عبور از تحریم با ارزهای دیجیتال از رویا تا واقعیت

به گزارش پایگاه خبری «عصر اعتبار» به نقل از خانه ملت، بیت کوین و نسل های جدید ارزهای دیجیتال روز به روز در حال افزایش است و ایرانیها نیز خود را علاقمند به سرمایه گذاری در آن نشان داده اند ،چنانکه رییس کمیسیون اقتصادی مجلس طی گزارشی اعلام کرد تا پایان سال 96 ایرانیها رقمی بالغ بر 2.5 میلیارد دلار در ارزهای دیجیتال سرمایه گذاری کرده اند ، به عبارتی رقمی حدود 2.5 میلیارد دلار ارز از کشور در راستای اهداف نامشخصی از کشور خارج شده است.

همچنین سایتی بنام localbitcoins که در واقع یک استارت آپ خرید و فروش بیت کوین به شمار می رود در آخرین گزارش های خود اعلام کرده است که ایرانیها در 6 ماه گذشته روزانه 16 میلیون دلار بیت کوین خرید و فروش کرده اند که رتبه ایران را در استفاده از بیت کوین به تنهایی 26 جهانی قرار می دهد این رتبه در حالی است که سیاست گذارپولی کشورمان تا کنون هیچ واکنشی در مقابل استفاده از ارزهای دیجیتال نداشته است .

هرچند در اردیبهشت ماه سال جاری بانک مرکزی استفاده از ارزهای دیجیتال را ممنوع اعلام کرد و هدف از ممنوعیت آن را احتمال پولشویی دانست ،اما محدودیتی برای فعالان استفاده از ارزهای دیجیتال پیش نیامد و حتی سایت های جدید ایرانی ارائه دهنده ارزهای دیجیتال ایجاد و گسترش پیدا کردند.

بررسی عملکرد بانک مرکزی نشان می دهد هرچند بصورت سمبلیک با بکارگیری ارزهای دیجیتال موافقت نشده است اما هنوز ظرفیت استفاده از آنها برای شرایط دشواری نظیر تحریم ها برای بانک مرکزی مشخص نیست و تصمیم قاطعی برای رد استفاده از ارزهای دیجیتال اتخاذ نشده است.

گزارش ها نشان می دهد کشورهای توسعه یافته نیز استفاده از ارزهای دیجیتال و بویژه بیت کوین را قانونی شمرده و از ظرفیت آن استفاده می کنند ، چنانکه آمریکا میزبان بیشترین تعداد کاربران ارز رمزپایه و بالاترین حجم معاملات بیت کوین در جهان است. این کشور از همان ابتدا با حمایت سیلیکون ولی، که مراکز متعدد ارزهای رمزپایه، استاراتاپ‌های مربوط به بلاک چین و دستگاه‌های خودپرداز بیت کوین در آنجا قرار دارند، در عرصه‌ی ارزهای مجازی پیشتاز بوده است و بسیاری از کشورها منتظرند عملکرد بیت کوین در آمریکا را ارزیابی کرده و سپس برای آن تصمیم گیری کنند.

علاوه بر آمریکا ، استونی، دانمارک ، سوئد، هلند و فنلاند نیز با قانونی خواندن استفاده از ارز دیجیتال آن را مقدمه حذف پول نقد عنوان کرده اند.

هلند با شهر آرنهم که به شهر بیت کوین هلند معروف است، از معروف‌ترین کشورهای بیت کوین‌دوست در جهان است. قدرت خرید با بیت کوین در این کشور بسیار بالا است. با ارز قانونی بیت کوین می‌توان همه چیز از جمله گاز، مسکن و حتی خدمات دندانپزشکی دریافت کرد. استارتاپ‌های زیادی برای تنظیم استفاده از بیت کوین راه‌اندازی شده‌اند. خودپردازهای متعدد و همچنین سفارت بیت کوین در قلب آمستردام، نشان از موردقبول بودن این ارز رمزپایه در هلند است.

علاوه بر این، سیستم بانکی کشور هلند، از بیت کوین به عنوان راهی برای ارتقای تکنولوژی خود و کاهش هزینه‌ها یاد می‌کنند. میزبانی منظم شرکت‌های جهانی بیت کوین نظیر بیت‌پی در هلند به دفعات صورت می‌گیرد.؛ علاوه بر هلند ،فنلاند ،کانادا، استرالیا و انگلستان نیز ارز قانونی بیت کوین را به عنوان یک سرویس مالی معتبر و قانونی اعلام کرده اند

با وجود آنکه هیچ برنامه رسمی برای استفاده از ارزهای دیجیتال در داخل ایران طراحی نشده است وزارت خزانه داری ایالات متحده آمریکا با رصد تراکنش‌های ایرانیانی که در صرافی‌های متمرکز ارزهای دیجیتال اقدام به خرید و فروش می‌کنند، دولت ایران را متهم به استفاده از ارزهای دیجیتال برای دور زدن تحریم‌های مالی کرده و از صرافی‌های آمریکایی عرضه‌کننده ارزهای دیجیتال خواسته تا از فروش کریپتوکارنسی به شهروندان و دولت ایران خودداری کنند.

ارز دیجیتال ظرفیت مناسبی برای تجارت های کوچک

بیژن عبدی کارشناس اقتصادی در گفتگو با خبرنگار خبرگزاری خانه ملت می گوید: آمریکا با اعمال تحریم های جدیدی علیه ایرانیانی که علاقمند به سرمایه گذاری در بیت کوین هستند اقدام به مسدود سازی آی‌پی‌های ایرانی در 2 صرافی Bitrex و Binance کرده است، که نشان دهنده آگاهی این کشور از ظرفیت ارزهای دیجیتال برای دور زدن تحریم است و از سوی دیگر نشان دهنده رصد خزانه داری این کشور بر معاملات کلان بیت کوین است و می توان گفت اگر ایرانی‌ها می‌خواهند در این حوزه سرمایه‌گذاری کنند باید سراغ صرافی‌های کوچک دیگر بروند.

وی افزود: مسلما برای تراکنش‌های با حجم بالا چنین محدودیت‌هایی وجود دارد اما صرافی‌های دیگر بدون دریافت اطلاعات هویتی که بتوان بر مبنای آن تحریم کرد، تراکنش‌های کوچک را انجام می‌دهند.

عبدی در پاسخ به این پرسش که آیا با بیت کوین یا سایر ارزهای دیجیتال، می توان تحریم‌های نفتی و شبکه انتقال پولی موجود را دور زد؟ گفت: ارزهای دیجیتال یک ابزار هستند و تبدیل کردن آن به یک استراتژی بلندمدت برای دور زدن تحریم‌ها کار غیرممکنی است ؛ به عبارتی هرچند نمی توان این ارزها را برای دور زدن تحریم تجارت های بزرگ نظیر نفت استفاده کرد اما از این ظرفیت برای نقل و انتقال پول تجار با حجم‌های کوچک می توان بهره گرفت.

موانع موجود برای بکارگیری ارزهای دیجیتال در ایران

عبدی ،کارشناس اقتصادی در گفتگو با خبرنگار خانه ملت می گوید :یکی از اصلی‌ترین مشکلاتی که در حال حاضر مانع فعالیت بازرگانان با ارزهای دیجیتال است، مشکل قانون اجباری بودن تحویل ارز پس از صادرات است. بر اساس پیمان‌سپاری ارزی که از اردیبهشت ماه سال جاری برای تمام بازرگانان اجباری شده است، بازرگانان باید عین رقم صادراتی خود را به صورت حواله در اختیار وارد‌کنندگان قرار دهند که اگر این عملیات نقل و انتقال با ارزهای دیجیتال صورت گیرد عملا قانون پیمان‌سپاری ارز غیرقابل اجراست.

وی تاکید می کند: همچنین به دلیل غیرقانونی اعلام شدن خرید و فروش ارزهای دیجیتال در ظاهر اشخاصی که می‌خواهند در داخل کشور آن را نقد کنند به همین بهانه ارزش کمتری برای ارزهای دیجیتال پرداخت می‌کنند.

این کارشناس اقتصادی همچنین معتقد است :آخرین دلیلی که باعث می‌شود نتوان از ارزهای دیجیتال در ایران استفاده کرد نپذیرفتن این ارزها در اسناد گمرکی و ترخیص است، این یعنی اگر پیش‌فاکتور با ارز دیجیتال باشد عملا هیچ تعریفی در عملیات‌های بازرگانی ایران ندارد.

سید ناصر موسوی لارگانیعضو کمیسیون اقتصادی مجلس همچنین درباره بکارگیری ارزهای دیجیتال بهخبرگزاری خانه ملت می گوید : استفاده از ظرفیت ارزهای دیجیتال نیازمند بررسی های همه جانبه است و علت سکوت بسیاری از کشورها در قبال بلاکچین و ظرفیت ارزهای دیجیتالی را باید نا مشخص خواندن مبدا و چگونگی تصمیم گیری برای ارزش آن دانست.

وی معتقد است : بیت کوین و ارزهای دیجیتال نمی توانند بستری برای دور زدن تحریم ها باشند اما مسیرهای فرعی قابل تاملی به شمار می روند که سیاست گذار پولی و مالی با سنجیدن جوانب مختلف می تواند میزان استفاده از آن را بررسی و اعلام کند.