منوی غذاهای فرانسوی در جشن تولد فرح پهلوی!

جشن‌های دربار پهلوی بسیار پرخرج و هزینه بود. از جمله‌ این جشن‌های مجلل می‌توان به سالگرد تولد فرح اشاره کرد. خانم شهلا بختیاری در مورد یکی از این جشن‌ها می‌نویسد: «...در ضیافت جشن تولد فرح که در بیرجند برگزار شد،‌ تمام خانواده سلطنتی همراه ۷۰ میهمان دعوت داشتند. بهترین آشپز دنیا از ماکسیم پاریس دعوت شده و علم به تنهایی در حدود ۴۰ هزار دلار در این ضیافت خرج کرده بود. یکی از مجلات محلی در شرح این جشن نوشته بود که فقط کیک تولد به تنهایی ۲۰۰ دلار هزینه داشته است»[۱]

قابل توجه است که بدانیم در سال ۱۳۵۲ تولید روزانه نفت ایران به روزانه ۶ میلیون بشکه رسید، با این‌ حال در سال ۱۳۵۵ سوخت مصرفی واحدهای مسکونی بیش از ۳۹ درصد از جمعیت روستایی کشور هیزم و سوخت حیوانی بود. همچنین در این سال تنها ۷۵ درصد از جمعیت شهری و ۲۲ درصد از جمعیت روستایی به نفت دسترسی داشتند و در مجموع مصرف روزانه نفت در کشور کمتر از ۱۰ درصد و صادرات آن بیش از ۹۰ درصد بود.

در اینجا به‌ طور خلاصه به برخی از آمارهای برخورداری شهرها و روستاهای کشور از زیرساخت‌های رفاهی اشاره می‌شود:

امکانات بهداشتی- درمانی: شاه درحالی اوایل دهه ۵۰ از ورود ایران به تمدن بزرگ سخن می‌گفت که تعداد مراکز بهداشتی و درمانی روستایی کشور در سال ۱۳۵۷ فقط ۱۵۰۰ واحد بوده است، این در حالی است که در همان سال ایران دارای ۴۵۲ شهر و بیش از ۹۲ هزار روستا بود.

درزمینه برق‌رسانی گرچه نسبت برخورداری شهرهای کشور در سال آخر حکومت پهلوی ۹۰ درصد بود، اما در این سال، تعداد روستاهای برخوردار از برق ۴۳۲۷ روستا بود که فقط ۱۴ درصد از روستاهای کشور را شامل می‌شد.

مسکن که یکی از نیازهای اولیه انسان در کنار خوراک و پوشاک است، در سال‌های پایانی حکومت پهلوی در بدترین شرایط کیفی و کمی بود، چنان که براساس آمارها، از مجموع ۳۳ میلیون و ۷۴۷ هزار نفر جمعیت کشور در سرشماری سال ۱۳۵۵ تعداد یک ‌میلیون و ۷۷ هزار نفر در کپر زندگی می‌کردند. همچنین از مجموع ۶ میلیون و ۷۰۰ هزار خانوار سرشماری ‌شده در کل کشور، محل سکونت بیش از یک‌ میلیون و ۹۰۰ هزار خانوار (جمعیتی بالغ‌بر ۹ میلیون و ۵۹۰ هزار نفر) فقط دارای یک اتاق بود؛ به عبارت ساده‌تر، ۲۸.۴۵ درصد از جمعیت کشور در واحدهای مسکونی زندگی می‌کردند که تنها یک اتاق داشت.

در سال ۱۳۵۵ حدود ۷۸.۴۷ درصد از مناطق روستایی و ۱۰.۷۴ درصد از مناطق شهری کشور فاقد آب لوله‌کشی بود.[۲] به سندی در باره ریخت و پاش‌های خاندان پهلوی در اوضاع آن روزگار توجه فرمائید:

تاریخ: ۱۴ / ۷ / ۱۳۴۸

جناب آقای آتابای معاونت محترم وزارت دربار شاهنشاهی

محترماً به عرض می­رساند برای پذیرائی جشن میلاد مسعود علیاحضرت فرح شهبانو هشت قلم اجناس به شرح زیر مورد نیاز خوراکپزی مخصوص می­باشد. تقاضا دارد در صورت تصویب مقرر فرمایند اجناس مشروحه به ترتیبی از پاریس خواسته شود که برای روز شنبه ۱۹ / ۷ / ۴۸ به تهران برسد. با تقدیم احترام

۱ـلانگوس بزرگ ۶ عدد

۲ـ لانگوس تین ۶ کیلو

۳ـ صدف ۲ سبد

۴ـ فیله گاو ۶ عدد

۵ـ کت دوو ۶ شقه کوچک

۶ـ آندیو ۳ کارتن (۹ کیلو)

۷ـ پنیر روکفورت [روکفورد] ۲ عدد

۸ـ پنیرهای مختلف ۶ رقم (۸ کیلو)

مشفقی

آقای یزدی مجدداً تلگراف نمایند. ۱۵ / ۷ / ۸

پی‌نوشت‌ها:

[۱] . شهلا بختیاری، مفاسد خاندان پهلوی، مرکز اسناد انقلاب اسلامیِ، ۱۳۸۴، ص ۱۳۶. همچنین ر. ک: خاطرات اسداله علم، گفتگوهای من و شاه، ترجمه‌ی گروه مترجمان، ‌طرح ‌نو، تهران،۱۳۷۱، ج ۱، ص۲۷۰.

[۲] . نک: مقاله: ۹ حقیقت اقتصاد پهلوی که کمتر شنیده‌اید، خبرگزاری فارس، ۱۷ / ۱۱ / ۱۳۹۶.

از کتاب: زنان دربار به روایت اسناد ساواک، فرح پهلوی، جلد سوم، صفحه ۴۷، مرکز بررسی اسناد تاریخی، چاپ اول، سال ۱۳۹۳.اخبار 24 ساعت گذشته رکنا را از دست ندهید