با انواع خاک گلدانی و بستر کاشت برای گیاهان آشنا شوید

منبع خبر / روژان / آموزش / 08-06-1397

انواع خاک گلدانی که برای کاشت بیشتر گیاهان کاربرد دارند شامل خاک شنی، خاک رسی، خاک لومی، خاک سیلتی، پیت ماس، کوکوپیت، پرلیت، خاک برگ، هوموس و ورمی کمپوست می‌شود. با ما همراه شوید.
امروزه در مراکز تولید گل و گیاه انواع خاک گلدانی و کود در بسته‌بندی‌های مختلف و متنوع به فروش می‌رسد که انتخاب بهترین و مناسب‌ترین خاک بر اساس نوع گیاه و محصولی که قصد کاشت و پرورش آن را دارید، ضروری است. مهمترین انواع خاک گلدانی و بستر کاشت به طور خالص یا مخلوط با دیگر انواع به شرح زیر است:

انواع خاک گلدانی و بستر کاشت

۱. خاک شنی یا ماسه

این نوع خاک از ذرات شن (ماسه) نرم تشکیل شده است و به دلیل درشت بودن ذرات خاک، دارای زهکشی و تخلخل بالایی است. قابلیت نگهداری آب در این خاک‌ها کم است و بیشتر برای کاشت بذر و قلمه‌زنی استفاده می‌شود. به طور کلی استفاده از ماسه به تنهایی به دلیل حاصلخیزی و قابیلت کم نگهداری آب به جز برای برخی گیاهان خاص توصیه نمی‌شود و بهتر است با دیگر خاک‌ها و بستر‌های کاشت مخلوط شود.

۲. خاک رسی

خاک رسی به طور کامل از ذرات دانه ریز رس تشکیل شده است. تهویه این خاک کم است و استفاده از آن به تنهایی در گلدان باعث خفگی ریشه گیاه خواهد شد. همچنین خاک‌های رسی در مخلوط با آب حالت متراکم پیدا کرده و ایجاد کلوخه‌های سفت و سخت می‌کند که برای کاشت گیاه اصلا مناسب نیست و بنابراین توصیه می‌شود همواره از خاک رس به عنوان ترکیبی با دیگر خاک‌ها و بستر‌های کاشت استفاده شود.

۳. خاک لومی

خاک لومی از مناسب‌ترین انواع خاک گلدانی برای کاشت انواع گیاهان آپارتمانی و کاشت سبزیجات است. خاک لوم ترکیبی از ۴۰ درصد شن، ۴۰ درصد سیلت و ۲۰ درصد رس همراه با مواد هوموسی است. در این خاک ریشه گیاه به راحتی به عناصر غذایی، آب و هوا دسترسی دارد.

۴. خاک سیلتی

خاک‌های سیلتی انواع دیگری از خاک هستند که از لحاظ اندازه بین ذرات رس و شن قرار می‌گیرند و برحسب اینکه درصد رس و ماسه آن چقدر باشد، با نام خاک رسی سیلتی و خاک ماسه سیلتی نامیده می‌شوند. استفاده از خاک سیلتی به تنهایی نیز برای کاشت گیاه توصیه نمی‌شود و بهتر است با دیگر انواع خاک گلدانی یا بستر کاشت مخلوط شود.

۵. پیت ماس یا تورب

پیت ماس یا تورب نوعی بستر کاشت مخلوط با خاک است و متشکل از بقایای خزه‌ای به نام اسفاگنوم، جلبک‌ها و برگ‌هایی است که پوسیده شده‌اند. پیت ماس‌ها به دلیل دربرداشتن بقایای گیاهی، حاصلخیزی بالایی دارند. رنگ این بستر کاشت سیاه است و دانه بندی درشتی دارد که باعث تهویه مناسب و زهکشی خوب آن می‌شود و از این رو ترکیب آن با هر نوع خاک، باعث به وجود آمدن یکی از بهترین انواع خاک گلدانی برای کشت و رشد گیاهان آپارتمانی خواهد شد. استفاده از پیت ماس‌ها در خاک سنگین رسی باعث بهبود تهویه و سبک شدن خاک می‌شود و در خاک ماسه‌ای باعث افزایش حاصلخیزی و بالا رفتن قدرت نگهداری آب خواهد شد. این بستر در کشور ما فقط در جنگل‌های شمال کشور یافت می‌شود، ولی واردات آن از کشور‌های اروپایی و جنوب شرق آسیا به مقدار کافی صورت می‌گیرد.

۶. کوکو پیت

کوکوپیت یکی از انواع بستر کاشت گیاهی است که از الیاف و پوست درخت نارگیل به دست می‌آید. استفاده از کوکوپیت برای بسیاری از گیاهان به تنهایی توصیه نمی‌شود، مگر اینکه کشت به روش هیدروپونیک باشد و گیاه عناصر غذایی مورد نیاز خود را از محلول غذایی دریافت کند. کوکوپیت بیشتر در ترکیب خاک گیاهان و گل‌های آپارتمانی و به‌ویژه برای صادرات گل‌ها و کاکتوس‌ها و پرورش قارچ استفاده می‌شود. این بستر کاشت، به صورت قالبی و فشرده در بازار موجود است که با اضافه کردن آب از حالت فشرده خارج می‌شود.

۷. پرلیت

نوعی سنگ معدنی آتشفشانی سفید رنگ است که برای بهبود ساختمان فیزیکی خاک و افزایش خلل و فرج و اکسیژن‌رسانی به خاک استفاده می‌شود و در کشاورزی و صنعت کاربرد دارد. پرلیت در ترکیب خود، دارای ۲ الی ۶ درصد آب است و تبادلات هوایی و گازی را در خاک برای ریشه گیاه به سهولت فراهم می‌آورد، همچنین مانع شسته شدن مواد غذایی خاک می‌شود.

۸. خاک برگ

خاک برگ از پوسیده شدن برگ درختان و بقایای چمن حاصل می‌شود و ارزش غذایی چندانی ندارد و تنها به منظور سبک کردن و بهبود خصوصیات فیزیکی خاک از آن استفاده می‌شود.

۹. هوموس

هوموس از بقایای تجزیه شده گیاهان و حیوانات به دست می‌آید و در لایه‌های بالایی خاک تشکیل می‌شود. هوموس به رنگ قهوه‌ای تیره تا سیاه است، سرشار از مواد آلی است و آب، مواد غذایی و هوای کافی به گیاه می‌رساند و ترکیب آن با دیگر انواع خاک گلدانی، به بهبود وی‍ژگی‌های فیزیکی و شیمیایی خاک کمک می‌کند.

۱۰. ورمی کمپوست

ورمی‌کمپوست نوعی کود آلی است که بسیار نرم، سبک وزن، ترد، تمیز و بی‌بو بوده و ظاهری کم و بیش شبیه به پودر گرانوله و رنگ قهوه‌ای دارد. متخلخل است و هوادهی خوبی دارد و از نظر مواد آلی غنی است و یک ماده اصلاح‌کننده خاک طبیعی محسوب می‌شود.

با انواع خاک گلدانی و بستر کاشت برای گیاهان آشنا شوید