شرایط بد اقتصادی نباید باعث تعطیلی کار فرهنگی در خارج از کشور شود

به گزارش خبرنگار مهر، آیین گرامیداشت هفته پژوهش و تقدیر از پژوهشگران برتر سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی پیش از ظهر امروز دوشنبه ۲۶ آذر با حضور آیت‌الله محمدعلی تسخیری، مشاور عالی رهبری در امور جهان اسلام، ابوذر ابراهیمی ترکمان، رییس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، حجت‌الاسلام مهدی ایمانی پور دستیار ارشد رییس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی و محمدعلی ربانی رییس مرکز مطالعات راهبردی روابط فرهنگی سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، در حسینیه الزهرای این سازمان برگزار شد. مشروح سخنان ابراهیمی ترکمانی در این مراسم را در ادامه مطالعه خواهید کرد.

دانش ما نسبت به ذائقه فرهنگی کشورها بسیار بیشتر از قبل شده

ابراهیمی ترکمان در این مراسم گفت: در دوره‌های گذشته ما در حوزه‌های مختلف اطلاعات چندانی از کشورها نداشتیم، اما امروزه دانش ما از ذائقه فرهنگی کشورها و جایگاه آنها در حوزه فرهنگ بسیار است. پیشتر دانش ما در این حوزه ضعیف بود و به صورت ضعیف نیز منتقل می‌شد. در این میان تکنولوژی نیز باعث شده تا ما اطلاعات بهتری از سایر کشورها به دست بیاوریم.

وی افزود: در این سال‌ها داشته‌ها و ذخایر فرهنگی ما به قدری مورد پذیرش نظام‌ها و ذائقه‌های فرهنگی در سراسر جهان قرار گرفته که مابه مباهات است. این مساله نشان دهنده توانایی و قدرت نرم ایران در دنیاست. در روابط فرهنگی و سیاسی کشورهایی موفق‌ترند که بتوانند داشته‌های خود را به خوبی عرضه کنند.

ابراهیمی ترکمان ادامه داد: همکاران من در سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی و رایزن‌های فرهنگی ایران در این سال‌ها توانستند با تالیف و ترجمه و برنامه‌های دیگر تجربه‌های مهمی را به قید کتابت درآورند و همه کارهای آنها ارائه خدمات علمی به کشور است. یکی از شاخص‌های امروز در ارجاعات کتاب‌ها و پژوهش‌ها و همچنین پایان‌نامه‌های آکادمیک به منابع و آثار تولیدی سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی است.

پژوهش‌ها باید در جهت توسعه باشد

ابراهیمی ترکمان در بخش دیگری از سخنان خود بر لزوم نگاه به توسعه در پژوهش‌ها اشاره کرد و گفت: در پژوهش دو پیش‌فرض مهم «ندانستن» و «نقص» مورد توجه است. کسی که قصد پژوهشی دارد در اصل می‌خواهد برای تکمیل نقصانی قدم بردارد. سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی در زمان مناسب متوجه این دو پیش‌فرض شد و ساماندهی مناسبی را در برنامه‌های خود شروع کرد.

رییس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی همچنین به روند گفت‌وگوهای میان ادیان اشاره کرد و ادامه داد: در زمینه گفت‌وگوی دینی امروزه ایران یک برند است. ارتباطی را که در این سال‌ها در زمینه گفت‌وگوی دینی با واتیکان، روسیه، چین، کره و... برقرار شده، نباید دستکم گرفت. به خاطر همین گفت‌وگوهاست که امروزه مدخل‌های شیعی در دایرةالمعارف‌ها جهانی مورد توجه قرار گرفته است.

وی اضافه کرد: در دوره اول گفت‌وگوهای دینی ما به وضوح می‌دیدیم که بین دو طرف هیچ اعتمادی وجود دارد، اما امروزه علمای ما و علمای جهانیان همدیگر را می‌شناسند و در این فضای اعتمادی خوبی که ایجاد شده پذیرش و توجه به نظرات همدیگر در گفت‌وگو نیز افزایش پیدا کرده است. من گاهی در این گفت‌وگوها شرکت کرده و به خوبی احساس می‌کنم طرف مقابل با زبان بی زبانی نیازش به این گفت‌وگوها را بیان می‌کند. ما پیشتر به علمای هندو هیچ گفت‌وگویی نداشتیم اما امروزه این گفت‌وگوها در سطحی عالی جریان دارد.

در شرایط سخت اقتصادی هم باید فرهنگ را عرضه کنیم

رییس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی در بخش دیگری از سخنان خود به سخت شدن شرایط اقتصادی این سازمان به دلیل نوسانات ارزی اشاره کرد و گفت: شرایط ما با نوسان قیمت دلار از سه هزار و ۸۰۰ تومان به ۱۰ هزار تومان بسیار سخت شد و توان سازمان تحلیل رفت. در این شرایط سازمان توانست پژوهش‌ها را به خارج از کشور هدایت کند.

ابراهیمی ترکمان گفت: ما مسئول پژوهش فرهنگی در داخل کشور نیستیم. وظیفه ما انتقال داده‌های فرهنگی از خارج به ایران برای تصمیم‌گیری کلان ارتباطی و همچنین ارائه داشته‌های خودمان به خارج از کشور است. زمانی که سازمان در شکوفایی مالی بود تنها ۴۳ درصد از بودجه پژوهشی‌اش به خارج از کشور می‌رفت، اما در شرایط فعلی این میزان به ۶۴ درصد رسیده است. این نکته نشان دهنده آن است که بودجه پژوهشی دارد در جای اصلی خود مصرف می‌شود.

نباید کار فرهنگی در سایر کشورها را تعطیل کنیم

ابراهیمی ترکمان همچنین به رد برخی انتقادها برای تعطیل کردن کار فرهنگی در شرایط بد اقتصادی کشور پرداخت: دیگر کشورهای دنیا در بدترین شرایط اقتصادی هم کار فرهنگی خود را تعطیل نمی‌کنند. روسیه در جنگ جهانی دوم بیش از ۲۷ میلیون کشته داشت و بسیاری از سربازانش نان برای خوردن نداشتند، با این اوصاف این کشور کار فرهنگی خود را تعطیل نکرد. آلمان هم همینطور بود و عجیب آنکه در طول جنگ سفارت این دو کشور همچنان باز بوده و به کارهای فرهنگی اشتغال داشتند.

وی افزود: ما نباید کار فرهنگی را به بهانه شرایط بد اقتصادی تعطیل کنیم. عمده داشته‌های فرهنگی ما تکیه بر مسائل مادی ندارند. ما اگر نتوانیم خودمان را با زبان خود به دیگران بشناسانیم دیگران با دیدگاه خودشان ما را خواهند شناخت و دیگران هیچگاه نخواسته‌اند فضائل ما را ببینند. بنابراین ما نباید از ارائه فضایل خودمان به جهانیان کوتاهی کنیم. هر ملتی که بخواهند چهره خود را آنگونه که باب میلش است به دیگران بشناساند، فرصت رتوش این چهره توسط دیگران را نیز از آنها می‌گیرد.

ابراهیمی ترکمان در بخش دیگری از سخنان خود حوزه پژوهش را حوزه‌ای تعطیلی بردار نداست و گفت: حوزه‌های پژوهش و ارتقای دانش هیچگاه نباید تعطیل شوند. فرهنگ مانند غذا می‌ماند، ما اگر غذا را نخوریم خواهیم مرد. همچنین فرهنگ مانند هوا می‌ماند. ما دقیقا نمی‌دانیم اکسیژن در بخش‌های مختلف ما چه تاثیری دارد اما اگر هوا نباشد قطعا خواهیم مرد.

رییس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی ادامه داد: به دلیل آنکه مساله درک مفاهیم فرهنگی پیچیده است ما همیشه با قدری تاخیر مسائل فرهنگی را درمی‌یابیم. من از همکاران خودم خواهش دارم که به این مسائل حتما توجه کنند. مساله رفت و آمد به خارج از کشور پر از فایده است. امروزه یک نفر را نمی‌توانید پیدا کنید که مانند آیت‌الله تسخیری در جهان اسلام به عنوان یک شخصیت معتدل شناخته شده و تاثیرگذار باشد. این ویژگی ایشان یک ثروت ملی است. امیدوارم که با سرمایه پژوهش‌ها باعث شود تا تصمیمات بهتر برای رفع نواقص گرفته شود.