چرا دکمه های پیراهن مردانه و زنانه مخالف هم دوخته میشوند؟
پیراهن های مردانه و زنانه با یک طراحی مخصوص به هرکدام تولید میشوند که تفاوتهای مهمی دارند، حتی اگر در نگاه اول قابل مشاهده نباشد. یکی از این تفاوت ها در قرار گیری دکمه هاست؛ که در پیراهن های مردانه اغلب در سمت راست قرار میگیرند، در...
پیراهن های مردانه و زنانه با یک طراحی مخصوص به هرکدام تولید میشوند که تفاوتهای مهمی دارند، حتی اگر در نگاه اول قابل مشاهده نباشد. یکی از این تفاوت ها در قرار گیری دکمه هاست؛ که در پیراهن های مردانه اغلب در سمت راست قرار میگیرند، در حالی که در پیراهن های زنانه در سمت چپ دوخته میشوند.
این تفاوت به طور خاص جالب به نظر میرسد زیرا بسیاری از افراد راست دست هستند و تعداد زنان راست دست نیز بیشتر از مردان است. از این رو، سوال بر این است که چرا بیشتر از نیمی از جمعیت جهان باید در این زمینه از کمک دیگران استفاده کنند؟
پاسخ به این سوال ممکن است با تاریخچهی قدیمی دکمه های پیراهن مردانه به دست آید. یکی از تفسیرهای مرتبط، به آن اشاره دارد که دکمههای پیراهن مردانه به دلیل احتمال روبرو شدن با نبرد شمشیر، در سمت راست قرار داده میشدند. اما البته، این احتمال در زندگی مدرن امروزی دیگر وجود ندارد!
پاول کرز، نویسنده کتاب “A Gentleman’s Wardrobe”، در گفتوگو با مجله The Guardian، این مسئله را بررسی کرده است.
در گذشته، مردان شمشیر خود را به طور عمومی در طرف چپ بدن نگه میداشتند تا در صورت لزوم بتوانند آن را به سرعت با دست راست خود بیرون کشیدند. این امر باعث شده که در طراحی روپوشهای آنان، دکمه ها به سمت راست قرار گیرند. این الگوی طراحی به خاطر این مسئله است که اگر روپوش یک مرد از سمت راست بسته شود، وقتی شمشیر از آن بیرون آمد، احتمالاً با لبه لباس در تلاقی میافتاد و ممکن بود که برای استخوان و بدن او خطرناک باشد. بنابراین، مردان ترجیح میدادند روپوشی به تن کنند که لبه چپ آن روی لبه راست قرار داشته باشد. این سنت در زمانهای بعدی به عنوان یک نشانه مردانگی به سایر پوشاک مردانه تعمیم یافت.
دلایلی که به عنوان توجیه برای تفاوت موقعیت دکمهها در پوشاک مردانه و زنانه مطرح میشوند، ممکن است متنوع باشند. یکی از نظریهها که با تأیید بسیاری از مورخان مطرح شده است، این است که دکمههای پیراهن زنانه در سمت چپ دوخته میشوند تا شخص دیگری بتواند به فرد اصلی در پوشیدن لباس کمک کند. به عبارت دیگر، این نظریه بر این ایده مبتنی است که فرد میتواند از جلو یا مقابل، دکمههای پیراهن را ببندد و از این طریق کمک به یکدیگر در لباسپوشیدن انجام شود.
با این وجود، این تفسیر نه تنها از نظر تاریخی و فرهنگی جالب است، بلکه در زمینه اجتماعی نیز اهمیت دارد. این نشان میدهد که حضور یا حمایت از یکدیگر در زمینههای مختلفی از جمله لباسپوشیدن، برای افزایش همبستگی و ارتباط اجتماعی مهم است. از این رو، توجه به جزئیاتی مانند موقعیت دکمهها میتواند نشانهای از ارزشها و فرهنگ یک جامعه باشد.
تفسیرهای مختلفی برای تفاوت موقعیت دکمهها در پوشاک مردانه و زنانه ارائه شده است، و هریک از این تفسیرها نشان میدهد که تاریخچه و فرهنگ اجتماعی نقش مهمی در شکلگیری این الگوهای طراحی داشته است.
با توجه به توضیحات ملانی مور، بنیانگذار برند الیزابت و کلارک، نکتهی اول این است که دکمهها ابتدا در قرن سیزدهم اختراع شدند و به عنوان یک تکنولوژی تازه با قیمت بالا محسوب میشدند. در آن زمان، خانمهای ثروتمند اغلب خودشان لباس نمیپوشیدند و از خدمتکاران برای این کار کمک میگرفتند. مسأله اینجاست که اغلب افراد راستدست بودند و قرار گرفتن دکمهها در سمت چپ به ندیمهها کمک میکرد تا راحتتر بتوانند آنها را ببندند. این الگوی طراحی همچنین میتوانست نشانهای از ثروت و وضعیت اجتماعی برای افراد باشد، زیرا داشتن دکمههای لباس در سمت متفاوت نشان میداد که شخص آنقدر ثروتمند است که خدمتکاران از این طریق به او کمک میکنند.
نظریه دیگری که بر مبنای اسب سواری شکل گرفته، معتقد است که دکمههای پیراهن زنانه در سمت چپ دوخته میشدند تا وقتی زنان روی زین یک طرفه اسب مینشستند، هوا به درستی وارد لباسشان نشود.
اگرچه امروزه شرایط اجتماعی و فناوری تغییر کرده است، اما سنتهای گذشته همچنان تأثیرگذار هستند. احتمالاً توجه به این سنتها و ادامهی الگوهای طراحی مرتبط با آنها، بخشی از همگرایی با یک تاریخچه و فرهنگ مشترک است که در زمانهای گذشته شکل گرفته است. همچنین، محافظت از این الگوها و استفاده از آنها ممکن است به عنوان یک علامت تشخیصی برای برندها در عرصه رقابت باشد.
توضیحات ناتالی هیکس، طراح برند Our Visn، و کلوئه چاپین، تاریخشناس مد، نشان میدهند که تاریخچه و فرهنگهای اجتماعی نقش مهمی در الگوهای طراحی پوشاک، از جمله موقعیت دکمهها، ایفا کردهاند.
همانطور که هیکس اشاره کرد، در قرن نوزدهم با پیشرفت تکنولوژی دوخت و دوز، استفاده از دکمه در پوشاک رواج یافت. اما، الگوی اولیه تفاوت در قرارگیری دکمهها بین پوشاک مردانه و زنانه از قرن سیزدهم به بعد پابرجا ماند و همواره به همان شکل حفظ شد. این تفاوت، همچنین ممکن است با وجود پلیس مد در برخی دورههای زمانی ربط داشته باشد، همانطور که چاپین توضیح داد.
در دهه ۱۸۸۰، مد زنانه با الهام از مردانگی طراحی میشد، اما در عین حال، در برخی مناطق، کاملاً غیرقانونی بود که خانمها لباس مردانه بپوشند. از این رو، تفاوت در جهت دوخت دکمهها میتوانست یکی از عواملی باشد که به شما کمک میکرد تا بتوانید تمایز قابل توجهی بین لباسهای مردانه و زنانه ایجاد کنید.
در نهایت، این نشان میدهد که تاریخچه، فرهنگ، و شرایط اجتماعی از جمله عواملی هستند که الگوهای طراحی مانند موقعیت دکمهها را در پوشاک مردانه و زنانه شکل میدهند و در برخی موارد ادامه میدهند.