ضرورت حمایت از گردشگری پزشکی در کشور

روزنامه قانون در یادداشتی به قلم هادی محمودی کارشناس اقتصادی، آورده است: گردشگری سلامت، شامل زیر مجموعه‌های متنوعی است اما به سه دسته کلی تقسیم شده که جهت آشنایی بیشتر به شرح ذیل به آن اشاره می‌شود: گردشگری تندرستی (Wellness Tourism)؛ مسافرت به دهکده‌های سلامت و مناطق دارای چشمه‌های آب گرم و آب معدنی برای رهایی از تنش‌های زندگی روزمره و تجدید قوا بدون مداخله و نظارت پزشکی و در مواردی راکه گردشگر بیماری جسمی مشخصی نداشته باشد گردشگری تندرستی گویند. گردشگری درمانی (Curative Tourism)؛ مسافرت به منظور استفاده از منابع درمانی طبیعی (آب‌های معدنی، نمک، لجن و…) برای درمان بعضی بیماری‌ها یا گذران دوران نقاهت تحت نظارت و مداخله پزشکی را گردشگری درمانی گویند. گردشگری پزشکی (Medical Tourism)؛ مسافرت به منظور درمان بیماری‌های جسمی یا انجام نوعی از عمل‌های جراحی تحت نظارت پزشکی در بیمارستان‌ها و مراکز درمانی را گردشگری پزشکی گویند.

پتانسیل‌ها و توانمندی‌های ایران در زمینه گردشگری سلامت بسیار بالاست و این موضوع مبحث بزرگی است که در جای خود، باید به آن پرداخته شود اما آنچه باید در اینجا به آن اشاره کرد، گردشگری پزشکی است .گردشگری پزشکی، یکی از پراهمیت‌ترین و درآمدزاترین نوع گردشگری سلامت است.

جمهوری اسلامی ایران بنا بر دلایل مختلف استعداد و ظرفیت تبدیل شدن به مقصد پیشرو، در حوزه گردشگری پزشکی به ویژه در سطح منطقه خاورمیانه و حتی در سطح جهانی را داراست، چراکه پایین بودن هزینه‌های تمام شده خدمات پزشکی، داشتن پزشکان حاذق و برخورداری از بیمارستان‌های مجهز به تجهیزات پیشرفته از مزایای این صنعت در ایران است. کارشناسان بر این باورند که توریسم پزشکی به طور طبیعی سه برابر توریسم گردشگری درآمد دارد که از این درآمد تنها یک سوم مربوط به بخش درمان است و دو سوم مابقی نصیب سایر بخش‌ها همچون هتل، حمل و نقل ، اسکان و غیره می‌شود .

موقعیت ویژه جغرافیایی ایران در خاورمیانه و مجاورت با کشورهایی که دارای ضعف اساسی در زمینه زیرساخت و کیفیت خدمات پزشکی هستند ، به صورت بالقوه بازاری مناسبی را جهت گردشگری پزشکی برای کشور ایجاد کرده است و علاوه بر این ایران دارای توانمندی‌های بالایی در حوزه درمان ناباروری، درمان سلول‌های بنیادی، دیالیز، جراحی قلب، جراحی‌های زیبایی و چشم پزشکی است که ایران را به‌عنوان کشور پیشرو در حوزه توسعه علم سلامت در منطقه معرفی کرده است. با وجود محاسن متعدد ذکر شده، متاسفانه درکشور ما به دلیل نبود تبلیغات مناسب، ضعف در بازاریابی، حضور بی‌ضابطه دلالان و عدم برنامه‌ریزی کلان و کامل بین سازمانی، این بخش دچار چالش‌های فراوانی شده و سهم اندکی از درآمدهای ارزی این بازار بالقوه ، نصیب ایران شده است.

البته در کشور واحدهایی نیز وجود دارند که با اخذ گواهینامه‌های بین‌المللی و استقرار سیستم‌های کیفیت سلامت و همچنین ساخت هتل در داخل مجتمع بیمارستانی سعی دارند به استانداردهای جهانی این حوزه نزدیک شده و بتوانند سهم کشور را در جذب بیمار بین‌المللی افزایش دهند .همان طور که اشاره شد قیمت، یکی از اصلی‌ترین فاکتورهای موفقیت در توریسم پزشکی است؛ بنابراین با عنایت به اینکه هزینه‌های پزشکی در ایران در قیاس با دیگر کشورها پایین‌تر است، دست‌اندرکاران این حوزه باید از این مزیت رقابتی برای بازاریابی و جذب حداکثری بیماران بین‌المللی استفاده کنند .

اما آنچه ضروری به نظر می‌آید این است که دفاتری در کشورهای هدف گردشکری ایجاد شده تا نسبت به بازاریابی، جذب و پایش سلامت اولیه بیماران اقدام کنند و سپس با ارائه مشاوره پزشکی و حتی برقراری مشاوره آنلاین با مرکز درمانی مورد نظر در ایران اقدام به دریافت نظریه دوم پزشکی به صورت رایگان برای بیمار کنند و با اطمینان‌بخشی به بیمار بین‌المللی تمام خدمات لازم را از قبیل تعین وقت ملاقات، اقامت، ترانسفر، ترجمه و غیره را برای آن‌ها هماهنگ کنند. وجود این قبیل دفاتر در کشورهای هدف در کنار اصلاحات لازم در نظام سلامت مطابق با استانداردهای بین‌المللی می‌تواند به جذب حداکثری بیماران بین‌المللی و رونق گردشگری پزشکی در کشور کمک شایانی کند. امید است دولت محترم با رایزنی با دست‌اندرکاران این حوزه ضمن اعطای مشوق‌های خاص و هدفمند به بخش خصوصی، زمینه لازم جهت تاسیس و راه‌اندازی این نوع دفاتر در خارج از کشور را فراهم کند تا بتوانیم شاهد افزایش درآمد ارزی کشور از حوزه گردشگری سلامت باشیم .