لوئیس بونوئل کیست ؟ نویسنده ای شبح گونه که پشت یک فیلمساز بزرگ پنهان شده

سینما شبیه متصدی لباسی است که ناگهان با دو جفت کفش و یک سوال جلوی آدم ظاهر می شود: کدامش مال صحنه ی رقص است؟ باید جوابی برای این سوال داشت. یک کارگردان نمی تواند پاسخ متفرقانه ی «من نمی دانم» یا «برایم مهم نیست» را به او حواله کند. نوشته لوئیس بونوئل کیست ؟ نویسنده ای شبح گونه که پشت یک فیلمساز بزرگ پنهان شده اولین بار در نت نوشت. پدیدار شد.

لوئیس بونوئل ، کارگردان و فیلمساز مشهور اسپانیایی است که در گذر سال ها از واژه به تصویر رسیده است. او را به جرأت می توان از پایه گذاران فیلم سازی سورئالیسم در سینما به حساب آورد. شخصیت لوئیس بونوئل محدود به قالب خاصی نیست و به معنی واقعی کلمه سنت شکنی تمام عیار است. از وی تاکنون مقالات زیادی به چاپ رسیده و برخی فیلمنامه هایش هم به فارسی ترجمه شده است.

سینمای لوئیس بونوئل بی اندازه شگفت انگیز است. در دنیای معاصر که فیلم ها با ساختار تکنیکی شان روز به روز جذابیت بصری شان افزون می شود، نگاه سینمایی بونوئل همیشه جوان است. او در نوشته های سینمایی، تئاتری و خاطراتش از مراحل ساخت فیلم هایش در نقش مولف ظاهر می شود و صریحاَ در مقام «لوئیس بونوئل» فیلم ساز سخن می گوید، با یادداشت های خاطرات گونه ای که هر چند بسیار جذاب اند اما مناسبتی یا سورئالیسم ناب و بی پروای اشعارش را ندارند. اما او در اشعار و داستان هایش دور است، غایب و سوم شخص، بی هیچ توضیح مولفانه ای که جایگاه هنرمند را به یاد مخاطب بیاورد؛ شبیه تصاویر بدون شرحی که مخاطب، فارغ از گفتارِ صاحب اثر، خود به کشف مشغول می شود.

بیشتر بخوانید: تحلیل فیلم Irrational Man مرد غیر منطقی ؛ وقتی وودی آلن به دنبال پاسخی برای وجودیت می‌رود!

لوئیس بونوئل کیست ؟

ژان کلود کریر فیلم نامه نویس و بازیگر فرانسوی همکاری طولانی با بونوئل داشت. از روحیات او این چنین نقل می کند که بونوئل دوست نداشت در نوشتارش از کلمات اسپانیایی استفاده کند. از نامه نوشتن با دست اکراه داشت و ترجیح می داد مکاتباتش را با تایپ دو انگشتی بر روی ماشین تحریر انجام دهد. به زعم کریر، بونوئل حتی نوشتن را دوست نداشت. او مرد سکوت بود، مرد مراقبه. هنگام کار بر روی یک فیلم نامه، لذت بی پایانی در بازی های بی شمار و نا به سامان تخیل می یافت و آن لحظات را بهترین لحظات زندگی اش می یافت. بونوئل عاشق خنده، بازی، بداهه گویی و گفتن داستان بود: حتی گاه روزی چند بار تعریف کردن روایت های مختلف و هوشمندانه ی یک داستان او را به شدت خوشحال می کرد.

به نقل از بونوئل: ((سینما شبیه متصدی لباسی است که ناگهان با دو جفت کفش و یک سوال جلوی آدم ظاهر می شود: کدامش مال صحنه ی رقص است؟ باید جوابی برای این سوال داشت. یک کارگردان نمی تواند پاسخ متفرقانه ی «من نمی دانم» یا «برایم مهم نیست» را به او حواله کند.))

بیشتر بخوانید: تحلیل Midnight in Paris فیلمی از وودی آلن

لوئیس بونوئل به ندرت درگیر نوشتن می شد حتی یک نویسنده هم بین شخصیت های فیلم هایش وجود ندارد. گاهی به تنهایی پر امنیت نقاشان غبطه می خورد اما به کار نویسندگان خیر. به جز یکی دو استثنا فیلمنامه هایش را هم خودش ننوشت. این وظیفه هجده سال بر دوش کریر بود. کسی که شب ها مسئول شکل بخشیدن به یادداشت های نه نامنسجم اما نامرتبی بود که در طول روز به شکل بداهه به ذهن بونوئل می رسید. فیلم بود که همیشه پیشاپیش جلو می رفت. ارتباط با کاغذی که می خواهد همه چیز را ساکن کند برای بونوئل دشوار، خطرناک و به گونه ی یک ریسک در می آمد. با این حال در جوانی اش به عنوان فردی که استعداد ذاتی در سورئالیسم داشت، سعی کرده بود بنویسد.

لوئیس بونوئل ؛ ۱۹۸۳-۱۹۰۰

کتاب «با آخرین نفس هایم» به عنوان یکی از مهم ترین کتب لوئیس بونوئل برای اولین بار در سال ۱۳۷۱ توسط نشر هوش و ابتکار منتشر شد و حالا بعد از بیست سال تجدید چاپ شده است. در این کتاب، خاطرات توام با طنز، شک، تحقیر بونوئل به زندگی و محبتش به انسان تکان دهنده است. این، تنها کتابی است که در زمان زنده بودن لوئیس بونوئل و با نام او چاپ شد. کتابی که ژان کلود کریر آن را نوشت. کتابی که کریر آن را کنار بونوئل نوشت، در مکزیکو و نتیجه ی روزی سه ساعت مشورت با او. لوئیس بونوئل همه چیز را بازخوانی می کرد، به ندرت جمله ای را رد می کرد و گه گاه کلمه ای را تغییر می داد. خواندن بزرگترین دغدغه ی جوانی اش بود به همین دلیل مطالعات خیلی خوبی داشت.

لوئیس بونوئل؛ ۱۹۸۳-۱۹۰۰

بیشتر بخوانید: کتاب تونل اثر ارنستو ساباتو ترجمه مصطفی مفیدی

لوئیس بونوئل بعدها عاشق رمان نویس های فرانسوی اواخر قرن نوزدهم میلادی شد -یوریس کارل هویئسمانز (رمان نویس آلمانی-فرانسوی)، اکتاو میربو (رمان نویس و نمایش نامه نویس فرانسوی)، پیر لوییس (رمان نویس فرانسوی) نویسندگانی که آثارشان در اسپانیای سال های ۲۰-۱۹۱۵ به نوعی حکایت از ارتداد داشت. لوئیس بونوئل عاشق بنیتو پرز گالدوس نویسنده ی اسپانیایی، شاعر رمانتیک اسپانیایی گوستاو آدولف بکر و راهب ام. جی. لویس رمان نویس انگلیسی بود. آشنایی او با رمان نویسان روسی به خصوص داستایوفسکی، هنگام ملاقات او با آندره ژید در پاریس، مایه ی تعجب ژید شد. در میان نویسندگان سوررئالیست بنژامین پره را بالاتر از دیگران قرار می داد؛ برای او پره، معصوم ترین، ناب ترین و باطراوت ترین بود.

اغلب می گفت:«سورئالیسم از لب های پره جاری است.»

از دوستان نزدیک بونوئل می توان به فدریکو گارسیا لورکا شاعر و نویسنده اسپانیایی اشاره کرد. به نظر بونوئل، لورکا بی شک دری به سوی جهانی دیگر، جهانی پهناور را به روی او باز کرده است. بونوئل در بیست و پنج سالگی به پاریس رفت و کشف فیلم های روسی و آلمانی (بیش از همه آثار لانگ و مورنانو) مسیر صحیح زندگی اش را به او نشان دادند و همان اتفاقی رخ داد که برایش به دنیا آمده بود؛ انفجار بر پرده ی سفید. بونوئل در فیلم سنگ اندلسی با سالوادور دالی نقاش مشهور اسپانیایی همکاری داشت.

لوئیس بونوئل؛ ۱۹۸۳-۱۹۰۰

کم حرفی ادبی لوئیس بونوئل متونی را خلق کرد که چون نجات یافتگانی از اعماق، ارزش وجودی بسیاری دارند. آن ها بخش هایی از نویسنده ای هستند که او می توانست باشد، نویسنده ای از دست رفته، نویسنده ای شبح گونه که پشت یک فیلمساز بزرگ پنهان شده است. بی شک بونوئل جهان را همان گونه که از میان عدسی، از میان واژگان تماشا می کرد. او گاه از کارش ناامید می شد، از هنر به معنای کلی بیزار می شد و اظهار می کرد که مایل است نگاتیو تمام فیلم هایش را بسوزاند. با این حال از سینما به عنوان تقریباَ کامل ترین زبان نشانه ها یاد می کند. به زعم، او این زبان می تواند به اسلحه ای برای تغییر واقعیت، نابودی پوچی تبدیل شود. و در نهایت او در متن‌هایش به دور از هر گونه خودستایی است، تا جایی که در مصاحبه با دوست خود ماکس می گوید : «از خودم که حرف می‌زنم، حالم بد می‌شود. این کار همیشه حالم را بد می‌کند.»