آموزش کار با رزین برای ساخت زیورآلات رزینی
سلام همراهان همیشگی وبلاگ هنری. امیدوارم ایام به کامتون باشه آیا شما هم جزو دسته علاقمندان به زیورآلات رزینی هستید؟ انواع مختلفی از زیباترین و خاصترین زیورآلات رو میشه با رزین درست کرد و با کمی خلاقیت میشه با رزین کارهای خارق العاده ای ساخت. اولین گام برای ساخت این دستسازه های زیبا شناخت رزین و نحوه کار با اونه و همچنین رنگ کردن رزینه. ما در این...
سلام همراهان همیشگی وبلاگ هنری. امیدوارم ایام به کامتون باشه
آیا شما هم جزو دسته علاقمندان به زیورآلات رزینی هستید؟ انواع مختلفی از زیباترین و خاصترین زیورآلات رو میشه با رزین درست کرد و با کمی خلاقیت میشه با رزین کارهای خارق العاده ای ساخت. اولین گام برای ساخت این دستسازه های زیبا شناخت رزین و نحوه کار با اونه و همچنین رنگ کردن رزینه. ما در این آموزش قصد داریم شما دوستان عزیز رو با مواد و ابزار مورد نیاز، جهت انجام زیور آلات رزینی و همچنین مراحل تهیه رزین و نکات مهم و کلیدی در آماده سازی رزین آشنا کنیم. در زیر نمونه های گوناگونی از زیورآلات چوب و رزین مشاهده میکنید که با رنگ های ترنسپرنت، خمیری و یا شب تاب درست شده و درانواع، اشکال و اندازه های مختلف برش خوردند و به عنوان دستبند، آویز گردنبند و انگشتر مورد استفاده قرار میگیرند.
با ما همراه باشید.
مواد و ابزار مورد نیاز شما در خلق زیور آلات رزینی زیبا :
مواد
– رزین و هاردنر ( خشک کن )
رزین بسته به موارد مصرف آن انواع گوناگونی دارد که به همراه هاردنر یا همان خشک کن دربازار به فروش میرسد. رزین مورد نظر ما آن نوع از رزین است که برای ساخت زیور آلات کاربرد دارد.
– انواع رزین
۱٫ رزین پلی استر
رزین پلی استر یکی از رایج ترین انواع رزین بوده و بیشتر مصارف صنعتی و مجسمه سازی دارد
از این جهت که این نوع رزین پس از خشک شدن زرد رنگ می شود ، اصلا مناسب ساخت زیورآلات رزینی نیست.
۲ . رزین اپوکسی ۲۰ درصد
این نوع رزین هم مانند پلی استر بیشتر مصارف صنعتی دارد و پس از خشک شدن مات میشود
این نوع رزین غلظت بالایی دارد و به خاطر شفافیت و غلظت بالا علاوه بر مصارف صنعتی ، برای ساخت زیور آلات بسیار مناسب است.
به علت بالا بودن غلظت این نوع رزین بهتر است قبل از استفاده ، گرم و در انتها، کار حباب گیری شود. ( در بخش آماده سازی رزین و مراحل مقدماتی ، حباب گیری به تفصیل شرح داده خواهد شد )
این نوع رزین بیشتر در طرح هایی که در آن از قاب های چوبی و فلزی استفاده می شود .کاربرد دارد.
به دلیل رقیق بودنش نیاز به گرم کردن و حباب گیریه زیادی ندارد.
به همین علت این نوع رزین بسیار مناسب ومورد مصرف در طرح هایی است که از قالب سیلیکونی برای خلق اثر استفاده می شود.همچنین این نوع رزین در خلق آثار سه بعدی ، مصرف بیشتری دارد.
۵ . کریستال سرورنیک
کریستال سرورنیک شامل رزین و هاردنر به مقدار مساوی است و کاربرد آن مشابه رزین اپوکسی ۵۰ درصد
کریستال سرورنیک به دلیل پایین بودن خاصیت گرانروی آن نسبت به رزین اپوکسی ۵۰ درصد ،کمتر حالت محدب گونه به خود میگیرد وبرای طرح های بافرم کروی مناسب نیست.
نکات نگه داری از رزین و هاردنر
رزین و هاردنر ر در جای تاریک نگهداری کنید (داخل کمدی تاریک یا نایلون ضخیم مشکی) و درب هردو ظرف را محکم کنیدکه هوا د اخل بسته نرود ( به اصطلاح هوا نکشه ) .
نکته مهم دیگری که درمورد نگه داری از رزین باید رعایت شود نگهداری رزین در محیط گرم و به دور ازهوای سرد است.
– سیلیکون
سیلیکون هم مانند رزین یک ماده شیمیایی است که موارد استفاده صنعتی زیادی دارد و در ساخت زیور آلات رزینی برای ساخت قالب استفاده می شود.
دونوع سیلیکون داریم سیلیکون با پایه قلع و سیلیکون با پایه پلاتین که هرکدام کاربرد ویژه خود را دارد.
سیلیکون با پایه قلع :
این نوع سیلیکون سفید رنگ واز کیفیت و مقاومت بالایی برخوردار است شفافیت کمی دارد و کاربرد اصلی آن در شمع سازی و مجسمه سازی است.
سیلیکون با پایه پلاتین :
این نوع سیلیکون مات رنگ و معروف به سیلیکون شفاف هست و برای ساخت زیور آلات رزینی کاربرد دارد.
– انواع رنگ ها
رنگ ها بردونوع هستند رنگ های با پایه تینر و رنگ های با پایه آب .
رنگ های با پایه آب با رزین مخلوط نمی شوند و رنگ های با پایه تینر با رزین واکنش می دهند.
رنگ های پودری : رنگ های پودری بسیار مورد استفاده در زیور آلات رزین هست اما ممکن است گردهای ریز به هم چسبید وحالت دانه دانه ایجاد کند.
پودرهای شبتاب در روز نور خورشید را درخود ذخیره میکنند و هنگام شب آن را ساطع می کنند
پودرهای شبرنگ نوع دیگری از رنگ های پودری است که زیر نور اشعه یو وی ازخود نور ساطع می کنند.
رنگ های ویترای : این نوع رنگ برپایه تینر است بنابراین به راحتی با رزین ترکیب می شود.
از رنگ های ویترای تنها برای تهیه حجم های کم استفاده شود زیرا واکنش شیمیای آن با رزین به شدت گرم زا ست.
رنگ رزین خمیری : به این نوع رنگ ها ، رنگ های پوششی نیزگفته می شود که رنگ مات مانندی دارند.
رنگ رزین ترنسپرنت : به این رنگ ها ، رنگ های شفاف گفته می شود که کدری رنگ های خمیری را ندارد.
– ابزار اندازه گیری
کاربرد ابزار اندازه گیری در کار با رزین بسیار حائز اهمیت است زیرا هاردنر ( خشک کن ) و رزین باید به نسبت درستی باهم مخلوط شوند.
نکته : اگر هاردنر ( خشک کن ) کمتر از میزان لازم اضافه شود رزین حاصل هرگز خشک نمی شود
نکته : اگر هاردنر بیشتر از مقدار لازم اضافه شود ممکن است باعث تغییر رنگ وساختار رزین شود.
ابزاری که برای اندازه گیری رزین کاربرد دارند موارد ذیل را شامل می شوند.
ترازو :
ترازو های مورد استفاده کار رزین ترازو های دیجیتالی با دقت دهم گرم و صدم گرم هستند. و مزیتی که نسبت به سایر ابزار اندازه گیری دارند این است که علاوه بر اینکه رزین و هاردنر به نسبت درستی استفاده می شوند مقدار رزین و هاردنر مصرفی هم با دقت مناسبی قابل اندازه گیری است.
پیمانه های مدرج :
پیمانه های مدرج نیز با دقت کمتر از ترازوهای دیجیتال برای اندازه گیری نسبت هاردنر و رزین مورد استفاده است.
نکته : حتما روی پیمانه ها نوع مایع را مشخص کنید تا در استفاده بعدی از پیمانه مواد با هم ترکیب نشوند
سرنگ های مدرج :
ابزار دیگری که برای اندازه گیری میزان و نسبت دو ماده رزین و هاردنر مورد استفاده است سرنگ های مدرج است. از سرنگ های مدرج (علاوه بر اندازه گیری ) و غیر مدرج برای طرح هایی که ظرافت بیشتری دارند نیز استفاده می شود.
نکته بسیار مهم :
رزین و هاردنر چگالی یکسانی ندارند یعنی در یک حجم برابر بسته به نوع رزین تفاوت حجمی دارند به همین دلیل اندازه گیری رزین و هاردنر بر اساس حجم اندازه گیری با دقت و دقیقی نیست . در روش های بالا تنها استفاده از ترازو توصیه می شود زیرا اندازه گیری دو روش دیگر ، پیمانه و سرنگ بر اساس حجم است . از طرفی استفاده از سرنگ مدرج در اندازه گیری باعث افزایش حباب در مخلوط رزین و هاردنر می شود.
_ چوب همزن
همانطور که گفته شد باید هاردنر و رزین را باهم مخلوط کنیم این کار باید بایک همزن از جنس چوب انجام شود چون همزن های از جنس پلاستیک یا فلز باعث ایجاد حباب بیشتری درمخلوط رزین می شوند.
– قاشق
کاربرد قاشق که معمولا هم از جنس پلاستیک هست برای ریختن ماده رزین در قالب سیلیکونی یا قاب مورد نظر است.
– جلادهنده :
کاربرد شیر پولیش یا سمباده نرم بعد از اتمام کار، برای جلا دادن سطح زیور آلات رزینی است.
شیر پولیش با یک تکه پارچه ترجیحا مخمل روی سطح کار محکم کشیده میشود و سطح کار را صد درصد براق میکند.
–دریل مینیاتوری :
دریل دستی در برخی از زیور آلات رزینی کاربرد دارد. رزین بعد از خشک شدن محکم میشود بنابراین می توان آن را سوراخ و حلقه یا آویز مورد نظر را از آن عبور داد.
این کار با مته های ظریف مخصوص مانند مته دندانپزشکی انجام میگیرد.
– لوازم ایمنی کار :
از آنجایی که رزین و سیلیکون یک ماده شیمیایی است حتما در حین انجام کار با رزین از دستکش و ماسک فیلتر دار مخصوص استفاده کنید زیرا استنشاق بخاری که درهنگام خارج شدن حباب ها متساعد میشود سمی و سرطان سازا است.
–قالب های سیلیکونی :
در قسمت مواد ، انواع سیلیکون ها برای ساخت قالب های سیلیکونی معرفی شد. مزیت ساخت قالب سیلیکونی ایجاد قالب های متنوع و دلخواه است . اما پروسه ساخت قالب های سیلیکونی ساده نیست و نیاز به مهارت ، زمان و فضای مناسب دارد. از این روبرخی از افرادترجیح می دهند از قالب های آماده ای که به فروش می رسد استفاده کنند.
نکته : برای نگه داری از قالب های سیلیکونی می نوانید قبل از استفاده قالب را با آب و یک شوینده مانند مایع ظرف شویی بشورید و با پارچه مناسب ( پارچه ای که پرز ندهد ) خشک کنید و بعد از استفاده قالب را در نایلون یا پاکت نگه داری کنید.
– قاب فلزی :
بسته به نوع طرح موردنظر علاوه بر قالب های سیلیکونی از قاب های فلزی و چوبی و رکاب ها فلزی و چوبی برای ساخت زیور آلات رزینی نیز استفاده می شود.
–مفتول :
یکی دیگر از روش های متداول ساخت زیور آلات رزینی فرم دادن مفتول و استفاده ازآن به عنوان قاب است.
بخش آموزش مقدماتی شامل موارد ذیل است
-نحوه تشخیص رزین از هاردنر (خشک کننده)
هر پک رزین یا کریستال سرورنیک شامل دو بطری رزین و هاردنر( خشک کننده یا فعال کننده ) است .
بطری ای که ماده داخل آن غلیظ تر است رزین و بطری ای که ماده داخل آن رقیق تر است هاردنر است.
– تفاوت انواع رزین
رزین انواع گوناگونی دارد که تنها دو نوع آن در ساخت زیور آلات استفاده می شود.
رزین پروکسی ۵۰ درصد :همانطور که از اسم آن پیداست نسبت ترکیب رزین و هاردنر ۲ به ۱ است.یعنی هر میزان که از رزین استفاده میکنیم باید نصف این مقدار را هاردنر بریزیم و سپس مخلوط کنیم.
در این نوع رزین ، ظرف رزین ۲ برابر هاردنر است و شما باتوجه به سایزظرف ها می توانید تشخیص دهید که این نوع رزین ، رزین پروکسی ۵۰ درصد است. که همانطور که گفته شد برای انواع زیور آلات رزینی کاربرد دارد.
کریستال سرورنیک :میزان مخلوط کردن رزین و هاردنر ۱ به ۱ است یعنی از هر دو ماده به یک میزان در ظرف ریخته می شود.
درکریستال سرورنیک هر دو ظرف هم اندازه هستن.
این نوع رزین برای ساخت همه ی زیور الات به جز زیور آلات کروی مورد استفاده است .
مخلوط کردن دو جزء رزین :
معمولا برای اینکه هاردنر و رزین روان تر شوند و انتقال آن ها از ظرف راحت تر شود و بهتر مخلوط شوند قبل از استفاده هر دو بطری را به مدت تقریبی ۳۰ دقیقه درون یک ظرف آب گرم قرار می دهند.علاوه بر این قرار دادن بطری ها درون آب گرم باعث کاهش حباب های رزین می شود.
نکته : هرچه دما پایین تر ( هوا سردتر ) باشد زمان خشک شدن رزین به طول می انجامد و هرچه قدر دما بالاتر (هوا گرم تر) باشد زمان خشک شدن کاهش می یابد.بسته به نوع کار ( اینکه برای ایجاد طرح به زمان احتیاج دارید یا خیر) می توانید از دمای مناسب حین کار بهره بجویید.
نحوه اندازه گیری رزین:
همانطور که گفته شد نسبت استفاده از هر جزء رزین بسته به نوع رزین ما متفاوت است.
اندازه گیری با ترازو دیجیتال :برای اندازه گیری رزین بهترین راه استفاده از ترازوهای دیجیتال با دقت دهم وصدم گرم است.
اندازه گیری با پیمانه های مدرج : راه دیگر اندازه گیری استفاده از پیمانه مدرج است که پرکاربرد ترین روش محسوب می شود
جز دو مورد فوق از سرنگ های مدرج مخصوص یا سرنگ های معمول بدون سوزن نیز برای اندازه گیری استفاده می شود.
نحوه صحیح ومدت زمان مخلوط کردن رزین و هاردنر :
برای مخلوط کردن رزین از همزن چوبی ( چوب بستنی ) استفاده می شود که باعث کم تر شدن حباب ها ی رزین می شودمخلوط را به آرامی ودر یک جهت به مدت ۲ الی ۳ دقیقه شروع به هم زدن
میکنیم . درابتدا مخلوط شروع به کدرشدن میکند که نشان می دهد دو جزء به درستی باهم مخلوط نشده است.کار هم زدن را تا زمانی که مخلوط شفاف شود ادامه می دهیم.
برای اطمینان از اینکه رزین و هاردنر به درستی و کاملا باهم مخلوط شود می توانیم مخلوط را درظرف دیگری بریزیم و مجددا مخلوط کنیم به این روش دابل میکس می گویند.
درحین مخلوط کردن ، برای میکس شدن بهتر دو جزء می توان ظرف را درون یک ظرف آب گرم قرار داد و هم زدن را انجام داد ویا با سشوار به مخلوط گرمادهی کرد. یا می توان چند قطره حلال
سرورنیک به مخلوط اضافه کرد.
حباب گیری رزین
حباب گیری رزین یکی از مراحل مهم درآماده سازی رزین است مگر اینکه بخواهیم از تم حباب برای تزئین کار استفاده کنیم. درغیر این صورت برای اینکه حباب رزین ازبین برود باید به رزین به مدت ۵ الی ۱۰ دقیقه یا بیشتر بسته به نوع رزین استراحت داد تا حباب ها ازآن خارج شود. ( برای اینکه مدت زمان استراحت رزین را متوجه بشو ید اول فقط مقدار کمی از مخلوط را تهیه کنید)
گرما دادن به رزین درکاهش مقدار حباب ها تاثیر به سزایی دارد که به دو روش گرما دادن با سشوار و قرار دادن ظرف در آب گرم انجام می شود.
قرار دادن ظرف در آب گرم برای از بین بردن حباب های رزین. برای جلوگیری از معلق شدن رزین در ظرف آب از یک وسیله سنگین برای نگه داری استفاده کنید.
گرم کردن رزین با گرمای سشوار . از گرمای ملایم سشوار کمک بگیرید زیرا گرمای بیش از حدمدت زمان خشک شدن رزین را کاهش می دهد در نتیجه شما زمان کمتری برای ایجاد تغییرات خواهید داشت.
وسایل دیگری که به رزین آغشته شده اند (به جز دستکش پلاستیکی و ظروف یک بار مصرف) رو میتوانید با استفاده از تینر فوری بشورید، تا دوباره قابل استفاده باشند.