بعد از حمله ایران به اسرائیل چه خواهد شد؟

«وعده صادق» جمهوری اسلامی ایران در تنبیه و پاسخ به اقدام تجاوزکارانه رژیم صهیونیستی در هدف قرار دادن کنسولگری ایران در دمشق و به شهادت رساندن تعدادی از فرماندهان و مستشاران نظامی کشورمان، شامگاه ۲۵ و بامداد ۲۶ فروردین محقق شد و مواضع نظامی صهیونیست‌ها در سرزمین‌های اشغالی مورد اصابت پرنده‌های بدون سرنشین و موشک‌های ایرانی قرار گرفت.

در حالی که نگاه اغلب رسانه‌های جهان به تحولات این روزهای خاورمیانه دوخته شده، رسانه‌های خارجی فارسی‌زبان، در راستای سیاست‌های خود به گمانه‌زنی در مورد واکنش رژیم صهیونیستی می‌پردازند؛ تفاسیر و پیش‌بینی‌هایی که طیفی گسترده‌ از سناریوها از کنشگری محافظه‌کارانه تل آویو تا پاسخ سخت رژیم و پیامدهای هریک از آن‌ها را در بر می‌گیرد.

بخش قابل توجهی از تحلیل‌های رسانه‌های معاند در خصوص سناریوها و تحولات آتی ناظر بر توقف تنش‌ها در این سطح و به نوعی عدم واکنش سریع تل‌آویو است.

«حسن هاشمیان» کارشناس ایران اینترنشنال با اشاره به آنچه «امتیاز استراتژیک ناشی از عملیات ایران برای اسرائیل» و «حفظ منافع در منطقه» خواند، تداوم تنش را بعید دانست. به ادعای این کارشناس، عملیات انتقامی ایران، ضمن نمایش توانایی نظامی بالای رژیم و نشاندن ایران در جایگاه بر هم زننده ثبات منطقه، یک بار دیگر آمریکا و اروپا را که در ماه‌های اخیر منتقد و معترض اقدامات تل‌آویو در غزه بودند، در حمایت از رژیم صهیونیستی متحد و مصمم کرد.

به ادعای هاشمیان، رژیم نمی‌خواهد این امتیازات را با حمله به ایران از دست بدهد، ممکن است اسرائیل بعدها در شرایطی مناسب‌تر حمله‌ای علیه ایران ترتیب بدهد ولی این حمله قطعا در روزها و ماه‌های آینده نخواهد بود.

رادیو زمانه به نقل از برخی تحلیلگران رسانه‌ای آورد: تیم بایدن در صدد نشان دادن دفاع موفق اسرائیل از خودش به عنوان «یک پیروزی استراتژیک عمده» است تا به این ترتیب، اسرائیل را از حمله‌ تلافی‌جویانه بر حذر دارد. از منظر برخی تحلیل‌ها، بایدن به دنبال شیفت تمرکزها به سمت قابلیت دفاعی اسرائیل و توانایی واشنگتن و متحدان‌اش در دفاع از اسرائیل است. تاکید او بر «پاسخ دیپلماتیک»، به معنای تمایل آمریکا به تنش‌زدایی است.

رادیو فردا هم از قول «عاموس یارون» مدیر کل اسبق وزارت جنگ کابینه صهیونیستی نوشت: نظر به موفقیت خیره‌کننده صنایع نظامی و هوایی اسرائیل در دفع تهدیدات پهپادی و موشکی ایران، اگر اسرائیل به این حمله نظامی ایران واکنش نشان ندهد، به ضعف تعبیر نخواهد شد.

با این حال از منظر برخی تحلیل‌ها، منتفی شدن پاسخ نظامی به معنی کاهش فشارها بر تهران نیست. به گفته «حسین آقایی» کارشناس ایران اینترنشنال، اگر اسرائیل به سمت واکنش‌های نظامی حداکثری نرود، می‌تواند مواضع نیروهای شبه‌نظامی جمهوری‌اسلامی را در منطقه با خاک یکسان و به دولت بایدن و اروپا فشار بیاورد تا مکانیسم ماشه را فعال و سپاه در لیست گروه‌های تروریستی قرار دهد.

«مهرزاد بروجردی» هم در گفت‌وگو با این شبکه، ضمن اشاره به «حمایت محتاطانه» اروپایی‌ها و آمریکایی‌ها از رژیم صهیونیستی و تاکید آنها بر خویشتنداری رهبران تل‌آویو، اقدام احتمالی آنها برای قرار دادن نام سپاه در فهرست گروه‌های تروریستی به منظور دلجویی از اسرائیل را پیش‌بینی کرد.

سناریوهای افزایش تنش در منطقه

برخی رسانه‌ها افزایش تنش در منطقه را محتمل می‌دانند؛ با این حال این رویکرد و ایده بعد از گذشت یک روز از عملیات وعده صادق و اظهارنظر مقام‌های آمریکایی در خصوص اتخاذ رویکرد خویشتندارانه تل‌آویو رو به افول است.

با این حال و به ادعای دویچه وله فارسی، اکثر مفسران سیاسی در رسانه‌های ایالات متحده اجماع نظر دارند کە اولین حملە مستقیم ایران بە اسرائیل سر آغاز فصل جدیدی از تنش‌ها در خاورمیانه است.

این رسانه ضمن تاکید بر ابراز نگرانی برخی اعضای عضو دموکرات کنگره آمریکا در مورد تشدید تنش در منطقه، از قول یک روزنامه اسرائیلی نوشت: اکنون ما در شرف یک جنگ منطقەای هستیم.

«رضا پرچی‌زاده» هم در گفت‌وگو با صدای آمریکا پیش‌بینی کرد: احتمالا اسرائیل به مراکز نظامی یا هسته‌ای جمهوری اسلامی در داخل ایران حمله خواهد کرد.

یک کارشناس دیگر هم با اشاره به اینکه مساله اصلی اسرائیل در ارتباط با ایران، مساله هسته‌ای شدن ایران است، پیش بینی‌کرد واکنش اسرائیل به ضربه زدن به بخش‌های هسته‌ای ایران معطوف باشد.

رادیو زمانه استدلال کسانی را که خواهان حمله رژیم به ایران هستند چنین توصیف کرد: این دسته می‌گویند که پاسخ محکم ندادن به تهران، جمهوری اسلامی را برای بی‌ثبات کردن بیشتر منطقه جسور خواهد کرد. به باور این دسته، جمهوری اسلامی سال‌ها است در منطقه به نیروها و منافع آمریکا و اسرائیل آسیب زده اما پاسخ ضعیف واشنگتن و متحدانش باعث شده تهران در این کار هزینه‌ای نبیند.

این در حالی است که به نوشته این رسانه به نقل از نیویورک تایمز، شماری از تحلیلگران اسرائیلی کماکان نتانیاهو را در بروز تنش جدید با جمهوری اسلامی مسئول می‌دانند، از جمله «گیدون لوی» روزنامه نگار اسرائیلی که گفته بود اگر این هفته ایران حمله‌ای جدی علیه اسرائیل ترتیب دهد، مسئولیت آن با کسانی است که ترور در دمشق را تأیید کردند.

ایندیپندنت فارسی هم با استناد به اخبار برخی خبرگزاری‌ها در مورد اظهارنظرهای تند و تهدیدآمیز مقام‌های ۲ طرف و تنظیم گزارش خود بر این مبنا، تشدید تنش را به ذهن مخاطبان متبادر کرد.

بی بی سی فارسی به بررسی محتوای رسانه‌های اسرائیلی در خصوص واکنش مناسب به ایران پرداخت و به نقل از یک روزنامه نگار اسرائیلی نوشت: اسرائیل نباید در دام فشارها یا وسوسه‌های آمریکا برای واکنش نشان ندادن بیافتد. رئیس جمهور آمریکا به دلیل نزدیک بودن انتخابات ریاست جمهوری آمریکا تلاش می‌کند اسرائیل را از هر گونه اقدام تهاجمی منصرف کند.

برآورد بی بی سی فارسی از محتوای رسانه‌های سرزمین‌های اشغالی این بود: هشدار درباره «دام آمریکا» و توصیه به «حمله مستقیم».

اهداف عملیات ایران محقق شد؟

به نوشته رادیو فردا در حالی که رسانه‌های جمهوری اسلامی از این عملیات با عنوان عملیاتی موفقیت‌آمیز یاد می‌کنند که «به اهداف خود رسیده»، اسرائیل می‌گوید این حملات شکستی تمام‌عیار برای تهران بوده است.

این رسانه ادعا کرد عملیات ایران سرانجام پس از چند روز گمانه‌زنی در حالی انجام شد و پایان یافت که از پیش‌ گفته شده بود با توجه‌ به حمایت آمریکا و دیگر متحدان غربی از اسرائیل، بعید است موفقیت چندانی به همراه داشته باشد.

در حالی رسانه‌های معاند مدعی «عدم موفقیت ایران» در این عملیات می‌شوند که رئیس ستاد کل نیروهای مسلح عملیات انجام شده را در حد «تنبیه» رژیم دانسته و اعلام کرد که تهران خود قصد نداشته مراکز جمعیتی و اقتصادی اسرائیل را هدف قرار دهد.

ورود پهپادها و موشک‌های ایرانی به عمق سرزمین‌های اشغالی با برملا کردن افسانه شکست‌ناپذیری گند آهنین تل‌آویو، تنبیهی آشکار برای تل‌آویو بود. رادیو زمانه به نقل از برخی تحلیل‌های رسانه‌ای در این باره آورد: ایران علی‌رغم ظاهر گسترده‌ی حمله‌اش، آن را به شکلی انجام داد که سنجیده باشد، کمترین تخریب را ایجاد کند و تنها نشان دهد که ایران توانایی هدایت یک عملیات پیچیده‌ی موشکی و پهپادی را دارد. جمهوری اسلامی کماکان علاقه‌ای به جنگ ندارد و بنابراین حالا بار دیگر توپ در زمین دیگر است.

ابعاد کم‌ترآشکار و هوشمندانه‌تر عملیات شنبه شب ایران هرچند کمرنگ‌تر از سایر ابعاد، ولی ناگزیر مورد توجه و اذعان برخی رسانه‌ها قرار گرفت.

دویچه وله به نقل از کارشناسان اندیشکده آمریکایی «انستیتوی مطالعات جنگ» نوشت: ایران از روسیه (که در جنگ با اوکراین با آزمایش موشک‌های بالستیک و کروز و پهپادهای ایرانی تلاش کرد بهترین ترکیب را برای عبور از پدافند هوایی و موشکی غرب سازمان دهد) آموخته است که ترکیبات حملات خطرناک و موثری را علیه اسرائیل ایجاد کند.

به نوشته این رسانه، ایران با حملات نظامی کنونی می‌تواند آزمایش کند که چگونه می‌توان دفاع هوایی و دریایی آمریکا را بهتر دور زد و از آن عبور کرد. ایران از حملات شبه‌نظامیان حوثی در دریای سرخ هم برای آزمایش پدافند هوایی نیروی دریایی آمریکا و در نتیجه برای تدقیق تاکتیک‌های پهپادی خود استفاده کرد.

پیامدهای حمله پهپادی-موشکی ایران بر بازارهای مالی جهانی

برخی تحلیل‌ها تحولات بازارهای جهانی و تاثیرپذیری آن از تحولات منطقه را مورد بررسی قرار داده‌اند.

صدای آمریکا به نقل از رویترز با اشاره به تاثیر عملیات ایران بر روند منفی بازارهای مالی آسیا آورد: فعالان بازار همچنان وضعیت خاورمیانه را در درجه اول به عنوان یک خطر در حال رشد، در نظر می‌گیرند و رگ‌های عصبی بازارهای جهانی همچنان در انتظار واکنش احتمالی اسرائیل هستند.

در این ارتباط، حسن هاشمیان با اشاره به حرکت اقتصادی رو به جلوی کشورهای منطقه و سقوط یک شبه بازار بورس خاورمیانه در نتیجه عملیات شنبه شب، ایران را از نگاه کشورهایی چون عربستان، امارات و ... به عنوان برهم زننده ثبات در منطقه معرفی کرد.

رادیو بین‌المللی فرانسه هم بررسی این تنش‌ها بر بازار نفت را مورد بررسی قرار داد و آورد: آگاهان اقتصادی معتقدند که به دنبال نخستین حمله مستقیم ایران به اسرائیل، از دوشنبه ۱۵ آوریل، بهای نفت نیز افزایش خواهد یافت. این آگاهان اما تاکید می‌کنند که افزایش بیشتر بهای نفت، به پاسخ و واکنش اسرائیل بستگی خواهد داشت.