قدم در رد پای محرومیت

بیرجند- ایرنا- رد پای محرومیت از 150 کیلومتری مرکز خراسان جنوبی تا نقطه صفر مرزی پا برجاست وقتی قدم در آن می گذاریم به روستاهای « زاغو» و « تل زردکی» می رسیم که در آن مردمانی رنج کشیده چشم انتظار کمک هایی برای حداقل های زندگی هستند.

به گزارش ایرنا، مقصد روستاهای محروم شهرستان نهبندان است. روستاهایی که حتی نامشان هم آشنا نیست وقتی می گویند زاغو، نمی دانم با «ق» بنویسم یا «غ»! برای همین زمان نگارش گزارش دست به دامن جستجوگر رایانه شده و متوجه می شوم که زاغو روستایی در دهستان میغان بخش مرکزی شهرستان نهبندان استان خراسان جنوبی است.
بعد آغاز سفر از شهرستان بیرجند در ادامه مسیر به سمت نهبندان ابتدا به « دهک» می رسیم از آنجا جاده ای فرعی ما را به سمت روستای مورد نظر هدایت می کند.
جاده آسفالته فرعی به اندازه چند روستایی بیشتر طول ندارد و بعد وارد جاده خاکی شده هر چه از این جاده پیش تر می رویم انگار به محرومیت نزدیکتر می شویم.
تپه ها را یکی پشت دیگری از سر می گذرانیم و هر بار که گنبد گلی را می بینیم گمان می کنیم همانجا مقصد است؛ اما نیست و باید هنوز ادامه دهیم، تا جایی که دیگر اثری از تیرهای برق هم وجود ندارد.
وقتی در دامان بیابان چند خانه کاه گلی دیده می شود انگار دل هوایی می شود که در این آفتاب سوزان فارغ از هیاهو های شهری چند لحظه را زیر این سقف های گنبدی در سکوت و آرامش بنشینیم اما راه طولانی است و باید ادامه داد.
اینجا یک رنگی را به معنای واقعی می توان دید، هیچ اثری از سر سبزی نیست. مردم، زمین و خانه ها همه یک رنگ هستند به رنگ خاک!
سرعت اتومبیل به 40 کیلومتر هم نمی رسد بیشتر از این نمی توان بر پدال گاز پای فشرد چون سنگ و لاخ های راه مانع حرکت می شوند.
با گرد و خاک برخواسته از خودروهای جلو راه گم می شود اما سرعت باد، گرد و غبار را سریع محو می کند. برخی نقاط جاده آنقدر شیب تند است که انگار ماشین برای بالارفتن احتیاج به یدک کش دارد. بالاخره چند خانه ای از دور نمایان می شود.
تابلویی که نام روستا در آن مشخص باشد نیست اما از توقف خودروها متوجه می شویم همانجا «زاغو» است.
چند نفری از اهالی به استقبال میهمانان آمده اند بوی دود سپند به مشام می رسد و گوسفندی که آماده قربانی کردن است اما میهمان ویژه روستا اجازه سربریدن دام را نمی دهد.
به سمت خانه ها می رویم اینجا خانه ها همه به یک شکل است سنگ هایی روی هم چیده شده که از هیچ قانون معماری تبعیت نمی کند این را از کجی برخی دیوارها می توان فهمید.
دیوارهای درونی سیاه و تاریک است تنها روشنایی که می توان با آن داخل این خانه ها را دید، نوری است که از پنجره کوچکی می تابد.
همه این خانه ها با پلاس های کهنه فرش شده اند. هر خانواده 2 اتاق بیشتر ندارد تمام وسایل زندگی شان را می توان در یک زنبیل جای داد.
اینجا مردمانش نه رادیو دارند و نه تلویزیون، اگر برایشان از یخچال لاکچری سخن بگوییم شاید فکر کنند خواب نما شده اند.
آنها اگر بخواهند گوشتی برای خود نگهداری کنند یا باید تا پایان همان روز مصرف کنند و یا نهایت با آویزان کردن از کنار پنجره ای تا فردا دوام بیاورد. آب خنک را هم در گرمای تابستان از دبه های گونی پیچیده می نوشند.

** 20 لیتر آبدهی روزانه چاه برای 19 نفر
زینب کلپی، دختر نوجوانی است که با ورود ما به روستا مدام نداشته هایش را فریاد می زند با همان لهجه ای که فقط خودشان متوجه می شوند می گوید:« ما دیگر مختی کردیم » بعد فهمیدم که منظورش از «مختی» عادت است.
او که از حدود 10 سال پیش طعم یتیم شدن را با فوت پدر کشیده ادامه می دهد: با مادر و 2 برادرم در اینجا زندگی می کنیم ولی هیچ درآمدی نداریم.
اکبر کلپی هم جوانی از این روستا است که نداشتن آب را مهمترین مشکل خود و بقیه ساکنان می داند و می گوید: هر چند ماهی یک بار تانکر آب می آورد ولی کفاف جمعیت را نمی کند.
او به سمت چاهی که پشت خانه ها است اشاره می کند و می افزاید: آب خوردن را باید از درون این چاه بیرون بکشیم اما در روز 20 لیتر بیشتر نمی توانیم آب برداشت کنیم چون آبدهی چاه کم است.
کمی از آب چاه را با طناب بالا می کشد رنگ آب کمی کدر است و می گوید: 19 نفر در این روستا باید روزانه از همین آب بنوشند.
همه اهالی روستا دندان های زرد رنگی دارند و به زعم خودشان زردی دندان ها از آب منطقه است که املاح زیاد دارد. مردمان زاغو به خاطر نبود آب مجبور هستند هر 20 روز یک بار استحمام کنند.
قهر طبیعت دست مردم این روستا را از کشاورزی کوتاه کرده و تنها منبع درآمدشان چند گوسفندی است که همانجا در آغلی جمع بودند.
پیرترین فرد روستا 85 ساله و کوچکترین شان هشت ماهه است زاغو الان 4 خانوار بیشتر ندارد و تعدادی از اهالی روستا به خاطر نبودن آب و امکانات بار سفر را از این دیار بسته اند.
مقصد بعدی، روستای « دوبشک» است کمی پایین تر از زاغو؛ جدای از شباهت معماری خانه هایشان، مشکلاتشان نیز شبیه هم است.
اینجا هفت خانوار زندگی می کنند سه نسل از خانواده رضایی ساکن دوبشک هستند. 2 دختر کر و لال هم از یک خانواده با قالیبافی برای کمیته امداد در تامین هزینه های زندگی به پدر کمک می کنند.
اینجا اما یک اتاق تمیز و گچ شده وجود دارد انگار اشتغال همین 2 دختر کر و لال باعث شده که وضع زندگی شان کمی بهتر از روستای قبلی باشد. کارگران سخت مشغول ساخت سرویس بهداشتی برای اهالی روستا هستند.
روستاهای بعد « تل زردکی» و « کلرگی» از توابع بخش شوسف شهرستان نهبندان است این روستاها هم تقریبا وضع مشابه همان روستاهای قبلی را دارند اما در چهره هر کدام از اهالی دنیایی از نیازها و خواسته های گوناگون نمایان است.
یکی از بیماری همسرش می گوید و اینکه پول مداوایش را ندارد؛ دیگری دختر فلج دارد که باید پایش را درمان کند.
زنی هم در روستای کلرگی دستش سوخته و با همان دست، فرزند خردسالش را بغل کرده و مدام می خواهد به وضع زندگی اش کمک شود.
فشارخون، قندخون، بیماری اعصاب، پا درد و غیره از بیماری هایی است که اهالی این روستاها در کنار فقر و تنگ دستی با آن دسته و پنجه نرم می کنند. بیکاری و سوء تغذیه هم در بین اهالی بیداد می کند.
بسیاری از این مناطق در سرشماری سال 95 کد آبادی گرفته اند و حتی افرادی هم هستند که از 30 سال قبل خدمات مستمری کمیته امداد را دریافت می کنند اما نیازهای اساسی دیگری هم دارند که باید سایر دستگاه های اجرایی برای رفع آنها وارد میدان شوند.
برخی از مسئولان حاضر در این بازدیدها معتقدند برای رفع مشکلات باید این روستاها با هم در یک جا تجمیع شوند؛ اما عده ای دیگر امنیت، آرامش ، پراکندگی روستاها و تمایل نداشتن اهالی به ترک محل سکونت را از دلایلی می دانند که باید برای ماندگار شدن این جمعیت با تامین امکانات لازم تلاش کرد.

** شمیم محرومیت زدایی با هدایای رهبری
معاون حمایت و سلامت کمیته امداد امام خمینی(ره) کشور در سفری به روستاهای مذکور هدایایی شامل کالاهای ضروری زندگی را از طرف رهبر معظم انقلاب به مردم محروم این مناطق اهدا کرد.
فرش های نو، اجاق گاز، سرویس های آشپزخانه، پتو ، تشک ، بالشت، کپسول گاز، بسته های بهداشتی و غذایی، کفش و البسه از جمله کمک هایی است که بین 32 روستای مشابه زاغو و تل زردکی در خراسان جنوبی توزیع می شود.
معاون حمایت و سلامت خانواده کمیته امداد امام خمینی (ره)، هدف از اهدای این هدایا را رفع محرومیت عنوان می کند و می گوید: برنامه شناسایی روستاهای فاقد برق کشور در کمیته امداد به صورت جهادی و انقلابی شروع شده و اکنون در مراحل پایانی این طرح 180 روستا مشخص شده است.
فاطمه رهبر در حاشیه بازدید از این روستاها ضمن اشاره به مشکل کمبود آب عنوان می کند: نصب منبع چند هزار لیتری آب، لایه روبی قنات و چاه برای این مشکل ساکنان روستاهای هدف ( اعم از مددجو و غیرمددجو ) انجام می شود.
وی ادامه می دهد: ساخت سرویس های بهداشتی مناسب نیز در دستور کار قرار دارد و امید است که با تدبیر سایر دستگاه های اجرایی مشکل برق این روستاها نیز حل شود.
وی توانمندی و اشتغال را از فازهای بعدی محرومیت زدایی در این قبیل روستاها ذکر و ابراز امیدواری می کند؛ با مجموع این اقدامات شاهد رفع محرومیت حاد از نقاط روستایی باشیم.
سفر کربلای معلی و مشهد مقدس نیز از هدایای معنوی مقام معظم رهبری به اهالی روستاهای محروم شهرستان نهبندان بود که توسط معاون حمایت و سلامت خانواده کمیته امداد امام خمینی (ره) کشور به تعدادی از خانوارهای زیر پوشش این نهاد اهدا شد.
گزارش از عصمت برزجی
9893 * 6054

حتما بخوانید: سایر مطالب گروه اجتماعی

برای مشاهده فوری اخبار و مطالب در کانال تلگرام ما عضو شوید!