اعتراض هنری به نسل‌کُشی در غزه

به نقل از روابط عمومی فرهنگسرای نیاوران، کارگاه «کاتب و کتابت» در گالری شماره یک این مجموعه با حضور ۱۰۰ کاتب از ۱۰ استان کشور و ۱۱ استاد خوشنویس برگزار شد.

برگزاری این کارگاه یک روزه که با نشست تخصصی «فرصت‌ها و ظرفیت‌های خط نسخ در دوره معاصر» همراه بود، در راستای اهداف پژوهشی نخستین نمایشگاه تخصصی هنرهای قرآنی «روایت باران» صورت گرفت.

این کارگاه یک روزه در دو حوزه خط نسخ و ثلث با حضور اساتیدی چون احمد عبدالرضایی، علیرضا بخشی، محمدتقی اسدی، زهرا میبدی و عذرا عبدالله پور و دیگر اساتید برگزار شد و کاتبان قرآن کریم در کنار تعلیم قلمی، سوره فیل و آیه «لقد خلقنا الانسان فی کبد» را در اعتراض به نسل کشی در فلسطین و غزه، حضوری نویسی کردند. آیه‌های قرآن پس از کتابت، در مسیر ورودی گالری به نمایش درآمد.

همچنین در ادامه این برنامه، سالن خزر فرهنگسرای نیاوران، میزبان نشست تخصصی «بررسی فرصت‌های نسخ در دوره معاصر» بود که با حضور اساتیدی چون ایرج نعیمایی، احمد عبدالرضایی،مجید سعیدکافی، محمدعلی قربانی و علیرضا بخشی توسط نگارخانه تخصصی هنرهای ایرانی ـ اسلامی «ترانه باران» و دارالکتابه قرآن کریم برگزار شد.

مجید سعید کافی در خصوص هندسه در خط و زیبایی‌شناسی هندسی در خط محقق و نسخ سخنرانی کرد و گفت: ارکان خوشنویسی هنوز آنگونه که باید شناخته نشده. همواره یک نگاه روزمره به خط داشتیم، اما به یک نگاه عمیق جهانی برای فهم خط نیاز داریم. وقتی با نگاه عمیق و درست به یک مقوله پرداخته نمی‌شود، ارزش آنهم درک نمی‌شود.

محمدعلی قربانی نیز با اشاره به اینکه نمی‌توانیم هنر معاصر را بدون بررسی گذشته، تحلیل کنیم، گفت: برای تحلیل یک خط باید ببینیم که پیشینه یک خط و خاستگاه و جایگاهش در گذشته چطور بوده، در مورد خط نسخ باید دلایل عمومیت این خط را بررسی کنیم، چرا که هیچ خطی به اندازه نسخ عمومیت پیدا نکرده است و نقش این خط در طول تاریخ هم متاثر از همین عمومیت بود.

ایرج نعیمایی از دیگر اساتیدی بود که در این برنامه حضور داشت و دراین خصوص افزود: خط نسخ بر این اساس شکل گرفت که کارکرد آموزشی و علمی داشته باشد، کتابهای علمی بر خط نسخ نوشته شده، به دلیل اینکه خط نسخ خواناست. وی همچنین در خصوص وضعیت اقتصاد هنر در کشور گفت: مشکل ما در اقتصاد هنر خط نیست. مشکل ما فرهنگ اقتصاد هنر است. این فرهنگ را باید جوری در اقتصاد هنر رواج دهیم که اگر کسی می‌خواهد خانه‌ای را بسازد یا طراحی داخلی آن را انجام دهد، حتما از آثار هنری و تابلوهای خوشنویسی استفاده کند. اثر هنری باید به عنوان یک ضرورت فرهنگی در خانه‌ها وجود داشته باشد نه فقط به عنوان یک شی تزیینی. این یک ضعف اساسی در حوزه فرهنگ ماست.

احمد عبدالرضایی از دیگر سخنرانان نیز درخصوص اقتصاد هنر در حوزه خوشنویسی از رویکرد موجود هم در میان دولتمردان و هم در میان هنرمندان انتقاد کرد و گفت: خودمان سواد کار خودمان را نداریم، هیچ اهتمامی هم نداریم که تغییری در این زمینه ایجاد کنیم. مسئولان هم تسلطی به حوزه کاری خود ندارند. دارالکتابه قرآن به دنبال این بود که در این ۴۵ سال یک قرآن ثابت آماده کند که چاپ نشد، بعد هم قرآن عثمان طه را وارد بازار کردند و چاپ کردند و هزینه کاتب هم نیاز نبود پرداخت کنند.

علیرضا بخشی نیز در خصوص ظرفیت‌های اقتصادی خط نسخ گفت: همه خطوط از جمله خط نسخ ظرفیت دارد که در ابعاد مختلف ظهور و بروز داشته باشد. ما باید ظرفیت‌های لازم را برای خط نسخ ایجاد کنیم. خط نسخ ما باید در بازارهای جهانی ارائه شود و این خط را به جایگاه حقیقی‌اش برسانیم.