بررسی کولر پردازنده گیگابایت Aorus Waterforce X 360؛ ترکیب هوشمندانه زیبایی و قدرت

نسل اول خنک‌کننده‌های مایع سیکل بسته یا AiO رده‌بالای گیگابایت تحت سری Aorus Waterforce و در سه سایز 240، 280 و 360 تولید می‌شوند. در این بررسی مدل 360 میلی‌متری را با نام Aorus Waterforce X360 برای نگاهی نزدیک و تست کارایی در اختیار داریم. در ادامه با بررسی تخصصی خنک‌کننده مایع پردازنده Aorus Waterforce X360 گیگابایت همراه ما باشید.

نسل اول خنک‌کننده‌های مایع سیکل بسته یا AiO رده‌بالای گیگابایت تحت سری Aorus Waterforce و در سه سایز 240، 280 و 360 تولید می‌شوند. در این بررسی مدل 360 میلی‌متری را با نام Aorus Waterforce X360 برای نگاهی نزدیک و تست کارایی در اختیار داریم. در ادامه با بررسی تخصصی خنک‌کننده مایع پردازنده Aorus Waterforce X360 گیگابایت همراه ما باشید.

مقدمه

اگر به دنبال یک خنک‌کننده مایع سیکل بسته (CLC) یا همان AiO باشید، گیگابایت برای شما دو گزینه دارد؛ سری Aorus Liquid Cooler و Aorus Waterforce. این دو سری از نظر ظاهری بسیار شبیه به هم هستند اما در پشتیبانی از سوکت‌ پردازنده‌های مختلف و سرعت چرخش فن‌ها تفاوت دارند.

سری Waterforce X نسخه‌ای از سری Waterforce است که به جای نورپردازی ARGB روی بلاک پردازنده، به یک LCD با قابلیت نمایش تصاویر ثابت و متحرک به انتخاب کاربر مجهز است.

خنک‌کننده پردازنده‌ای که در این بررسی در اختیار داریم Waterforce X360 بوده و همانطور که از نام آن نیز مشخص است، از رادیاتور 360 میلی‌متری با سه فن استفاده می‌کند. در نظر داشته باشید که سری Waterforce در سه سایز 240،280 و 360 عرضه می‌شود که می‌توانید با توجه به پشتیبانی کیس و ظرفیت گرمایی پردازنده خود سایز رادیاتور مورد نظر را انتخاب کنید.

ویژگی خاص کولرهای سری Waterforce X که آن را از سایر کولرهای ARGB موجود در بازار و محدوده قیمت خود متمایز می‌کند داشتن یک صفحه نمایش رنگی روی بلاک پردازنده، به جای نورپردازی معمولیست که می‌تواند اطلاعات یا تصاویر ثابت و متحرک را (به انتخاب کاربر) به نمایش در آورد.

حالا اجازه دهید به جعبه گشایی کولر پردازنده Gigabyte Aorus Waterforce X360 بپردازیم تا با نمای ظاهری و مشخصات فنی این خنک‌کننده بیشتر آشنا شوید.

کولر پردازنده گیگابایت Aorus Waterforce X 360 در زمان بررسی (اردیبهشت ماه 1403) حدود 14 میلیون تومان قیمت دارد. این خنک‌کننده با گارانتی سه ساله آواژنگ در بازار کشور موجود شده و از طریق دفتر منطقه‌ای GIGABYTE در ایران جهت بررسی در اختیار شهر سخت‌افزار قرار گرفته است.

جعبه گشایی، مشخصات و بررسی ظاهری

جعبه گشایی، مشخصات و بررسی ظاهری Aorus Waterforce X 360

نمای زیبایی از محصول به همراه نورپردازی و صفحه نمایشِ بلاک پردازنده را روی جعبه مشاهده می‌کنید.

همانطور که از برچسب گارانتی روی جعبه مشخص است، کولر پردازنده Aorus Waterforce X360 گیگابایت با گارانتی تعویض سه ساله شرکت آواژنگ در بازار ایران عرضه شده می‌شود.

در پشت جعبه معرفی قابلیت‌ها و برخی مشخصات فنی خنک‌کننده Aorus Waterforce X360 مشاهده می‌شود.

جعبه خنک‌کننده پردازنده Aorus Waterforce X360 گیگابایت از سایر محصولات مشابه در کلاس خود بزرگتر است که دلیل آن بسته‌بندی بسیار خوب این محصول و پر شدن تمام فضای خالی درون آن با اسفنج فشرده است. علت این امر آن است که بسته بندی دستگاه از آسیب به محصول در حمل و نقل و جابه‌جایی محافظت می‌کند.

درون جعبه، خنک‌کننده Aorus Waterforce X360 به همراه لوازم مورد نیاز برای نصب روی بیشتر سوکت‌های امروزی قرار گرفته است. همچنین با توجه به سایز رادیاتور، 3 فن 120 میلی‌متری نیز درون جعبه وجود دارد.

یک راهنمای کاغذی مراحل نصب روی تمامی سوکت‌های پشتیبانی شده را تشریح می‌کند که همراه با نام‌گذاری و دسته‌بندی دقیق لوازم، نصب Aorus Waterforce X را برای کاربر بسیار آسان می‌کند.

مشخصات فنی کولر پردازنده Aorus Waterforce X360 گیگابایت و سوکت‌های مورد پشتیبانی را در جدول زیر می‌توانید مشاهده کنید:

مشخصات	آیتم	قطعه
120 در 120 در 25 میلی‌متر	ابعاد	فن‌ها
3pin DC Control	نوع
800-2500rpm±10%	سرعت چرخش
17-60CFM	هوادهی
Sleeve	یاتاقان
7.9 - 37.6 db	نویز
394 در 119 در 27 میلی‌متر	ابعاد	رادیاتور
آلومینیوم	جنس
مِش پلاستیکی با روکش بافته شده	جنس	شلنگ
350 در 10 در 7.8 میلی‌متر	طول، قطر بیرونی، قطر داخلی
LGA 2066 / LGA2011 / LGA1366 / LGA1700 / 1200 / 1156 / 1155 / 1151 / 1150	Intel	پشتیبانی
TR4 / sTRX4 / AM4 / AM5	AMD

‌خنک‌کننده سری Aorus Waterforce X در سایز 240 و 280 میلی‌متر نیز تولید می‌شود که ابعاد و مشخصات فن‌ها متناسب با سایز رادیاتور متفاوت از جدول بالاست.

بیشتر سازندگان علاقه چندانی به انتشار مشخصات دقیق پمپ خنک‌کننده‌های AiO خود ندارند. با این حال گیگابایت جزئیاتی شامل هسته سرامیکی و روکش ضد خوردگی برای پمپ به کار رفته در Aorus Waterforce X را در مشخصات عمومی دستگاه اعلام کرده است.

رادیاتور کلاس 360 میلیمتری خنک‌کننده Aorus Waterforce X360 ابعادی به طول و عرض 394 در 119 میلی‌متر دارد و ضخامت آن به 27 میلی‌متر می‌رسد.

رادیاتور 20 پره در اینچ (20FPI) این کولر از آلیاژ آلومینیوم ساخته شده که گرمای مایع درون آن را به کمک فن‌ها، به هوا منتقل می‌کند.

سه فن 120 میلی‌متری از برند Power Logic نیز برای پوشش سطح رادیاتور خنک‌کننده Aorus Waterforce X360 در نظر گرفته شده است. این فن‌ها سرعت چرخشی برابر با 800 تا 2500±10% دور در دقیقه دارند که در این محدوده نویز 7.9 تا 37.6 دسی‌بل تولید می‌کنند.

یاتاقان این فن‌ها از نوع Sleeve با روانکار نانو گرافینی است که به گفته گیگابایت با داشتن طول عمری مشابه Dual ball-Bearing، نویز کمتری در سرعت چرخش یکسان تولید می‌کنند.

پره‌های فن‌ برای افزایش هوادهی بهینه‌سازی شده‌ و قادر است حجم هوای 17 تا 60CFM را با فشار 0.25 تا 3.14mmH2O به سوی پره‌های رادیاتور پرتاب کند.

هر فن دارای دو کابل خروجی به طول 45 سانتی‌متر است: یک کابل با کانکتور 3پین برای مدیریت فن و یک کابل با دو کانکتور ARGB برای مدیریت نورپردازی و اتصال متوالی سایر فن‌ها به یکدیگر.

سطح Cold-plate برای انتقال بهتر گرما از جنس مس ساخته شده و قطر آن 65 میلی‌متر است. قطر 65 میلی‌متری Cold-plate خنک‌کننده Aorus Waterforce X360 قابلیت پشتیبانی از پردازنده‌های HEDT ای‌ام‌دی که با نام Threadripper می‌شناسید را یافته و می‌تواند بخش زیادی از سطح IHS این نوع پردازنده‌ها را پوشش دهد.

مهمترین ویژگی خنک‌کننده مایع Aorus Waterforce X360 گیگابایت و وجه تمایز آن با سایر محصولات این شرکت، صفحه نمایش و ماژولیست که در بالای بلاک پردازنده قرار گرفته است.

مجموعه بلاک پردازنده قطری به طول 82 میلی‌متر دارد و ارتفاع بلاک به 74 میلی‌متر می‌رسد که شامل Cold-plate، پمپ، ماژول کنترل و صفحه نمایش می‌شود.

صفحه نمایش LCD کولر پردازنده Aorus Waterforce X می‌تواند اطلاعات مختلف سیستم مانند دما و فرکانس پردازنده را همراه با انیمیشن، متن یا تصاویر دلخواه کاربر را از طریق نرم‌افزار GCC (Gigabyte Control Center) به نمایش بگذارد.

خنک‌کننده Aorus Waterforce X از طریق پورت Micro-USB روی بلاک پردازنده و اتصال به USB 2.0 Header روی مادربرد توسط نرم‌افزار GCC به طور کامل شناسایی و کنترل می‌شود. یعنی نیازی نیست برای کنترل و مانیتور سرعت پمپ و فن‌ها، هریک را به فن‌هدرهای روی مادربرد متصل کنید؛ با اتصال پورت نشان داده شده روی بلاک به هدر USB 2.0 مادربرد، از طریق نرم‌افزار GCC تمامی پارامترهای فن و پمپ، نورپردازی و صفحه نمایش این خنک‌کننده توسط کاربر مدیریت می‌شود.

کابل مورد نیاز برای اتصال بلاک به هدر USB 2.0 مادربرد به طول 60 سانتی‌متر همراه محصول وجود دارد.

در کنار صفحه نمایشِ خنک‌کنندهِ سری Aorus Waterforce X یک اسلات کارت حافظه Micro SD قرار دارد. این کارت حافظه برای آپدیت Firmware یا بارگذاری تصاویر دلخواهی که قصد نمایش آن روی صفحه نمایش را دارید به کار می‌روید.

کل توان مورد نیاز خنک‌کننده Aorus Waterforce X360 شامل فن‌ها و نورپردازی،پمپ و صفحه نمایش، از طریق یک کابل ساتا 32 سانتی‌متری که از بلاک پردازنده خارج شده، تأمین می‌گردد.

نصب و بررسی کارایی

نصب و بررسی کارایی خنک‌کننده Aorus Waterforce X 360

برای تست خنک کننده پردازنده Gigabyte Aorus Waterforce X 360 از نرم‌افزار HWinfo برای خواندن سنسورهای دما و اندازه‌گیری سرعت چرخش فن‌ها استفاده کردیم. مشخصات قطعات، درایورها و سیستم عامل استفاده شده در این بررسی نیز به شرح زیر است:

مدل و مشخصات	قطعه
Intel 13th Gen Core i7 13700K	پردازنده
GIGABYTE Z790 Gaming X	مادربرد
G.Skill TridentZ5 RGB 32GB (2x16GB Dual Channel) DDR5 - 6800MHz - CL34	رم
Silicon Power Velox V80 - 240 GB SATA III	SSD1
Adata XPG Gammix S70 – 1TB PCIe 4.0 NVMe	SSD2
GIGABYTE RTX 4070Ti Gaming OC	گرافیک
GREEN GP850B – OC+ 80Plus Platinum	منبع تغذیه
GIGABYTE Aorus Waterforce X 360	خنک‌کننده
GREEN – OC Station	کیس
Windows 11 Pro 64-bit	سیستم عامل

توجه: به منظور ثابت بودن شرایط تست برای کولرهای مختلف، حداکثر مقدار توان برای بوست خودکار پردازنده را به 240 وات محدود کردیم و پروفایل مدیریت سرعت چرخش فن‌های پردازنده را روی حالت Normal و به عهده PWM مادربرد گذاشتیم.

با توجه به مادربرد و سوکت LGA1700 سیستم تست، براکت و پیچ‌های مربوطه که هر یک به خوبی نام‌گذاری شده‌اند را از بسته‌بندی خارج کرده و بدون نیاز به ابزار خاصی روی مادربرد نصب کردیم.

همانطور که در بخش قبل اشاره شد، هیچ بخشی از این خنک‌کننده برای کنترل یا مانیتور دما نیازی به اتصال به هدرهای فن یا نورپردازی مادربرد ندارد و همگی کارها از طریق اتصال USB به ماژول داخلی روی بلاک پردازنده ابلاغ شده و بدین وسیله، کنترل و تغییرات مورد نیاز توسط نرم‌افزار GCC و کاربر مدیریت می‌شوند.

سیم‌های مورد نیاز اتصال فن‌ها و سیستم نورپردازی هریک به بلاک، توسط کابل‌های مخفی شده زیر پوشش بافته شده شلنگ، از کنار رادیاتور خارج می‌شوند و به فن‌ها می‌رسد.

نحوه تغییر محتوای نمایشگر کولر گیگابایت واترفورس 360

برای آپدیت Firmware یا نشان دادن تصاویر دلخواه روی صفحه نمایش خنک‌کننده Aorus Waterforce X360 باید یک حافظه Micro SD را با حجم کمتر از 32GB و فرمت Fat16/32 شامل فایل‌های مورد نظر را درون شیار مشخص شده در کنار صفحه نمایش قرار دهید و به کمک نرم‌افزار GCC تنظیمات تغییر محتوای صفحه نمایش را ثبت کنید.

طی کردن چنین مراحلی آن هم تنها برای آپدیت Firmware یا نشان دادن تصویر شخصی روی صفحه نمایش چندان کاربر پسند نیست و حتی از نظر طراحی نیز با توجه به امکانات روز، چندان منطقی به نظر نمی‌رسد. البته اگر بدانید که این خنک‌کننده اولین بار چندین سال پیش طراحی و در سال 2019 به بازار عرضه شده است، کمتر متعجب خواهید شد. شاید بتوان گفت با نگاهی به امکانات سایر خنک‌کننده‌ها در آن زمان، Aorus Waterforce X360 یک محصول بسیار کارآمد است که به نظر می‌رسد عملکردی پیشرفته‌تر و جلوتر از زمان خود را ارائه می‌دهد.

با این حال پس از نصب کولر به محیط کاربری نرم‌افزار GCC می‌رویم تا نگاهی به منو‌های در نظر گرفته شده برای مدیریت خنک‌کننده Aorus Waterforce X داشته باشیم.

در GCC پس از اتصال خنک‌کننده باید یک راه‌انداز (Driver) کم حجم را برای شناسایی خنک‌کننده دانلود و GCC را ری‌استارت کنید تا با منویی که در تصویر بالا می‌بینید روبه‌رو شوید.

همانطور که مشاهده می‌کنید چندین تنظیم به صورت پیش‌فرض برای سرعت چرخش فن‌ها و پمپ در نظر گرفته شده و با استفاده از گزینه Customized می‌توانید سرعت چرخش فن‌ها را متناسب با سلیقه خود انتخاب کنید.

در تب RGB نیز آیکون سیستم خنک‌کننده دیده می‌شود که می‌توان نورپردازی آن را با سایر قطعات همگام کرد یا نورپردازی فن‌ها را جدا از نورپردازی سایر قطعات با جلوه‌ها و امکاناتی که RGB Fusion در اختیارتان قرار می‌دهد شخصی سازی کنید.

تب LCD Panel به مدیریت محتوای صفحه نمایش اختصاص یافته و جلوه‌های پیش‌فرض و رنگ برخی از آنها را می‌توان تغییر داد. برای بارگذاری تصاویر ثابت یا متحرک شخصی نیز همانطور که گفته شد باید توسط کارت حافظه Micro SD این تصاویر را وارد و در نرم‌افزار فراخوانی کرد. برخی از جلوه‌های پیش‌فرض را در آلبوم زیر می‌توانید مشاهده کنید:

تست‌های نویز و دما

تست‌های نویز و دمای کولر پردازنده Aorus Waterforce X 360

برای بررسی کارایی این خنک‌کننده با ثابت نگه داشتن دمای محیط در حدود ۲±21 درجه سانتیگراد و نویز ۳۶db، دو پارامتر مهم یعنی نویز سیستم و دمای پردازنده را در شرایط مختلف اندازه‌گیری کردیم.

حالت اول پس از حدود یک ساعت Idle بودن سیستم اندازه‌گیری شد. در چنین شرایطی دمای مایعِ خنک‌کننده به طور کامل ثابت شده و نویز از فاصله 50cm سیستم تست اندازه‌گیری می‌شود.

حالت دوم اجرای نرم‌افزار استرس پردازنده (OCCT) با دستورات AVX است که با تحت فشار قرار دادن پردازنده گرمای زیادی تولید می‌کند.

حالت سوم به گیمینگ اختصاص پیدا کرده است. در شرایط واقعی کاربر همواره در حالت Idle یا Full Load قرار ندارد و زمان زیادی از وقت ما ممکن است در شرایط گیمینگ یا کاربری‌های مشابهی که پردازنده بین درصد‌های مشخصی تحت فشار قرار گیرد، بگذرد. به همین دلیل با اجرای بازی Rise of Tomb Rider میانگین دمای پردازنده پس از 30 دقیقه بازی کردن و نویز آن را اندازه‌گیری کردیم.

با توجه به اینکه پردازنده‌ سیستم تست شهر سخت‌افزار (اینتل 13700K) مانند سایر پردازنده‌های امروزی شرکت اینتل از سیستم‌های بوست و اورکلاکینگ خودکار با توجه به دما بهره می‌برد، توان مصرفی پردازنده برای اورکلاک خودکار را به حداکثر 240 وات محدود کردیم که در عمل پردازنده در حالت لود کامل حداکثر کارایی را نیز در این محدوده توان ارائه می‌کند.

نکته مهم در این خصوص این است که طبق پروفایل چرخش فن و پمپ، در حالتی که دمای پردازنده از حد مشخصی بالاتر برود (در حالت حداکثر یا Full Load)، کولر به صورت خودکار، توان حداکثری را به کار می‌بندد تا دمای پردازنده به حد کافی کاهش پیدا کند. با این اوصاف اگر در هر یک از مُدهای کاری از کولر X360 استفاده کنید، با توجه به شرایط تست، نتیجه یکسان خواهد بود که در تست‌های فوق نیز نشان داده شده است.

البته شاید به دلیل یک باگ کوچک بود که هنگام اعمال تنظیمات برای اجرای تست‌ها، در نرم‌افزار GCC با مشکلی خاص روبه‌رو شدیم. در این نرم‌افزار همانطور که بالاتر نشان داده شد، پروفایل‌هایی به صورت از پیش تعیین شده برای سرعت چرخش فن‌ها وجود دارد که دو مورد کاربردی‌تر (Quiet و Balanced) را برای تست انتخاب کردیم.

اما باگ ماجرا آنجا بود که برخی از پروفایل‌ها مانند Default، سرعت چرخش فن‌ها با چیزی که در نمودار نشان داده می‌شود و مقدار تعیین شده همخوانی ندارد. به عنوان مثال اگر به تصویر بالا دقت کنید در حالت Default با آنکه در نمودار، سرعت چرخش فن برای دمای کمتر از 40 درجه حدود 1280rpm تعیین شده، اما سرعت چرخش فن‌ها 2553rpm در دمای 32 درجه پردازنده است.

اما در مجموع کولر پردازنده Gigabyte Aorus Waterforce X360 کارایی قابل قبولی دارد و نویز تولید شده را می‌توان متناسب با شرایط و حساسیت شخصی خود در نرم‌افزار GCC کاهش دهید.

جمع‌بندی و امتیاز شهر سخت‌افزار

جمع‌بندی و امتیاز شهر سخت‌افزار به کولر Aorus Waterforce X 360 گیگابایت

بد نیست بار دیگر در ابتدای جمع‌بندی به این مورد اشاره کنیم که که خنک‌کننده مورد بررسی Waterforce X است که دارای LCD برای نورپردازی و نمایش اطلاعات مختلف روی بلاک پردازنده است. نسخه معمولی همین خنک‌کننده Waterforce (بدون حرف X) نیز در بازار موجود است که حدود 2 تا 3 میلیون تومان نیز ارزان‌تر است و بلاک پردازنده تنها یک تصویر ثابت با نورپردازی ARGB دارد.

کولر پردازنده گیگابایت Aorus Waterforce X 360 در زمان بررسی (اردیبهشت 1403) حدود 14 میلیون تومان قیمت دارد. این خنک‌کننده با گارانتی سه ساله آواژنگ در بازار کشور موجود شده و از طریق دفتر منطقه‌ای GIGABYTE در ایران جهت بررسی در اختیار شهر سخت‌افزار قرار گرفته است.

خنک‌کننده مایع پردازنده Gigabyte Waterforce X360 با توجه به امکانات و برچسب قیمت 14 میلیون تومانی یک محصول رده‌بالا به حساب می‌آید که به دلیل ابعاد بزرگ سطح Cold Plate خود، پشتیبانی کاملی از انواع پردازنده و سوکت‌های موجود مانند سری HEDT اینتل و AMD ارائه می‌کند. فن‌های همراه این محصول نیز سرعت چرخش و حجم هوادهی با فشار بالا دارند که برای دفع گرما از رادیاتور عالی هستند.

همانطور که در تست‌های کارایی با پردازنده 13700K نیز مشاهده کردید، از نظر دما و نویز نیز نتایج قابل قبولی را Waterforce X360 به ثبت رساند که البته به کمک کنترل کامل کاربر روی سرعت چرخش فن و پمپ توسط نرم‌افزار GCC، می‌تواند نویز یا قدرت خنک‌کنندگی آن را کمی بهبود بخشید.

البته در بعضی موارد مانند نیاز به استفاده از کارت حافظه برای آپگرید Firmware صفحه نمایش و عملکرد خنک‌کننده یا کنترل ضعیف نرم‌افزار GCC در اعمال پروفایل‌های از پیش تعیین شده برای خنک‌کننده Aorus Waterforce X360 ایراداتی به این محصول وارد است.

بد نیست اشاره کنیم به تازگی گیگابایت سری دوم از خنک‌کننده‌های مایع Aorus Waterforce را با نام Waterforce II عرضه کرده که قابلیت‌های جدیدی مانند فن‌های بروز با قابلیت Daisy-Chain (بدون نیاز به سیم برای اتصال چندتایی به هم) و حذف درگاه Micro-SD با اتکا به مدیریت نرم‌افزاری و حافظه داخلی را به این محصول اضافه کرده است که می‌تواند تجربه استفاده کاربر را ارتقاء دهد.

در مجموع نقاط قوت و ضعف کولر پردازنده گیگابایت Aorus Waterforce X360 را می‌توان در موارد زیر خلاصه کرد:

نکات مثبت:

• دارا بودن صفحه نمایش برای شخصی‌سازی بیشتر
• روکش و اتصالات با کیفیت
• پشتیبانی از انواع سوکت‌های پردازنده
• فن‌های قدرتمند
• کنترل کامل نرم‌افزاری به کمک رابط USB 2.0
• گارانتی 3 ساله

نکات منفی:

• آپگرید Firmware و بارگذاری تصاویر از طریق کارت حافظه
• پروفایل‌های از پیش تعیین شده در GCC به درستی عمل نمی‌کنند
• اختلاف قیمت با نسخه بدون صفحه نمایش زیاد است

کولر پردازنده GIGABYTE Aorus Waterforce X 360 در مجموع موفق به کسب امتیاز خوب 8.4 و نشان Gamer's Choice و ریز امتیازات زیر در کلاس محصولات رده‌بالا از لابراتوار شهر سخت‌افزار شد:

چنانچه درباره این محصول سوال یا نظری دارید، در قسمت نظرات مطرح کنید.