چرا صندوق‌های املاک و مستغلات مهم‌اند؟

به طور سنتی جذاب‌ترین حوزه‌های سرمایه‌گذاری برای ایرانیان، املاک، دلار و طلاست که تجربه به درستی نشان داده، تا حد زیادی ضررهای ناشی از تورم را جبران خواهند کرد و به موازات آن نیز ابزارهایی مانند سرمایه‌گذاری در صندوق‌های طلا راه‌اندازی شدند. اما با افزایش تورم در سال‌های گذشته، اگر بتوان تا حدودی در طلا و دلار سرمایه گذاری کرد، اما عملا دسترسی بخش بزرگی از جامعه به پتانسیل‌های بازار املاک در حال از بین رفتن است و سرمایه گذاری در این بازار به رویایی دور از دست تبدیل شده است.

در این موقعیت، نیاز به ابزاری که به افراد کمک کند تا با سرمایه‌های کم در بازار املاک سرمایه‌گذاری کنند، به خوبی احساس می‌شود. راه‌اندازی صندوق‌های سرمایه گذاری املاک و مستغلات می‌توانند به سرمایه گذاران کمک کنند تا همچنان از جذابیت‌های بازار املاک بهره مند شوند.

این صندوق‌ که سال‌ها تجربه جهانی دارند، به تازگی در ایران نیز راه اندازی شده‌اند و خصوصا برای کسانی که امکان خرید املاک فیزیکی مسکن را ندارند، یکی از امن‌ترین سرمایه‌گذاری‌ها در راستای حفظ ارزش دارایی‌هایی افراد و بهره‌مندی از سود این بازار خواهد بود.

صندوق سرمایه‌گذاری املاک و مستغلات (REIT)

صندوق‌ سرمایه گذاری املاک و مستغلات (Real Estate Investment Trust) که به اختصار REIT نامیده می‌شود، در سال ۱۹۶۰ میلادی با دستور آیزنهاور، رئیس جمهور وقت آمریکا، ایجاد شد و بعد از آن در کشورهای دیگری مثل انگلستان، فرانسه، استرالیا و… گسترش یافت. هدف این صندوق‌ها دسترس‌پذیر کردن کسب سود از بازار املاک، توسط معامله‌گران خرد و عموم جامعه به شکلی که افراد بدون نیاز به سرمایه زیاد هم از سود مسکن بی‌بهره شوند، بود. کاری که در این صندوق‌ها انجام می‌شود، در حقیقت تجمیع سرمایه مشارکت‌کنندگان در صندوق و تخصیص این منابع مالی به سرمایه گذاری در املاک است.

هرچند سال‌ها است که صندوق‌های سرمایه گذاری املاک و مستغلات در کشورهای مختلف جهان به عنوان یک روش حفظ دارایی‌ در میان عموم مردم جا افتاده است، در ایران عمر کوتاهی دارند و اخیرا به همت سازمان بورس و اوراق بهادار این شیوه جدید سرمایه گذاری در اختیار سرمایه گذاران قرار گرفته است که گام مهمی در این عرصه به شمار می‌آید. با سرمایه گذاری در صندوق املاک و مستغلات ایران، عموم مردم قادر خواهند بود از سود کم‌ریسک بازار ملک و تحت نظارت کامل سازمان بورس و اوراق بهادار با شفافیت بالا بهره مند شوند.

شفافیت، مهمترین ویژگی صندوق سرمایه‌گذاری املاک

صندوق سرمایه‌گذاری املاک و مستغلات تحت نظارت سازمان بورس و اوراق بهادار ایران فعالیت می‌کند و به همین خاطر ملزم به رعایت شرایط خاصی در سرمایه گذاری در حوزه املاک است. املاک منتخب این صندوق باید شامل ویژگی‌های زیر باشند:

• محل آن‌ها در ایران باشد.
• سند رسمی مالکیت داشته باشند.
• کاربری آن‌ها مشخص باشد.
• گواهی پایان کار این املاک باید معتبر باشد.
• در رهن یا وثیقه نباشند.
• قابلیت انتقال به غیر داشته باشند.

با این اوصاف، می‌توان نتیجه گرفت که سازوکار صندوق سرمایه‌گذاری املاک و مستغلات در ایران بسیار شفاف و کارآمد است. سازمان بورس و اوراق بهادار ضوابطی برای این صندوق‌ها تعیین کرده است که تمامی آن‌ها موظف به رعایت این قوانین خواهند بود. به طور مثال تقسیم دارایی در صندوق مسکن باید به شکل ۷۰/۳۰ باشد، یعنی ۷۰ درصد از منابع مالی صندوق به سرمایه گذاری در املاک، اعم از خرید و فروش و اجاره مسکن اختصاص داده شده و ۳۰ درصد مابقی در اوراق رهنی، صندوق‌های درآمد ثابت، سپرده‌های بانکی و دریافت تسهیلات سرمایه گذاری شود. علاوه بر این، هیئتی از کارشناسان رسمی به قیمت گذاری این املاک خواهند پرداخت و اطلاعات آن را نیز از طریق درگاه‌های رسمی اطلاع رسانی خواهند کرد.

صندوق املاک و مستغلات راهی برای کسب سود از بازار املاک

صندوق‌ سرمایه گذاری املاک و مستغلات در ایران، هم فعالان بازار سرمایه و هم افراد خارج از بازار سرمایه را هدف قرار داده است. مزیتی که این صندوق می‌تواند برای فعالان بازار داشته باشد، تنوع بخشیدن به سبد سرمایه‌گذاری آن‌ها و فراهم کردن بستری برای کسب سود با ریسک کم است. در عین حال عموم مردم نیز می‌توانند با خرید این صندوق‌ها از مزایای این صندوق مانند حفظ ارزش دارایی در برابر تورم و کسب سود در بازار ملک بدون نیاز به سرمایه بالا، بهره‌مند شوند.

در یک سال گذشته، صندوق‌هایی به این بازار معرفی شده‌اند اما به زودی پذیره‌نویسی صندوق جدید کارگزاری آگاه به عنوان بزرگترین صندوق املاک در بازار بورس ایران آغاز خواهد شد که فرصت سرمایه‌گذاری در بازار ملک را برای طیف گسترده‌‌تری از علاقه‌مندان فراهم می‌کند.

صندوق املاک و مستغلات آگاه به زودی و با نام صندوق «خانه» پذیره‌نویسی می‌شود. این صندوق از نوع ETF است، به این معنا که برای سرمایه‌گذاری در صندوق املاک خانه کافی است کد بورسی داشته باشید و به سامانه معاملاتی خود مراجعه کنید. سپس با جستجوی نماد «کلید» در سامانه مذکور می‌توانید برای خرید و فروش آن اقدام کنید.

در نظر داشته باشید که کارشناسان بسیاری پیش‌بینی کرده‌اند که بازار مسکن به رشد خود در سال‌های آینده ادامه خواهد داد. بنابراین، سرمایه‌گذاری در صندوق املاک، خواهد توانست راهی برای حفظ ارزش دارایی و کسب سود چه برای افراد عادی و چه برای حرفه‌ای‌های بورس باشد.