اما و اگرهای تشکیل آرایش‌های جدید در منطقه و جایگاه ایران

علی بیگدلی، استاد سابق دانشگاه شهید بهشتی و کارشناس مسائل بین‌المللی، در گفت‌وگو با خبرنگار ایکنا درباره تحلیل خود از آینده تحولات منطقه به ویژه با حل بحران سوریه و یمن و تلاش ایران برای تشکیل ائتلاف جدید منطقه‌ای در مقابل اقدامات عربستان گفت: آمریکا و رژیِم صهیونیستی و عربستان سعودی، سه ضلعی که با ایران دشمنی دارند، به این نتیجه رسیدند که بشار اسد را در قدرت حفظ کنند و عربستان هم اعلام کرد هیچ گاه به دنبال سرنگونی بشار اسد نبوده‌ است.

تلاش ایران برای تغییر حوزه نفوذ منطقه‌ای با بازگشت احتمالی سوریه به دنیای عرب

وی ادامه داد: اگر این سناریو با موفقیت انجام شود، که دیدارهای اخیر و آتی مقامات کشورهای مختلف با بشار اسد نشانه آن است که این سناریو در حال نتیجه دادن است، آنگاه شاهد پیوند مجدد سوریه با کشورهای عربی خواهیم بود. بشار اسد نیز اخیراً در دیدار عمر البشیر، رئیس‌جمهور سودان، اعلام کرد من هیچ گاه از دنیای عرب نبریدم و با کمال اشتیاق هم به آن بازمی‌گردم. در اوایل ریاست جمهوری بشار اسد، وی سفری به ریاض کرده بود و ملک عبدالله به او گفت که اشتباه پدرت را تکرار نکن و به جهان عرب برگرد و امروز بشار اسد در حال اجرای آن حرف است. بشار اسد پس از آرامش نسبتاً خوبی که در سوریه ایجاد شد به طور قطع و یقین به دامان کشورهای عربی خواهد برگشت و از ایران جدا می‌شود.

بیگدلی اظهار کرد: این قضیه باعث شده که ایران تا حدودی تلاش کند که حوزه نفوذ خود را تغییر دهد و دلبستگی‌هایی که به سوریه داشتیم در حال تغییر است. حتی روس‌ها هم بشار اسد را تشویق به بازگشت به جهان عرب می‌کنند. به همین دلیل جمهوری اسلامی ایران در حال ایجاد آرایش جدیدی در منطقه به همراه ترکیه و قطر است.

نزدیکی ایران به ترکیه و قطر استراتژیک نیست

این استاد سابق دانشگاه شهید بهشتی بیان کرد: البته نزدیکی ایران به ترکیه نزدیکی استراتژیکی نیست، بلکه تاکتیکی است. ترکیه هیچ گاه با ایران رابطه خوبی نداشته و اکنون به خاطر مسئله سوریه و کرد‌های تحت حمایت آمریکا، ایران و ترکیه همسو شده‌اند. درباره قطر هم باید گفت که در این چند سال به خاطر تهدیدات عربستان علیه قطر، روابط ایران با قطر خیلی بهبود یافته است. اما نباید به این رابطه هم چندان امیدوار بود و قطر هم به دنیای عرب بازخواهد گشت و شواهد هم حکایت از تمایل عربستان به سمت قطر و بازگرداندن آن به شورای همکاری خلیج فارس دارد.

حوزه نفوذ جدید ایران به مثابه راهبردی بلندمدت نیست

وی تأکید کرد: معتقدم که حوزه نفوذ جدیدی که جمهوری اسلامی ایران ایجاد کرده تداوم نخواهد داشت و نمی‌توان به مثابه راهبردی بلندمدت به آن نگریست و از طرفی چنین ائتلافی چندان هم به نفع ما نیست و نمی‌تواند مشکلی را از پیش پای ما بردارد. این به خاطر آن است که منطقه در حال تغییر است و این تغییر به زیان ماست.

بیگدلی اظهار کرد: ایران با این شرایط سوریه را کاملاً از دست خواهد داد و اگر این اتفاق بیفتد، آینده حزب‌الله لبنان با ابهامات زیادی مواجه خواهد شد. در این چند سال ایران در مبارزه با تروریسم داعش شهدای زیادی داد و بشار اسد حتی زحمت حضور چند دقیقه‌ای را در ایران نکشید، اما در همین مدت پنج مرتبه در مسکو با پوتین دیدار کرده است. اینها مسائلی است که مقامات ارشد کشور باید به آن توجه کنند.

این کارشناس مسائل سیاسی با بیان اینکه دنیای عرب چندان نقطه امیدواری برای ایران ندارد، گفت: عرب‌ها هیچ‌وقت با ما یکی نخواهند شد و بازگشت قریب‌الوقوع بشار اسد به جهان عرب ترکیب مناطق نفوذ ایران را محدود خواهد کرد. از طرفی با توجه به سم‌پاشی‌های آمریکا علیه ایران، ابزارهای لازم را نیز برای ایجاد حوزه‌های نفوذ جدید در اختیار نداریم.

انتهای پیام