ذوق زدگی بی دلیل

از آن‌ها درباره اینکه چرا به عید نوروز به اندازه کریسمس توجه نمی‌شود و همشهریان ما این روزها بیشتر از هموطنان ارامنه درگیر برگزاری مراسم سال نوی میلادی هستند، می‌پرسم. آرمان با شوخی و خنده می‌گوید: آقا... شما فکر کن شب عید همه بخواهند لباس حاجی فیروز بپوشند و رویشان را سیاه کنند. تازه حاجی فیروز از مردم کمک می‌خواهد اما بابانوئل به همه کادو می‌دهد. وقتی حضور عمو نوروز را یادآور می‌شوم، می‌گوید: «عمونوروز که خودش دنبال ننه سرماست و هیچ‌وقت هم به او نرسیده است.» آن‌ها به راه خود ادامه می‌دهند و مغازه‌های خیابان میرزای شیرازی همچنان غرق نور و رنگی هستند که می‌تواند هر فردی را حتی برای

چند لحظه هم که شده به خود جذب کند.

سال نوی میلادی دوشنبه این هفته آغاز می‌شود و از همین رو این روزها مسیحیان جهان در گیرودار برپایی مراسم جشن هستند. اما بازار فروش انواع لوازم مربوط به برگزاری کریسمس چون درخت کاج و لباس بابانوئل و تزئینات دیگر چون گوی‌های رنگی حسابی داغ است. اگرچه برخی فروشنده‌ها اعلام می‌کنند که به‌دلیل افزایش قیمت ارز و مسائل اقتصادی امسال تمام کالاهای مربوط به ژانویه که وارداتی هستند، گران‌تر از سال قبل شده‌اند. اما نکته مهم این است که با وجود گرانی‌ها؛ تعداد مشتریان این بازار همچنان زیاد است.

اگر این روزها سری به خیابان میرزای شیرازی بزنید می‌بینید که مغازه‌های فروش اجناس مربوط به سال نوی میلادی پررونق هستند. مورد جالب دیگر این است که تخمین زده می‌شود حدود 300 تا 370 هزار مسیحی که بیشتر آن‌ها ارمنی یا آشوری هستند در شهرهای تهران، اصفهان، تبریز و ارومیه زندگی می‌کنند. در خود تهران نیز محله‌هایی چون خیابان‌های میرزای شیرازی، ویلا، مجیدیه و شیخ هادی همشهریان ارمنی بسیاری را در خود جای داده‌اند. در شهر اصفهان نیز می‌توان به محله جلفا که سابقه تاریخی خود را دارد و از مناطق ارمنی‌نشین این شهر است اشاره کرد. بر اساس اطلاعات موجود برخی از مسیحیان ایران کریسمس را در 25 دسامبر و سال نو را در اول ژانویه جشن می‌گیرند اما ارامنه جشن کریسمس را در 6 ژانویه برگزار می‌کنند.

آقای فرهادی به همراه همسر و پسر 10 ساله‌اش برای خرید به خیابان میرزای شیرازی آمده‌اند. وقتی از او دلیل خرید برای جشن کریسمس را می‌پرسم، می‌گوید: به خاطر اصرارهای پسرم برای خرید آمده‌ایم. در شرایط فعلی هزینه‌ها بالارفته و خرید درخت کریسمس واقعاً سنگین است. او درباره علت بی‌توجهی به فرهنگ و رسوم ایرانی و رونق توجه به جشن‌های غربی در سال‌های اخیر می‌گوید: البته ما جشن شب یلدا را هم با حضور در کنار اقوام برگزار کردیم اما مسأله این است که به‌دلیل رواج استفاده از ماهواره و شبکه‌های اجتماعی، کریسمس که از سوی اکثریت جمعیت جهان در حال برگزاری است مورد توجه فرزندان ما هم قرار می‌گیرد.

آرش که نام پسر آقای فرهادی است، می‌گوید: در مدرسه همه بچه‌ها درباره کریسمس حرف می‌زنند. بعضی هم درخت کریسمس خریده‌اند. درخت کریسمس زیباست. پر از گوی و هدیه است. من هم دوست دارم در خانه درخت داشته باشیم و کنارش عکس

بیندازم.

دکتر امان‌الله قرائی‌مقدم، جامعه‌شناس نیز درباره رواج برگزاری مراسم‌های غربی در بین ایرانیان به «صبح‌نو» می‌گوید: فرهنگ ما پر است از مراسم‌های جذاب و جشن‌هایی که هر ماه و فصلی به مناسبتی برگزار می‌شده است. نمونه این جشن‌ها یلداست که در پس‌زمینه آن ده‌ها نمونه و روایت جذاب برای این شب است. وقتی نتوانیم این آیین و رسوم را به جوانان معرفی کنیم در نتیجه آن‌ها به‌دنبال مراسم‌های غربی چون هالووین، ولنتاین و کریسمس

می‌روند.

بر اساس اطلاعات دریافتی از مغازه‌های سطح شهر که می‌توان از آن‌ها لوازم مربوط به جشن کریسمس را تهیه کرد، برای خرید یک درخت کاج ساده به همراه لوازم تزئینی و عروسک بابانوئل حدود یک و نیم تا دو میلیون تومان از جیب بپردازید. البته این حداقل قیمت است و به قول معروف هرچه بیشتر بدهید به همان اندازه هم آش خواهید خورد.

این در حالی است که تا چند سال قبل در ایام سال نوی میلادی در گوشه و کنار شهر حتی می‌توانستید درخت کاج طبیعی بزرگ را که معمولاً از شهرهای شمالی کشور به تهران می‌رسیدند را خریداری کنید. درختانی که عمر آن‌ها به چند هفته هم نمی‌رسد که البته با اعتراضات طرفداران محیط‌زیست روند قطع این درختان و فروش آن‌ها به صورت قطع شده ممنوع شد. الان شما می‌توانید درخت‌های طبیعی را بخرید که معمولاً در داخل گلدان و محیط آپارتمان تا یکسال هم دوام می‌آورند و البته می‌توانید آن‌ها را در باغچه و فضای بیرونی منزل هم بکارید.

اما این همه ماجرا نیست. نکته این است که دلیل اقبال روزافزون به مراسم‌های غربی در ایران چیست؟ کشوری که خود سرشار از آیین و رسوم مطابق با فرهنگ ایرانی و اسلامی است چه شده که در سال‌های اخیر آماج فرهنگ غربی قرار گرفته و برگزاری مراسم‌هایی چون سال نوی میلادی در خانواده‌های مسلمانان هم به شدت رواج یافته است.