عادات روزانه یا روتینها؛ کسل کننده یا ابزارهایی قدرتمند؟
کلمه «روتین» یا عادتهای روزانه ممکن است مفاهیمی مانند روزمرگی یا عادی بودن را به ذهن بیاورد. در دورانی مثل همهگیری ویروس کرونا و اختلالات ناشی از آن در زندگی روزمره، روتینها ممکن بود خستهکننده و محدودکننده به نظر برسند.
کلمه «روتین» یا عادتهای روزانه ممکن است مفاهیمی مانند روزمرگی یا عادی بودن را به ذهن بیاورد. در دورانی مثل همهگیری ویروس کرونا و اختلالات ناشی از آن در زندگی روزمره، روتینها ممکن بود خستهکننده و محدودکننده به نظر برسند.
با این حال روانشناسان معتقدند که این عادتهای روزانه میتوانند ابزارهای قدرتمندی باشند. آنها میتوانند به عملکرد شناختی مغز قوت بخشند، سلامت را تقویت کنند و فعالیتهای معنادار و فرصتهای اجتماعی فراهم آورند.
در اوایل همهگیری ویروس کرونا، پژوهشگران به ارزش روتینهای روزانه برای کنار آمدن با تغییرات اشاره کردند. با گذشت چند سال از پایان همهگیری و همزمان با کاهش محدودیتهای بهداشت عمومی در سراسر دنیا، بازاندیشی درباره روتینها و ارزش آنها هنگام حرکت به سمت یک روند عادی در زندگی مفید به نظر میرسد.
رابطه «روتینها» و عملکرد شناختی
اولاً، داشتن یک روتین یا روال روزانه و عادات منظم عملکرد شناختی مغز را تقویت میکند و حتی ممکن است به افراد امکان دهد خلاقتر باشند. تحقیقات نشان داده که داشتن فرآیندهای کاری منظم، به کارکنان این امکان را میدهد که انرژی شناختی کمتری برای وظایف تکراری صرف کنند، که این میتواند تمرکز و خلاقیت را برای وظایف پیچیدهتر تقویت کند.
تصور کنید روتینهای صبحگاهی معمولی که پیش از همهگیری وجود داشت شامل چه مواردی بود: کمک به اعضای خانواده برای آماده شدن، رفتن به مسیر همیشگی کار، گرفتن یک نوشیدنی گرم در مسیر، سلام و احوالپرسی با همکاران، روشن کردن کامپیوتر یا باز کردن تقویم. داشتن چنین عادتهایی میتواند زمینه را برای یک روز کاری پربار فراهم کند.
یک بررسی درباره آیینهای روزانه هنرمندان برجسته نشان داده است که بسیاری از آنها دارای روتینهای کاری تعریفشدهای هستند که نه تنها آنها را محدود نمیکند که ممکن است از خلاقیت آنها حمایت کند. تحقیقات در مورد حافظه انسان نشان میدهد که روتینها و عادات منظم میتوانند به بزرگسالان مسنتر کمک کنند که در محیطهای خانگی خود بهتر عمل کنند و حافظهشان در بلند مدت تقویت شود.
اگر مصرف داروها در یک زمان مشخص و قرار دادن کلیدها در یک مکان مشخص بخشی از روتین روزانه باشد، انرژی کمتری برای پیدا کردن اشیاء گمشده و نگرانی درباره حفظ سلامت صرف خواهد شد و زمان بیشتری برای انجام کارهای دیگری که افراد میخواهند در طول روز انجام دهند، آزاد میشود.
روتینها سلامت را تقویت میکنند
روتینهای منظم میتوانند به افراد احساس کنترل بر زندگی روزانهشان بدهند و نشان دهند که میتوانند گامهای مثبتی برای مدیریت سلامت خود بردارند. به عنوان مثال، اختصاص زمان به ورزش در روتینها میتواند به دستیابی به سطح فعالیت روزانه توصیهشده کمک کند. این موضوع اکنون اهمیت بیشتری دارد زیرا تحقیقات نشان میدهد افرادی که در طول همهگیری سطح فعالیت خود را کاهش دادند، ممکن است اثرات پایداری بر سلامت خود تجربه کنند.
با افزایش فعالیت خارج از خانه، افراد میتوانند استفاده از حملونقل عمومی برای رفتوآمد به مدرسه و محل کار، بازگشت به فعالیتهای ورزشی سازمانیافته و باشگاه و یافتن فرصتهایی برای حرکت در طول روز را در نظر بگیرند. سایر روشهایی که عادات روزانه میتوانند از سلامت حمایت کنند شامل تهیه وعدههای غذایی به طور منظم و داشتن خواب کافی است؛ فعالیتهایی که به ظاهر ساده هستند اما میتوانند در طول عمر به پیری سالم کمک شایانی کنند.
عادات روزانه به زندگی معنا میبخشند
روتینهای منظم میتوانند فراتر از سادهسازی وظایف روزانه عمل کنند و جذابیت بیشتری به زندگی ببخشند. شواهد نشان میدهد که فعالیتهایی که سلامت را ارتقا میدهند، مانند پیادهروی، میتوانند فرصتی برای لذت بردن از طبیعت، کشف مکانهای جدید و اجتماعی شدن فراهم کنند.
همچنین تلاش برای لذت بردن از لحظه در جریان روتینها میتواند باعث افزایش تمرکز و همچنین بیشتر شدن حس رضایت باشد. مهم نیست آن روتین یا کار روزمره چه باشد میتواند گوش کردن به موسیقی یا انجام ورزش یا فعالیتهای هنری باشند مهم این است که شما در آن لحظه بتوانید ذهن خود را متمرکز کنید.
گامهای کوچک برای ایجاد عادات روزانه
اگر فکر میکنید که روتینهای روزانهتان نیاز به بهبود دارند، میتوانید چند گام کوچک بردارید:
• از یک اپلیکیشن موبایل برای سازماندهی فعالیتها و زمانبندی کارهایی که میخواهید انجام دهید، استفاده کنید.
• زمان منظمی برای بیدار شدن و خوابیدن تعیین کنید و تلاش کنید اکثر روزهای هفته به آن پایبند باشید.
• فعالیت بدنی چون پیادهروی یا دوچرخه سواری کوتاه در اطراف خانه خود را برای چند هفته در برنامه خود قرار دهید.
• یک سرگرمی جدید را شروع کنید یا به یک علاقه قدیمی خود مانند انجام یک ورزش، یک بازی خاطرهانگیز، انجام کارهای هنری و صنایع دستی، نواختن ساز یا آواز خواندن بازگردید.
• به دنبال فعالیتهای جمعی معناداری باشید که میتواند به شما حس بهتری بدهد. مانند حضور در باشگاه کتابخوانی یا رفتن به یک گروه پیادهروی اجتماعی
روتینها قدرت آن را دارند که به ما در مدیریت سلامت، کار، زندگی خانوادگی و اجتماعی کمک کنند. دو سال پس از پایان تغییرات گسترده برآمده از همهگیری کووید، اکنون فرصتی پیش آمده تا درباره روتینهایی که میخواهید حفظ کنید و چیزهای معناداری که در زندگی روزمره نیاز دارید تا سازنده، شاد و سالم بمانید، بیندیشید.