چالش قاچاق از معدن طلا

به گزارش ایران اکونومیست؛ برداشت غیرمجاز سنگ و خاک طلا از معدن طلای «اندریان» در ماه های گذشته، علاوه بر ضرر مادی، تبعات جانی نیز داشته است و 2 نفر در حین انجام این کار غیرقانونی جان خود را از دست دادند و یک نفر نیز مصدوم شد.
گفته می شود برخی از ساکنان روستای «اندریان»، مرکز معدن طلایی به همین نام در 70 کیلومتری شمال شرق تبریز، از معدن، خاک طلا برداشت می‌کنند و هر یک کیلوگرم از آن را 400 هزار تومان می‌فروشند.
در تایید این ادعا می توان به خبری مبنی بر کشف 6 تن سنگ و خاک طلای قاچاق به ارزش 28 میلیارد ریال در بیستم مهر ماه امسال و 500 کیلوگرم سنگ طلا در شهرستان ورزقان در هفته قبل توسط نیروی انتظامی اشاره کرد.
مجموع این اتفاقات، از وجود پدیده قاچاق سنگ و خاک طلا از معدن طلای «اندریان» حکایت دارد و بر لزوم اتخاذ تدابیری جدی و عملی برای متوقف کردن آن تاکید می کند.

** آذربایجان شرقی، رنگین کمان معادن
آذربایجان‌شرقی از مناطق غنی معدنی در کشور به‌شمار می‌رود، به طوری که به گفته کارشناسان حوزه معدن، این استان در چهارراه متالورژی دنیا قرار گرفته و کمربند آلپ- هیمالیا و آسیای صغیر از آن عبور می‌کند.
تاکنون از ۶۸ نوع مواد معدنی موجود در کشور، وجود ۵۲ نوع ماده معدنی در آذربایجان شرقی شناسایی شده است.
براساس آمارها، بیش از ۶۵۰ واحد معدن در آذربایجان شرقی وجود دارد که ۴۱۱ مورد آن فعال است؛ همچنین حداقل ۱۰ نوع ماده معدنی این استان در سطح ملی مطرح است که کانی‌های فلزی بسیار گران‌بهایی چون مولیبدن، طلا، مس و نفلین سینیت از آن جمله اند.
آذربایجان‌شرقی را از نظر تنوع معادن فلزی، رنگین‌کمانی از معادن توصیف کرده‌اند، زیرا این استان با ۸ میلیارد تن ذخیره معدنی، رتبه نخست کشور را داراست.

** ورزقان، شهرستان طلایی آذربایجان شرقی
ورزقان یکی از شهرهای مهم معدنی آذربایجان شرقی است و آن را باید شهرستان طلایی استان نامید؛ شهرستان ورزقان دارای چندین معدن مهم طلاست که فعالیت های اکتشافی و بهره برداری در 2 معدن طلای «اندریان» و «مزرعه شادی» هم اکنون در حال انجام است. معدن طلای اندریان 120 هکتار وسعت و 30 میلیون تن ذخیره طلا با عیار پنج درصد دارد.
فعالیت های اکتشافی در محدوده معدن طلای «اندریان» از سال 1372 توسط شرکت منطقه ای معادن آذربایجان شروع شده است و هم اکنون نیز شرکت معدنی «زرین داغ آستارکان» با همکاری و سرمایه گذاری «شرکت پروژه زمین شناسی معدنی» از کشور گرجستان با هدف استخراج سالیانه 1400 هزار تن کانسنگ طلا و تولید طلا به روش هیپ لیچ در این معدن فعالیت می کند.
اما آنچه در ماه های اخیر، روند استخراج طلا از معدن 'اندریان' را با چالش مواجه کرده و مشکلاتی را به وجود آورده است، برداشت قاچاق از آن است که مجموعه تشکیلات قضایی و نیروی انتظامی را درگیر کرده است.

** مشکل برداشت غیرمجاز از معدن طلای «اندریان»
فرماندار شهرستان ورزقان با تایید خبر برداشت غیرمجاز از معدن طلای «اندریان» گفت: تعدادی از افراد برخلاف قانون و به‌صورت مخفیانه به این معدن ورود کرده و خاک و سنگ طلا از آن برداشت می‌کنند.
حسن یحیوی با اشاره به اینکه سازمان صنعت، معدن و تجارت آذربایجان شرقی و شرکت پیمانکار این معدن به استناد ماده 19 قانون معادن و تبصره‌های ذیل آن شکایات خود را اعلام کرده‌اند، اضافه کرد: نیروی انتظامی شهرستان ورزقان اقدام به دستگیری چند نفر از این افراد کرده و آنها را به مراجع قضایی شهرستان تحویل داده است.
معاون امور معادن و صنایع معدنی سازمان صنعت، معدن و تجارت آذربایجان شرقی نیز در این باره گفت: به‌غیر از متولیان معادن که اجازه برداشت برای آنها صادر شد‌ه، هر برداشت دیگری غیر‌مجاز بوده و جرم است.
مهر انگیز رحمانی در ارتباط با اقدامات انجام شده برای جلو‌گیری از رویه برداشت غیرمجاز از معدن طلای «اندریان» گفت: طبق تبصره 2 ماده19 قانون معادن، نیروی انتظامی ملزم به همکاری با معادن است و باید مانع ایجاد مزاحمت به این معادن شود اما به‌رغم نامه‌نگاری‌ها هنوز نتیجه خوبی حاصل نشده است.


** برداشت غیرمجاز از معدن تبعات اقتصادی و اجتماعی دارد
رئیس خانه معدن ایران که ریاست هیات مدیر شرکت سرمایه‌گذار در معدن طلای «اندریان» را نیز بر عهده دارد، با تائید برداشت‌های غیرمجاز از این معدن گفت: نزدیک به ۸ ماه است که سرمایه‌گذاران این پروژه متوجه برداشت‌های غیرمجاز در حوزه فعالیت خود شده‌اند و این اقدامات به مجموعه‌های مرتبط از جمله فرمانداری منطقه، نیروی انتظامی، دادگستری و سازمان صنعت، معدن و تجارت گزارش شد و همکاری تنگاتنگ با مراجعه یاد شده برای کنترل موضوع صورت گرفته است.
محمدرضا بهرامن با تاکید بر اینکه مجموعه‌های مرتبط برای کنترل و جلوگیری از برداشت‌های غیرمجاز اقدامات لازم را انجام داده‌اند، اظهار داشت: متاسفانه وسوسه‌هایی که برای ایجاد درآمد در افراد ایجاد شده، زمینه برداشت‌های غیرمجاز را فراهم و گسترش داده که در این میان به‌نظر می‌رسد سرشاخه‌ها و خریداران اصلی اینگونه برداشت‌ها باید شناسایی و دستگیر شوند.
بهرامن با اشاره به اینکه برداشت‌ها از حوزه اکتشافی معدن خرد و با گونی صورت می‌گیرد، اضافه کرد: آماری از حجم برداشت‌ها وجود ندارد، اما در ۲ کیلومتری محدوده معدن در روستای «اندریان»، تونل‌هایی برای رسیدن به رگه‌های طلا و برداشت از آنها، شناسایی شده که علاوه بر نیروی انتظامی، حراست معدن نیز جهت جلوگیری از وقوع نه تنها برداشت‌های غیرمجاز، بلکه وقوع اتفاقات و سوانح تلخ کنترل و نظارت را بیشتر کرده است.
این فعال حوزه معدن کشور با اذعان به تبعات اینگونه اقدامات با توجه به وجود سرمایه‌گذار خارجی در پروژه تشریح کرد: برداشت‌های غیرمجاز هموطنان نه تنها اقتصاد کشور و منطقه را خدشه‌دار می‌کند، بلکه اتفاقات ناگواری را نیز برای افرادی که اقدام به برداشت‌های غیرمجاز می‌کنند، در پی دارد.
وی با تائید خبر کشته شدن ۲ نفر از افرادی که اقدام به برداشت غیرمجاز از معدن طلای «اندریان» داشته‌اند، افزود: متاسفانه ۲ نفر که اقدام به حفر تونل برای رسیدن به رگه‌های طلا در معدن کرده بودند، به دلیل غیراصولی بودن اقدام شان و با ریزش تونل در زیر خاک مدفون شده و فوت کردند.
بهرامن، انجام اقدامات فرهنگی را ضروری‌تر از سایر اقدامات دانست و عنوان کرد: تمام هم و غم سرمایه‌گذاران و مسئولان مرتبط رسیدن به اهداف قانونی با انجام امور فرهنگی می‌باشد تا بار روانی بوجود آمده در منطقه را کنترل و خنثی کنند.
رئیس خانه معدن ایران با تشریح وضعیت کلی معدن طلای خاروانا یادآوری کرد: در حال حاضر ۲۸۰ نفر در این معدن مشغول به کار هستند که ۹۰ درصد آن‌ها بومی منطقه هستند، پس اثرات هر نوع پیشرفت و افزایش تولید و یا حتی هر نوع کمبود، ضعف و آسیب به ماهیت کار در این معدن به خود اهالی این منطقه بازخورد خواهد یافت.
وی ضمن اشاره به سهم ۳۰ درصدی بخش خصوصی ایران و ۷۰ درصدی سرمایه‌گذار خارجی در معدن طلای «اندریان» گفت: در آینده نزدیک این رقم به صورت مساوی و به صورت ۵۰ درصد بین دو بخش تقسیم خواهد شد.