محیط زیست دغدغه هند برای دستیابی به توسعه اقتصادی و اجتماعی

به گزارش ایرنا در روز دوشنبه، مودی در واکشن به دریافت جایزه سازمان ملل تاکید کرد که این جایزه نه برای فرد بلکه برای سیستم ارزشی زندگی هندی هاست که در هماهنگی با طبیعت و حفاظت از محیط زیست است.
مودی و امانوئل مکرن، رئیس جمهور فرانسه، به طور مشترک این جایزه را دریافت کردند که بالاترین افتخار محیط زیستی برای کار پیشگامان دفاع از اتحاد بین المللی خورشیدی و ترویج زمینه های جدیدی از همکاری در اقدامات زیست محیطی است.
مودی در یک سری از توییت ها گفت: من با تمام فروتنی، جایزه قهرمانان زمین را قبول میکنم و ازسازمان ملل متحد برای این افتخار سپاسگزارم. این جایزه نه برای یک فرد بلکه برای سنت و ارزش های زندگی هندی است که در هماهنگی با طبیعت و حفاظت از محیط زیست است.
برنامه محیط زیست سازمان ملل متحد در توضیح تصمیم خود برای اعطای این جایزه عنوان کرد که برندگان سال جاری برای خصوصیاتی چون ترکیبی از جسارت، تلاشهای نوآورانه و خستگی ناپذیر برای مقابله با برخی از مشکلات زیست محیطی زمان ما شناخته شده اند.

***محیط زیست ، بزرگترین چالش قرن حاضر در هند
جهان در حال حاضر با دو چالش تروریسم و محیط زیست روبروست. هند در غلبه بر موجه تروریسم که از همسایگی آن نشات گرفته و به سراسر منطقه گسترده شد موفق عمل کرده است اما هنوز راه زیادی تا دست یابی به موفقیت های پایدار در حوزه محیط زیست دارد.
در هند مسائل و مشکلات زیست محیطی زیادی وجود دارد. آلودگی هوا، آلودگی آب، زباله و آلودگی محیط طبیعی همه چالش هایی هستند که هند با آنها روبرو می باشد. طبیعت همچنین اثرات شدیدی بر هند دارد. وضعیت طبیعت در هند بین سال های 1947 تا 1995 به مراتب بدتر بود. طبق مطالعات زیست محیطی و ارزیابی کارشناسان بانک جهانی، بین سال های 1995 تا 2010، هند پیشرفت های چشمگیری در زمینه مسائل زیست محیطی و بهبود کیفیت محیط زیست به دست آورده است.
با این حال، هند برای رسیدن به کیفیت محیطی مشابه آنچه که در اقتصادهای پیشرفته وجود دارد، راه زیادی دارد. آلودگی همچنان یک چالش بزرگ و همچنین فرصت برای هند است.

***قانون و سیاست
در طول حکومت انگلیس بر هند چندین قانون مرتبط با محیط زیست در این کشور به تصویب رسید. از جمله اولین قانون ها در این زمینه قانون شور نوسانس در سال 1853 و شرکت گاز شرقی در سال 1857 می باشد.
پس از استقلال از بریتانیا، هند قانون اساسی و بسیاری از قوانین زمان بریتانیا را بدون درنظر گرفتن هیچ قانونی در مورد حفاظت از محیط زیست تصویب کرد. هند قانون اساسی خود را در سال 1976 اصلاح کرد. در بند 48 (ای) قانون اساسی هند آمده است: دولت باید تلاش کند تا محیط زیست را حفظ و بهبود بخشد و از جنگل ها و حیوانات وحشی کشور محافظت کند.
سایر قوانین هند در تاریخ معاصر شامل قانون آب (پیشگیری و کنترل آلودگی) تصویب شده در سال 1974، قانون جنگل (حفاظت) در سال 1980 و قانون هوا (پیشگیری و کنترل آلودگی) در سال 1981 می باشند.
علیرغم تصویب قوانین توسط دولت مرکزی هند، واقعیت کیفیت زیست محیطی در بین سال های 1947 تا 1990 به شدت بدتر شد. روستا نشینان فقیر هیچ گزینه ای جز استفاده از هرگونه امکان موجود برای حفظ جان خود نداشتند. در نتیجه آلودگی هوا افزایش یافت، آلودگی آب بدتر شد و پوشش جنگل ها کاهش یافت.
تعدادی به توسعه اقتصادی به عنوان عامل تخریب محیط زیست در هند اشاره کرده اند. گفته می شود که جمعیت رو به رشد هند، علت اصلی تخریب محیط زیست در این کشور است.

مسائل اصلی محیط زیست
مسائل زیست محیطی عمده عبارتند از تخریب جنگل و زمین کشاورزی، تخریب منابع (مانند آب، معدن، جنگل، شن و ماسه و سنگ)، تخریب محیط زیست، بهداشت عمومی، از دست دادن تنوع زیستی، کاهش مقاومت اکوسیستم و امنیت معیشت جمعیت فقیر می باشد.
منابع عمده آلوده کننده در هند عبارتند از سوزاندن چوب و توده های جامد از قبیل زباله های خشک شده حیوانات به عنوان منبع اولیه انرژی، کمبود سازماندهی زباله و خدمات حذف ضایعات، کمبود عملیات تصفیه فاضلاب، عدم کنترل سیل و آب ناشی از باران در فصل بارانی، ورود ضایعات مصرف کنندگان به رودخانه ها، آتش زدن اجساد در نزدیکی رودخانه های عمده، حمایت دولت از حمل و نقل عمومی بسیار آلوده، و ادامه فعالیت کارخانه های دولتی بسیار آلوده که بین سال های 1950 و 1980 ساخته شده اند می باشد.

***رشد جمعیت و کیفیت محیط زیست
سابقه طولانی مطالعه و بحث در مورد رابطه بین رشد جمعیت و محیط زیست وجود دارد. به عنوان مثال، یک متفکر انگلیسی به نام مالتوس معتقد است که رشد جمعیت، زمینهای کشاورزی را تحت فشار قرار می دهد، باعث تخریب محیط زیست می شود و به کشت زمین های بیشتر و با کیفیت محصولات پایین تر منجر می شود. این تخریب محیط زیست در نهایت باعث کاهش تولید محصولات کشاورزی و دسترسی به مواد غذایی، قحطی و بیماری ها و مرگ می شود، که این عوامل در نهایت کاهش نرخ رشد جمعیت را به دنبال دارد.

***آلودگی آب
هند دارای مشکلات بزرگ مربوط به آلودگی آب است. تخلیه فاضلاب تصفیه نشده مهمترین عامل برای آلودگی آبهای سطحی و زمینی در هند است. شکاف بزرگی بین تولید و درمان فاضلاب خانگی در هند وجود دارد. مشکل تنها این نیست که هند ظرفیت کافی برای تصفیه ندارد، بلکه مراکز تصفیه فاضلاب های این کشور اغلب فعال نیستند و از آنها نگه داری مناسب نمی شود.
براساس یک مطالعه سازمان بهداشت جهانی، در میان 3،119 شهر و شهرستان هند، فقط 209 شهر دارای امکانات نسبی تصفیه فاضلاب هستند و تنها 8 شهر دارای مرکز تصفیه فاضلاب کامل می باشند. بیش از 100 شهر هندی، فاضلاب تصفیه نشده را مستقیما در رودخانه گنگ رها می کنند.

***آلودگی هوا
آلودگی هوا در هند یک مسئله جدی است که منابع عمده آن عبارتند از سوختن چوب و سوخت زیست توده، آلودگی خودروها و ترافیک است. آلودگی هوا همچنین عامل اصلی پدیده ابر قهوه ای آسیا است که سبب می شود فصل بارانی به تأخیر افتد. هند بزرگترین مصرف کننده سوخت چوب، زباله های کشاورزی و زیست توده برای اهداف انرژی است. سوخت سنتی (چوب، بقایای محصول و مدفوع خشک شده حیوانات) بر مصرف انرژی داخل خانه های روستایی در هند غالب است و حدود 90 درصد آن را تشکیل می دهد. در مناطق شهری، این سوخت سنتی حدود 24 درصد از مصرف انرژی را تشکیل می دهد. سوخت چوب، زباله های زراعی و مدفوع خشک شده حیوانات، سالانه بیش از 165 میلیون تن آلودگی را داخل خانه و هوای آزاد هند رها می سازد.

***آلودگی زباله جامد
مشاهده زباله های جامد در مناطق شهری و روستایی هند امری معمولی است. این زباله ها یک منبع عمده آلودگی می باشند. شهرهای هند بیش از 100 میلیون تن ضایعات جامد در سال تولید می کنند. گوشه های خیابان در مکان های عمومی و پیاده رو ها پر از زباله هستند و رودخانه ها و کانال ها به عنوان محل دفن زباله عمل می کنند. بخشی از این بحران زباله در هند ناشی از افزایش تراکم جمعیت در شهرها است. مشکل زباله های هند همچنین به شکست سیاست های دولت های این کشور اشاره می کند. مناطق گردشگری در هند به خصوص در مناطق کوهستانی نیز در سال های اخیر با مشکل زباله مواجه شده اند.

***آلودگی صوتی
آلودگی صوتی سر و صدایی است که مزاحم فعالیت یا تعادل زندگی انسان یا حیوانات است و به آن آسیب می رساند. هندوستان از نظر آلودگی صوتی می تواند به عنوان آلوده ترین کشور جهان شناخته شود. منابع اصلی آلودگی صوتی در فضای باز در سرتاسر جهان عمدتا ماشین آلات و سیستم های حمل و نقل، وسایل نقلیه موتوری، هواپیما و قطار است. در هند همچنین صدای موسیقی بلند در طول جشن های مذهبی این کشور یک منبع آلودگی صوتی محسوب می شود. برنامه ریزی ضعیف شهری می تواند باعث آلودگی صوتی شود، زیرا ساختمان های صنعتی و مسکونی که در کنار یکدیگر قرار گرفته اند، می توانند به آلودگی صوتی در مناطق مسکونی منجر شوند.

***آلودگی زمین یا خاک
در ماه مارس سال 2009، مسئله ایالت پنجاب هند توجه مطبوعات را به خود جلب کرد. اعلام شده است که آلودگی ناشی از حوضچه های آتش نیروگاه های حرارتی سبب بروز اختلالات شدید در مردم محلی مانند تولد پیش از موعد کودکان در مناطق فریدکوت و باتیندا در ایالت پنجاب شده است. گزارش های خبری حاکی از آن بود که سطح اورانیوم در این مناطق بیش از 60 برابر حد مجاز به ثبت رسیده بود. در سال 2012، دولت هند تایید کرد که آب های زیرزمینی در بخش مالوه در ایالت پنجاب دارای آلودگی اورانیوم است که 50 درصد بالاتر از حد مجاز تعیین شده توسط سازمان بهداشت جهانی سازمان ملل می باشد.

***تولید گاز های گلخانه ای
هند سومین تولید کننده دی اکسید کربن، اصلی ترین گاز گلخانه ای، در سال 2009 در جهان بوده است. چین و آمریکا به ترتیب در رتبه اول و دوم جهانی از نظر تولید دی اکسید کربن در جهان در دوره یاد شده هستند. هند با هفده درصد جمعیت جهان، 5 درصد از تولید گاز دی اکسید کربن با منبع انسانی در جهان را به خود اختصاص داده است. در این زمینه سهم چین 24 درصد است. بر اساس جمعیت، هند حدود 1.4 تن دی اکسید کربن را به ازای هر فرد تولید می کند. در مقایسه با هند، آمریکا 17 تن به ازای هر نفر و در جهان به طور متوسط 5.3 تن به ازای هر نفر دی اکسید کربن تولید می شود.
آنچه درباره سیاست های هند در رابطه با محیط زیست بیشتر از همه حائز اهمیت است نه دستاوردهای آن بلکه تلاش مستر برای مقابله با آن از طریق ایجاد آگاهی در عموم، تمرکز بر برنامه های کوچک و منطقه ای و همچنین عزم این کشور برای استفاده از امکانات مالی و اقتصادی برای بهبود محیط زیست برای دست یابی به توسعه پایدار می باشد.
در حال حاضر هم دولت و هم ملت هند بر این نکته واقف شده اند که تمرکز بر انرژی های تجدیدپذیر و تلاش همه جانبه برای حفظ منابع طبیعی موجود تنها راه چاره این پرجمعیت‌ترین کشور دمکراتیک جهان است تا بتواند به رشد اقتصادی 'سبز' دست یابد.