست که به غیر فاعل نرسد بلکه در صورتى که خدا بخواهد به عنوان انعام و یا عذاب و یا امتحان اثر عمل شخصى را به شخص دیگر نیز مى‏ رساند بنا بر این اینطور نیست که هر فاعلى بتواند به طور دائم اثر فعل خود را به دیگرى برساند، مگر همان احیانا که گفتیم مشیت خدا بر آن تعلق گرفته باشد، و اما خود فاعل اثر فعلش دائما و بدون هیچ تخلفى به خودش برمى‏ گردد.

بنا بر این نیکوکار سهمى از عمل نیک و بدکار سهمى از عمل بد خود دارد، هم چنان که فرمود:” فَمَنْ یَعْمَلْ مِثْقالَ ذَرَّهٍ خَیْراً یَرَهُ وَ مَنْ یَعْمَلْ مِثْقالَ ذَرَّهٍ شَرًّا یَرَهُ” (پس هر که هموزن ذره‏ اى نیکى کند [نتیجه] آن را خواهد دید (۷) و هر که هموزن ذره‏ اى بدى کند [نتیجه] آن را خواهد دید (۸))(۷-۸ الزلزله)

منبع:ترجمه تفسیر المیزان

خدایا آنی و کمتر از آنی ما را به خود وامگذار

آمین یا رب العالمین

حتما بخوانید: سایر مطالب گروه گوناگون

برای مشاهده فوری اخبار و مطالب در کانال تلگرام ما عضو شوید!