محققان ایرانی به فناوری تولید ماده اولیه خمیرمایه دست یافتند

به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از دانشگاه شهید بهشتی، مجید طالبی با اشاره به دستیابی فناوری تولید ماده اولیه ارزانو قابل‌دسترس جهت تولید الکل و خمیرمایه گفت: ملاس محصول جانبی حاصل از تولید قند از چغندر و نیشکر است که موارد استفاده‌های بسیاری از جمله سوبسترای اصلی و مواد اولیه کارخانه‌های تولید الکل و خمیرمایه دارد.

وی ادامه داد: ملاس باقی‌مانده شربت حاصل از تصفیه شکر گرفته‌شده از چغندرقند و نیشکر، عصاره‌ای بسیار غلیظ، تیره و چسبناک است که پس از تبلور حداکثر شکر از آن جدا می‌شود. کیفیت ملاس به رسیدگی نیشکر یا چغندر، مقدار شکر استخراجی و روش استخراج بستگی دارد.

مسئول آزمایشگاه بیوشیمی دانشگاه شهید بهشتی با اشاره به اهداف تولید این محصول گفت: این محصول باهدف جایگزینی برای ملاس، حاصل تلاش ۳ ساله محققان دانشکده علوم و فناوری زیستی به سرپرستی داریوش مینایی است که آخرین مراحل تست‌های استاندارد آن انجام‌شده است.

وی با اشاره به اهمیت تولید این محصول تصریح کرد: با کاهش تولید چغندرقند به دلیل خشکسالی‌های اخیر و درنتیجه کاهش تولید قند، میزان تولید ملاس نیز کاهش‌یافته و کارخانه‌های وابسته و مصرف‌کننده ملاس را دچار مشکل ساخته است. هم‌زمان با افزایش قیمت دلار تلاش برای صادرات ملاس بیشتر شده است.

طالبی افزود: محصول تولیدشده، به‌منظور جایگزینی برای ملاس انتخاب‌شده تا از توقف و کاهش تولید خمیرمایه و الکل جلوگیری شود. در یک طرح تحقیقاتی امکان جایگزینی این محصول ارزان‌قیمت قندی که از پسماندی خشک تولید شده است مورد مطالعه قرار گرفت و به‌عنوان منبعی بهینه، فراوان، ارزان و قابل‌دسترس انتخاب شد.

وی از انجام تست آزمایشگاهی این محصول خبر داد و گفت: به‌منظور بررسی قابل‌استفاده بودن این محصول توسط مخمر نانوایی، یک مرحله آزمایشگاهی روی آن انجام شد. در شرایط فعلی و با توجه به کمبود ملاس ناشی از کاهش تولید قند از چغندرقند از یک‌طرف و وجود مقادیر بسیار بالای ملاس، به این منظور جمع‌آوری این پسماند و استفاده بهینه از آن در تهیه ماده اولیه، جایگزین مناسبی برای ملاس به نظر می‌رسد.

مسئول آزمایشگاه بیوشیمی، درباره کاربردهای این محصول جایگزین اظهار داشت: مخمر نانوایی از مهم‌ترین مواد مورد مصرف در تولید نان که غذای اصلی مردم ایران است به شمار می‌رود. استفاده از خمیرمایه در نان موجب ارتقای ارزش تغذیه‌ای، کاهش ضایعات و عطروطعم خوب نان می‌شود.

وی افزود: ماده اولیه تولید خمیرمایه، هر نوع ماده حاوی قند می‌تواند باشد؛ اما با توجه به عدم صرفه اقتصادی استفاده از مواد قندی سرشار از انرژی، تاکنون استفاده از ملاس به‌عنوان بهترین و باصرفه‌ترین ماده اولیه تولید خمیرمایه در بسیاری از کشورها از جمله ایران پیشنهاد شده و به کار می‌رود.

طالبی افزود: اتانول یکی دیگر از محصولات با ارزشی است که برای تولید نیاز به ملاس دارد. اتانول استفاده‌های بسیار متنوعی دارد. علاوه بر کاربردهای پزشکی در صنایعی مانند صنایع دارویی، بهداشتی، عطرسازی، رنگ‌سازی و نظامی کاربرد داشته است.

مسئول آزمایشگاه بیوشیمی خاطرنشان کرد: از آنجاکه هزینه حمل ملاس از غرب کشور برای شرکت‌های شرق کشور بسیار بالاست و صرفه اقتصادی برای استفاده از ملاس وجود ندارد، مزیت دیگر محصول تولیدشده، امکان تولید آن در هر نقطه‌ای از کشور است.