چرا مطلوبیت کریدورهای ایران برای ترانزیت کالا کم است؟

محمدجواد شاهجویی در گفت‌وگو با ایران اکونومیست با بیان اینکه از تمام استعداد خدادادی ایران برای ترانزیت کشور استفاده نشده است، گفت: سهم بازاری که ما می‌توانیم از ترانزیت منطقه داشته باشیم در شرایط کاملا ایده‌آل، حدود ۳۰۰ میلیون تن است؛ یعنی اگر همه چیز داخل کشور خوب باشد و عوامل بیرونی هم تاثیر نگذارند، شاید بتوان تا ۳۰۰ میلیون تن را هم برای ترانزیت هدف‌گذاری کنیم.

وی ادامه داد: رویه‌های کند داخلی، دخالت نهادها و سازمان‌هایی که در مساله ترانزیت دخیل هستند و عوامل خارجی مانند تحریم و کنش‌هایی که کشورهای متخاصم علیه ما دارند، توانسته بخشی از ترانزیت ما را تحت‌الشعاع قرار دهد. ما در بحث مبادلات مالی یا بیمه ترانزیت با مشکل مواجه هستیم، همین‌ها هم توانسته بخشی از ترانزیتی که از خاک ایران می‌شود را کاهش دهد

این کارشناس حوزه حمل‌ونقل ریلی با بیان اینکه با وجود مشکلاتی که وجود دارد، روند ترانزیتی مثبت است، گفت: اقبال زیادی به ترانزیت از خاک ایران نشان داده می‌شود، مشروط بر اینکه ما خودمان شرایط را بهبود ببخشیم و عوامل داخلی را برطرف کنیم، می‌شود به افق‌های بالاتری برای ترانزیت کشور فکر کرد. در برنامه هفتم توسعه هم ترانزیت ۵۰ میلیون تنی به‌عنوان هدف مطرح شده است و اگر ما صرفا بتوانیم موانع داخلی را برطرف کنیم می‌توانیم تا چند سال دیگر به این عدد برسیم.

شاهجویی درباره اینکه چرا صاحبان کالا برای انتخاب ایران به‌عنوان مسیر ترانزیتی تردید دارند، بیان کرد: وقتی یک فورواردر می‌خواهد برای انتخاب کریدور حمل‌ونقلی تصمیم بگیرد، به سه عامل توجه می‌کند: هزینه، زمان و امنیت. موانع داخلی و خارجی بر هر سه این عوامل تاثیر می‌گذارند. به‌واسطه تحریم‌ها و اینکه نمی‌توانیم تبادلات مالی داشته باشیم و همچنین مشکلات بیمه‌ای، هزینه و زمان ترانزیت از خاک ایران افزایش پیدا می‌کند و به همین دلیل است که مطلوبیت کریدور ایران برای ترانزیت از بین می‌رود.

وی خاطرنشان کرد: البته نمی‌توان گفت صرفا عوامل خارجی تاثیرگذار است، بیشتر عوامل داخلی مانع هستند. در حال حاضر ما متولی واحدی در کشور نداریم که کارش تسهیل ترانزیت در کشور باشد. بنابراین اگر رویه‌ سیستم‌های حمل‌ونقل، سرعت سیر پایین، بروکراسی‌های اداری و معطلی‌هایی که در مرز وجود دارد، دخالت نهادها و سازمان‌های مختلف رفع شود می‌توان به افزایش ترانزیت امیدوارد بود.