ماریز کُنده برنده جایزه جایگزین نوبل ادبیات 2018 شد

به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از نیویورک تایمز، ماریز کُنده نویسنده اهل جزایر گوادلوپ برنده «جایزه جدید آکادمی در ادبیات» شد. این جایزه‌ای جدید است که توسط گروهی از بیش از ۱۰۰ چهره فرهنگی سوئدی به عنوان جایگزین جایزه نوبل ادبیات امسال راه‌اندازی شد. نوبل امسال برای نخستین بار از سال ۱۹۴۹ تا به حال اهدا نشد چون تعدادی از چهره‌های تصمیم‌گیرنده آن دچار رسوایی برای سوء‌رفتار جنسی شدند.

جایزه جدید آکادمی همراه یک میلیون کرون اهدا می‌شود که چیزی حدود ۱۱۲ هزار دلار آمریکاست. برنده جایزه نوبل ادبیات از آکادمی سوئد که قرار است سال آینده نوبل ادبیات را اهدا کند، ۹ میلیون کرون دریافت می‌کند.

خانم کُنده ۸۱ ساله نویسنده «من، تیتوبا: ساحره سیاه سِیلِم» رمانی تاریخی درباره زنی سیاه‌پوست است که طی دوره محاکمات جادوگران در سیلم محکوم به مرگ می‌شود. او همچنین نویسنده مجموعه‌ای از دیگر رمان‌های تاریخی و فرهنگی است که از نظر احساسی بسیار غنی و پیچیده هستند.

گوادلوپ منطقه‌ای تحت نظر دولت فرانسه است و رمان‌های خانم کنده هم به زبان فرانسوی نوشته می‌شوند.

خانم کنده که آخرین فرزند از هشت فرزند خانواده است، از زمانی که نخستین بار در دوران کودکی رمان «بلندی‌های بادگیر» امیلی برونته را خواند می‌خواست نویسنده شود. او از همان موقع تصمیم گرفت که رمانی به زیبایی و قدرتمندی آن رمان بنویسد، اما او نخستین رمانش را بالاخره در ۴۰ سالگی منتشر کرد. او گفت: آن موقع به خودم اطمینان ندشتم و جرات نمی‌کردم نوشته‌هایم را به دنیای بیرونی نشان بدهم.

دو فینالیست دیگر دریافت جایزه جدید آکادمی، نیل گیمن نویسنده بریتانیایی داستان‌های فانتزی و کمیک‌بوک و کیم توی لی تان، رمان‌نویس ویتنامی-کانادایی بودند.

جایزه جدید آکادمی از چند جهت نسبت به جایزه نوبل ادبیات متفاوت است. به جای اینکه از شاخصه‌های ثابت و مخفی آکادمی استفاده کند، برنده را بر پایه نظر مجموعه‌ای از کتابخانه‌داران، خوانندگان و داوران انتخب کرد. کتابخانه‌داران سوئدی دور اول رقبا را انتخاب کردند، یک رای‌گیری عمومی نویسندگان انتخاب‌شده را به دور دوم رساند و در نهایت برنده از میان سه فینالیست توسط هیاتی از داوران به رهبری آن پالسون ویراستار انتخاب شد.

چهارمین فینالیست هاروکی موراکامی بود. او تنها فردی بود که به گفته وبسایت‌های شرط‌بندی از جمله نامزدهای مورد نظر همیشگی جوایز نوبل ادبیات است اما او اعلام کرد از شرکت در این رقابت خودداری می‌کند.

در پاسخ به بحران سوءرفتار جنسی اعضای آکادمی نوبل، یک قانون برابری جنسیتی جدید در میان شاخصه‌های انتخاب جایزه جایگزین آکادمی در نظر گرفته شد. بر اساس این قانون، تنها دو نویسنده برتر مرد و دو نویسنده برتر زن از میان رای‌های عمومی برای راهیابی به مرحله بعدی انتخاب شدند. این جایزه همچنین از این نظر متفاوت است که نویسنده‌های محبوب و مردمی را هم انتخاب می‌کند. به طور مثال، جی‌کی رولینگ در دور اول توسط کتابخانه‌داران انتخاب شد و همچنین بسیار غیرمحتمل است که آقای گیمن هرگز برنده جایزه نوبل شود.

آکادمی سوئد که به خاطر ارتباطش با مردی که متهم به حمله جنسی به زنان شده گرفتار یک رسوایی بزرگ شد، چندی پیش اعلام کرد سال ۲۰۱۸ جایزه نوبل ادبیات اهدا نخواهد شد تا آکادمی بتواند با نتایج بی‌سابقه این مساله کنار بیاید. این مرد که عکاسی فرانسوی و همسر یکی از اعضای آکادمی بود، به تازگی به ۲ سال زندان محکوم شد.