به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) نحوه رفتار با کودکان مخصوصا در سنین پایین‌تر اهمیت زیادی دارد و در شکل گرفتن شخصیت آن‌ها تاثیرگذار است. کودکان رفتارهای خاصی دارند که به صورت ناآگاهانه آن‌ها را انجام می‌دهند و برخورد اشتباه والدین با بچه‌ها می‌تواند تاثیرات نامطلوبی روی آن‌ها داشته باشد. مجموعه سه‌جلدی «آرچی کوچولو» اثر تریسی کوردروی که به تازگی با ترجمه آتوسا صالحی از سوی نشر افق منتشر شده، ازجمله کتاب‌هایی است که با زبانی ساده و کودکان به این موضوع می‌پردازد.

بااینکه این مجموعه برای کودکان زیر پنج سال نوشته شده است اما به صورت غیرمستقیم بزرگترها را مخاطب خود قرار داده و به آن‌ها روش صحیح برخورد با رفتارهای نادرست بچه‌ها را آموزش می‌دهد.

تریسی کوردروی در این سه جلد تلاش کرده رفتارهایی را برگزیند که درمیان کودکان رایج است و اغلب والدین با آن درگیرند مانند «نه» گفتن کودکان که در جلد نخست این مجموعه به آن پرداخته شده است. باتوجه به اینکه تلفظ برخی کلمات برای کودک راحت‌تر است آن‌ها را بیشتر بیان می‌کند. «نه» از جمله کلماتی است که خردسالان خیلی از آن استفاده می‌کنند و این مساله گاهی موجب ناراحتی والدین می‌شود. مثلا زمانی که پدر و مادر می‌خواهند به کودک غذا بدهند، شنیدن مداوم کلمه «نه» برایشان ناخوشایند است یا زمانی‌که می‌خواهند کودک را بخوابانند یا لباس او را عوض کنند یا او را حمام ببرند و مواردی از این قبیل.

نویسنده در کتاب «نه!» با زبانی ساده داستان کودکانه کرگدن کوچکی به نام «آرچی کوچولو» را بیان می‌کند که کلمه «نه» را خیلی دوست دارد و به همین دلیل زیاد از آن استفاده می‌کند اما همین استفاده بیش از حد کلمه «نه» سبب می‌شود ماجراهایی برایش ایجاد شود. آرچی کوچولو در این داستان در محیط‌های مختلفی مانند خانه، مهدکودک، بازی با همسالان و ... قرار می‌گیرد و مدام از این کلمه استفاده می‌کند اما بدون اینکه بزرگترها رفتار ناخوشایندی با او داشته باشند آرچی نتیجه رفتارش را می‌بیند و به صورت غیرمستقیم تحت تاثیر قرار می‌گیرد.

کوردروی در جلد دوم این مجموعه به رفتار رایج دیگری در کودکان می‌پردازد و آن هم پرسش‌های زیاد کودکان است. در مراحل اولیه رشد زبانی، کودک نمی‌داند که با گفتن «چرا؟» پرسشی مطرح می‌کند و در عین حال جوابی هم که می‌شنود را نمی‌فهمد. اغلب کودکان این کار را برای جلب توجه والدین انجام می‌دهند اما به تدریج که فهم زبانی کودک بیشتر شد متوجه می‌شود که «چرا» سؤالی است که پاسخی به دنبال دارد و برایش جذاب‌تر می‌شود. از سویی کودکان همیشه در حال یادگیری و مشاهده محیط اطراف‌شان هستند و دوست دارند درباره محیط اطراف‌شان اطلاعات به دست آورند، به همین دلیل مدام سوال می‌پرسند و زیاد حرف می‌زنند و فکر می‌کنند والدین‌شان پاسخ همه سوالات آن‌ها را می‌دانند. بچه‌‌ها می‌خواهند با سوال پرسیدن به مسائل مختلف پی ببرند اما گاهی با پرسش‌هایشان بزرگترها را کلافه می‌کند.

باید توجه داشت نگرش کودک به مسائل مختلف با بزرگترها تفاوت دارد به همین دلیل توانایی تجزیه و تحلیل و درک موضوعات مختلف را مانند بزرگترها ندارد و ممکن است سوال‌های تکراری داشته باشد، چون او باید مطالب مختلف را بارها در ذهنش مرور کند تا بتواند آن‌ها را درک کند. در این کتاب آرچی کوچولو می‌خواهد از همه چیز سردربیاورد و مدام سوال می‌پرسد و گاهی خرابکاری می‌کند اما پدر و مادر در مقابل این «چرا؟»های دائم او رفتار نامناسبی نشان نمی‌دهند حتی زمانی‌که آرچی کوچولو دیگر سوالی نمی‌پرسد، نگران می‌شوند که «نکند آرچی کوچولو دیگر هیچ‌وقت سوالی نپرسد» و به خوبی با این رفتار فرزندشان کنار می‌آیند حتی جایی که آرچی کوچولو با مطرح کردن پرسش‌هایی مانند «بابا چرا گوش‌های این آقاهه این قدر بزرگ‌اند؟» یا «چرا دماغ این خانمه این قدر دراز است؟» در جمع، موجب شرمندگی آن‌ها می‌شود یا زمانی‌که برای سردرآوردن از موضوعات مختلف، خرابکاری می‌کند و محیط اطراف و لباس‌هایش را کثیف می‌کند، مانند «شکستن لیوان»، «ریختن شیر روی میز صبحانه»، «گِل بازی در باغچه» و ... رفتار نامناسبی از خود نشان نمی‌دهند.

زیاده‌خواهی کودکان موضوع دیگری است که نویسنده در جلد سوم این مجموعه روی آن تمرکز می‌کند. زیاده‌خواهی کودکان رفتار نادرستی است که اغلب موجب بروز مشکلاتی برای آن‌ها و عصبانیت والدین می‌شود. اغلب والدین دوست دارند خواسته‌های فرزندشان را تا حد توان برآورده کنند درحالیکه فراهم کردن بیش‌اندازه خواسته‌های کودکان، آسیب‌های روحی و روانی نیز در پی خواهد داشت و سبب می‌شود کودکان، زودرنج و عصبی شده یا تبدیل به یک کودک زورگو و خشن شوند.

در این میان والدین با رفتار درست و مناسب می‌توانند کودک را مجاب کنند تا به حق خود قانع باشند و متوجه شوند همیشه بیشتر داشتن چیزی به نفع آن‌ها نیست. در این جلد «آرچی کوچولو» کلمه جدیدی یاد گرفته به نام «بیشتر» و مدام از آن استفاده می‌کند؛ اسباب‌بازی بیشتر، کیک بیشتر، نوشیدنی بیشتر، بازی بیشتر و ... اما بالاخره همین کلمه «بیشتر» برایش دردسرساز شده و متوجه اشتباهش می‌شود.

موضوع دیگری که در این مجموعه قابل توجه است، تصویری بودن آن و همراه شدن متن با تصاویری از تیم وارنز است که در فهم بیشتر مطلب و برقراری ارتباط مخاطب کودک و بزرگسال با متن تاثیر زیادی دارد. در کتاب‌های تصویری، تصویرها به اندازه‌ متن یا حتی بیش از آن اهمیت دارند چون کودکان به داستان‌هایی که از روی تصاویر برای آن‌ها روایت می‌شود توجه زیادی نشان می‌دهند. باتوجه به اینکه این کتاب برای کودکان در نظر گرفته شده است از تصاویر بیشتری نسبت به متن و رنگ‌های شاد و جذاب بهره گرفته شده است.

نتشر افق، مجموعه سه جلدی «آرچی کوچولو» را با شمارگان دو هزار نسخه و قیمت 190 هزار ریال برای هرجلد منتشر کرده است.