وقتی عامدانه آب به آسیاب اقتصاد می‌ریزند

دکتر"حسین مهرابی" در گفت و گو با ایسنا درباره آینده اقتصاد کشور اظهار کرد: تعادل‌های بلندمدت اقتصادی، با حرف زدن، شعار، ارائه بسته و طرح‌های غیرکارشناسی، غیر واقع بینانه و بلند پروازانه، ایجاد نمی‌شود، بلکه باید از طریق تغییر زیرساخت‌ها، و با توجه به آنها، تعادل برقرار کرد.

وی افزود: ممکن است در کوتاه مدت، حرف زدن، انتظارات را شکل و تغییر بدهد، اما در بلند مدت قطعا این تعادل‌ها از مقادیر حقیقی و زیر ساختی اقتصاد، تبعیت می‌کند.

مهرابی با بیان این‌که شرایط اقتصادی، تا حد زیادی متاثر از تئوری‌های اقتصادی است، تصریح کرد: به عنوان مثال وقتی رشد نقدینگی خیلی بیش از رشد پایه پولی است، نشان‌دهنده، خلق پول نامتعارف است چون بخشی از آن توسط بانکداری الکترونیک، سپرده قانونی، گسترش پوشش آماری بانک مرکزی و... قابل توجیه است، اما نه همه آن.

سرپرست دانشگاه فنی و حرفه‌ای استان و رییس دانشکده شهید چمران کرمان بیان کرد: دو برابر شدن حجم نقدینگی در یک دوره چهار ساله، بدون تغییر اساسی در تولید واقعی، اثرات تورمی خود را در یک دوره چهار تا هشت ساله بروز خواهد داد.

این استاد اقتصاد دانشگاه شهید باهنر کرمان گفت: انجماد سپرده‌ها، سرکوب‌های مالی و ارزی، جهش در واردات (با ارز سرکوب شده)، سیاست‌های انقباضی مالی و ... در کوتاه مدت ممکن است کارساز باشد، اما در بلند مدت، خیلی اثر بخش نیست. فشار هزینه‌ای، باعث افزایش تقاضای بنگاه‌ها برای دریافت وام شده و بانک‌ها از طریق افزایش بهره و تغییر شکل سپرده‌ها به بلند مدت، این وام‌دهی را تامین و اقدام به افزایش نقدینگی در جامعه می‌کنند ضمن آن‌که توجه به نسبت شبه پول یا سپرده‌های غیردیداری به حجم پول که به طور قابل توجهی افزایش یافته، موید این امر است.

مهرابی ادامه داد: این چرخه در بلند مدت، منجر به بروز آثار تورمی ناشی از خودش می‌شود و با حرف و شکل‌دهی انتظارات محقق نشونده، نمی‌توان اثرات آن را از اقتصاد حذف یا حتی کمرنگ کرد.

این استاد دانشگاه شهید باهنر کرمان بیان کرد: اقتصاد ایران به جای این‌که تابعی از حقایق اصلی (تولید واقعی، بهره‌وری، پتانسیل‌های موجود و ...) باشد، تابعی از اثرات روانی شده که برخی ناآگاهانه و شاید بعضی هم عامدانه، به این آسیاب آب ریخته و مسائل را به بحث‌های سیاسی و سیاست خارجی ربط می‌دهند. در حالی که از نظر من بخش کمی از آنها (در حد ۳۰ درصد) مربوط به تحریم و سیاست خارجی و مباحث سیاسی است.

وی درباره بسته ارزی جدید دولت گفت: باید دولت از طریق منابع ارزی خود، در کوتاه مدت به سیستم تزریق کند تا اثرات روانی از بین برود، و بعد پای خود را کم کم و هوشمندانه عقب بکشد.

مهرابی افزود: این انتظار نابجایی است که در کوتاه مدت بازار ارز (ثانویه) عمق پیدا کند. عمق بازار به این معنی است که مردم معاملات خود را به صورت عادی و در صرافی‌ها انجام دهند زیرا اعتمادسازی کار خیلی سختی برای متولیان امر شده است.

وی با بیان این‌که بنده با ارز دو و چند نرخی (آن هم با حاشیه بیش از ۱۰۰ درصد)، در بلندمدت، موافق نیستم، ابراز عقیده کرد: برای دریافت ارز دولتی، لابی‌های سیاسی و ... تشکیل می‌شود و در صورتی که سیاست خارجی، تحریم و ... قرار است در بلندمدت به همین شکل باشد، باید ارز دولتی را به کالاهای غیر اساسی تخصیص دهند تا به کالاهای اساسی، زیرا اگر به کالای اساسی، ارز یارانه‌ای دادیم یعنی در بلندمدت داریم مزیت تولید آن در داخل کشور (مثل ارتقا تکنولوژی و ...) را تضعیف می‌کنیم اما در کنار این مسئله، باید به قدرت خرید اقشار کم درآمد، امنیت غذایی، بهداشت و درمان و ... هم توجه کرد (اهداف مهم و عمدتا متناقض) که مسئله را برای سیاست‌گذار بسیار سخت خواهد کرد.

انتهای پیام