سیاست چماق ترامپ خود آمریکا را می‌شکند

به گزارش سرویس بین الملل خبرگزاری صداوسیما، روزنامه نیویورک تایمز نوشت: تکیه بیش از حد ترامپ به تحریم در نهایت قدرت و اقتصاد خود آمریکا را هدف خواهد گرفت.
پایگاه اینترنتی این روزنامه در تحلیلی نوشت: نمایش تحریم ایران با حملات متقابلی مواجه شده است و دولت ترامپ در حال حاضر با واکنش‌های سیاسی این تصمیمش مواجه است.
دیپلمات‌های اروپایی تاکید دارند در روز‌ها و هفته‌های آینده همکاری نزدیکی را برای یافتن نظام پرداخت جایگزین با ایران ادامه می‌دهند تا تحریم‌های آمریکا را دور بزنند. چین، هند، روسیه و عراق نیز احتمالا با تحریم‌های جدید مخالفت می‌کنند و رجب طیب اردوغان رئیس جمهور ترکیه نیز این هفته گفت: این تحریم‌ها را نادیده می‌گیرد.
چالش‌هایی که راهبرد دولت آمریکا درباره ایران با آن‌ها مواجه است بخشی از واکنش‌های گسترده‌تر سراسر دنیا به تاکتیک‌های خصمانه و قلدرمآبانه ترامپ است – که دوستان اندکی را با او همراه کرده و به شدت وجهه آمریکا را در عرصه بین المللی کاهش داده است و با توجه به افزایش تهدید‌ها در کره شمالی، افغانستان و دیگر نقاط دنیا، به نظر نمی‌رسد این تاکتیک‌ها موفقیت آمیز بوده اند.
مدت‌ها است که مقامات دولت آمریکا گفته اند راهبرد‌های آن‌ها سرانجام نتایج خوبی را همراه خواهد داشت. اما دو سال پس از روی کار آمدن دونالد ترامپ دیگر هیچ بهانه‌ای موثر نخواهد بود. وقتی در ماه سپتامبر، رهبران دنیا در سازمان ملل به ترامپ خندیدند، این خنده نشانه اهانت آن‌ها به شیوه‌های ترامپ بود که بیشتر به جای تکیه بر امتیازدهی، سرمایه گذاری و گفتگو، بر تحریم‌ها و اعمال تعرفه‌ها تکیه دارد.
هر چند در دهه‌های گذشته استفاده آمریکا از نظام تحریم‌ها به تدریج افزایش یافته است، ترامپ این رویکرد را هسته اصلی سیاست خارجی اش قرار داده است. نخستین و شاید تنها ابزار دولت کنونی آمریکا برای شکل دادن به رویداد‌های جهانی، مجازات رقبا و دفع کردن چالش‌های جدی برای اقتدار آمریکا، استفاده از تحریم‌ها بوده است.
براساس ارزیابی‌های شرکت حقوقی چندملیتی گیبسون دان، سال گذشته دولت ترامپ نهصد و چهل و چهار شخصیت و نهاد را تحریم کرده است. به گفته آدام اسمیت –که یکی از مقامات ارشد تحریم‌ها در دولت اوباما رئیس جمهور سابق آمریکا بود- امسال انتظار می‌رود این رقم از هزار فراتر رود. بیشترین میزان اعمال تحریم در گذشته به باراک اوباما تعلق دارد که در ۲۰۱۶ ششصد و نود و پنج شخصیت و نهاد را تحریم کرد.
اسمیت گفت: "تحریم‌ها بهترین ابزار برای افرادی مثل ترامپ است که بدون هیچ تجربه دولتی و هیچ ارتباط واقعی در کنگره یا در میان رهبران دنیا رئیس جمهور شد. تحریم‌ها به او اجازه می‌دهد به شیوه خود امور را اداره کند. وی فقط مجبور می‌شود یک دستور اجرایی را بنویسد و امضا کند. "
علاقه به تحریم‌ها یک تناقض اساسی را در سیاست خارجی ترامپ نشان می‌دهد. هیچ یک از روسای جمهور معاصر آمریکایی به اندازه ترامپ با جهانی سازی مخالف و در حمایت از حاکمیت مصمم نبوده است. ترامپ در بیست و پنج سپتامبر در سازمان ملل گفت: "ما ایدئولوژی جهانی سازی را رد می‌کنیم. "
لازم به توضیح است که قدرت تحریم‌ها از همان میثاق‌های بین المللی نشات می‌گیرد که ترامپ با آن‌ها مخالف است. در خارج از آمریکا به شکل گسترده‌ای تحریم‌ها تهاجم به حاکمیت کشور‌ها و توطئه و سلطه گری آمریکا قلمداد می‌شود. البته مشکل بزرگ این است که تحریم‌ها به ندرت موثر واقع می‌شوند.
ایران این موضوع را اثبات کرده است. افزایش نفوذ ایران در خاورمیانه بین سال‌های ۲۰۱۲ تا ۲۰۱۵، زمانی که شدیدترین تحریم‌ها علیه این کشور اعمال شده بود نشانه آن است. علاوه بر ناموفق بودن تحریم، استفاده یکجانبه دولت ترامپ از تحریم‌ها به ایجاد کمپینی به رهبری اروپا، روسیه و چین برای تجدیدنظر در نظام مالی و بیرون راندن آمریکا از قلب این نظام مالی منجر شده است. تبعات تحقق این امر برای قدرت، اقتصاد و متحدان آمریکا بسیار عمیق خواهد بود.
حتی قبل از انتخاب ترامپ در ۲۰۱۶، جک لو وزیر خزانه داری دولت اوباما درباره استفاده بیش از حد از تحریم‌ها که ممکن است واکنش‌های خطرناکی را در پی داشته باشد، هشدار داد. وی تاکید کرد: "اگر شرکت‌های خارجی احساس کنند ما بدون بهانه‌های کافی یا به دلایل واهی از تحریم‌ها استفاده می‌کنیم، واکنش‌های خطرناکی به تحریم‌ها خواهند داشت. "
اکنون تصمیم ترامپ برای خروج از توافق هسته‌ای و تهدید متحدانی که در این توافق مانده اند با واکنش شدیدی مواجه شده است. دیپلمات‌های اروپایی می‌گویند با وجود چالش‌های جدی مصمم هستند به وعده خود برای ایجاد یک کانال مالی مستقل از دلار برای ادامه روابط تجاری با ایران عمل کنند.
سال‌ها است که مقامات روسی و چینی تلاش کرده اند اروپا را متقاعد کنند یک کانال تجاری مستقل از دلار و آمریکا ایجاد کنند. البته تا کنون این تلاش‌های نتیجه‌ای در پی نداشته است. البته این اوضاع می‌تواند تغییر کند.
منتقدان دولت ترامپ نگرانند این گفته حسن روحانی رئیس جمهور ایران که گفته بود تحریم‌های جدید به جای ایران، آمریکا را منزوی کرده است، درست گفته باشد. آن‌ها همچنین نگرانند هرچند اقتصاد ایران در کوتاه مدت آسیب ببیند، اما تحریم‌های جدید در نهایت به شکل گیری یک سازوکار مالی جدید منجر شود که آمریکا در آن گنجانده نشده باشد؛ اقدامی که قدرت و اقتصاد آمریکا و توانمندی واشنگتن را به شدت کاهش می‌دهد.