وقتی تحصیل پسران به دختران ارجحیت دارد/ روایتی از نابرابری‌ها

هایده مرادی در گفتگو با خبرنگار مهر درباره مستند کوتاه «قارلی یوللار» به معنی جاده های برفی که به کارگردانی وی در بخش مسابقه ملی دوازدهمین جشنواره «سینماحقیقت» حضور دارد، گفت: این مستند ۲۸ دقیقه ای در روستاهای اطراف اردبیل فیلمبرداری شده و به موضوع ترک تحصیل دختران بعد از گذراندن مقطع ابتدایی می پردازد. این دختران به چند دلیل مجبور به این کار می شوند که عمده ترین آنها فرهنگ غلط خانواده ها، نبود مدارس راهنمایی در این روستاها، وضعیت مالی خانواده ها و جغرافیای سخت منطقه است.

وی با بیان اینکه این اثر برای مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی ساخته شده است، اظهار کرد: مهمترین دلیل ترک تحصیل دختران کم‌کاری آموزش و پرورش در این حوزه و نبود مدارس راهنمایی در این روستاها بود اما من در مستند «قارلی یوللار» بیشتر به مقوله فرهنگسازی و تاثیر این موضوع بر ترک تحصیل دختران روستایی پرداختم.

مرادی با اشاره به اینکه به مسایل فولکلور علاقه مند است، عنوان کرد: هرچند پدر من در اروپا تحصیل و در ترکیه زندگی کرده است، اما من همواره به روستاهای اردبیل به دلیل اینکه خانه مادربزرگم در یکی از این روستاها بود، علاقه داشتم و دارم از همین رو خودم را فرزند روستا می دانم. من تفکرات روستا و آداب و رسوم روستانشینان را به خوبی می شناسم به همین دلیل اقدام به ساخت «قارلی یوللار» کردم.

کارگردان «قارلی داملار» توضیح داد: روستای مادربزرگم همواره برای من نماد یک روستای آرمانی بود، اما من در دل همین روستای آرمانی به مشکلات روستانشینان پی بردم و متوجه شدم مسایلی مانند ترک تحصیل دختران در این مکان ها مشهود است.

وی با اشاره به اینکه در «قارلی یوللار» سه خانواده در محوریت هستند، اضافه کرد: ما در این مستند می بینیم که ۲ نفر از دختران این خانواده ها ترک تحصیل کرده اند اما دختر خانواده سوم با هر سختی و مشقتی همچنان مشغول تحصیل است و ما به گفتگو با خانواده های این دختران پرداختیم.

مرادی گفت: در خلال تهیه این مستند متوجه شدم که برای خانواده های این روستاها تحصیل پسران بیش از تحصیل دختران اهمیت دارد برای مثال در یکی از قسمت ها پدر یکی از خانواده ها می گوید «دخترم ترک تحصیل کرده اما پسرم به هر قیمتی که شده است باید به تحصیل بپردازد». من به او گفتم پس دختر ۱۲ ساله ات چه می شود؟ که او گفت این قضیه مهم نیست چراکه دخترم بزرگ شده اما پسرم به هر نحوی که شده است باید از طریق ادامه تحصیل به جایی برسد.

این کارگردان در پایان اظهار کرد: نابرابری های اجتماعی هم در این روستاها زیاد است یعنی با وجود اینکه بالغ بر ۲ هزار روستا در اردبیل وجود دارد ولی تنها ۲۲۴ مدرسه راهنمایی برای تحصیل دختران وجود دارد در حالی که در همین روستاهایی که مدارس مقطع راهنمایی برای دختران نیست پسران دارای مدارس راهنمایی هستند یعنی این نابرابری حتی از سوی آموزش و پرورش هم اعمال شده و گویا تحصیل دختران برای آموزش و پرورش هم اهمیت ندارد چرا که بالغ بر هفتاد درصد از این روستاها مدارس راهنمایی پسرانه دارند.