مشکلات تامین منابع ارزی و ریالی واردات مواد اولیه تولید قطعات خودرو، موجب شد به رغم آزادسازی قیمت خودروهای خارج از شمول قیمتگذاری و آغاز افزایش پلکانی قیمت خودرو، وزارت صنعت از بسته 15 هزار میلیارد تومانی نجات صنعت خودرو هم رونمایی کند. بستهای که در قالب آن پرداخت 11 هزار میلیارد تومان تسهیلات شامل 4 هزار میلیارد تومان تسهیلات ریالی و 850 میلیون یورو تسهیلات ارزی برای حفظ اشتغال صنعت قطعهسازی و زنجیره تامین خودروسازان تخصیص خواهد یافت.
کاهش 70 درصدی تیراژ تولید خودرو در آذر ماه امسال و افت 30 درصدی تولید درمجموع 9 ماه امسال موجب شد تا با پیش فروش یک میلیون دستگاه خودرو به مشتریان ، میزان تعهدات معوق شرکتهای خودروسازی و نارضایتی ثبت نام کنندگان پیش خرید خودرو افزایش یابد. علاوه بر آن رشد هزینه تمام شده تولید ، کمبود نقدینگی ،مطالبات معوق قطعهسازان از خودروسازان و موانع تامین و تخصیص ارز مورد نیاز برای واردات مواد اولیه شرایطی را رقم زد که قطعهسازان از موج تعطیلی شرکتهای قطعهسازی ، ریزش اشتغال و رشد بیکاری در این بخش خبر داند. با این روند مقرر شده تا بسته نجات 15 هزار میلیارد تومانی صنعت خودرو در قالب تسهیلات ارزی و ریالی بانک مرکزی در اختیار 2 خودروساز بزرگ قرار گیرد تا به قطعهسازان و زنجیره تامین آنها تزریق شود.
تامین سرمایه در گردش قطعه سازان
رئیس سازمان حمایت در این باره گفت: برای بهبود وضع تولید در 2 خودروساز بزرگ 15 هزار میلیارد تومان به عنوان سرمایه در گردشگر به آنان پرداخت خواهد شد که از این میزان تسهیلات بانک مرکزی 11 هزار میلیارد تومان برای حفظ اشتغال به صنعت قطعه سازی تخصیص می یابد. عباس تابش در یک برنامه تلویزیونی ، افزود: بانک مرکزی این امکان را در اختیار قطعه سازان قرار میدهد تا آنها بتوانند علاوه بر تأمین قطعات مورد نیاز خودروسازان ، شرایط تولید و اشتغال خود را تثبیت کند. معاون وزیر صنعت گفت: 2 خودروساز بزرگ به تحویل 930 هزار دستگاه خودرو پیش فروش شده کتعهد هستند ضمن این که پیش بینی می شود میزان تقاضا در سال 98 نیز همین تعداد باشد.
وعده کمک خودروسازان به قطعهسازان
هاشم یکه زارع مدیرعامل ایران خودرو نیز از تلاش برای واگذاری شرکت های قطعه ساز زیر مجموعه به بخش خصوصی خبر داد و اعلام کرد: 95 درصد از کمک های نقدی پرداخت شده به ایران خودرو، به حساب قطعه سازان واریز میشود. او وعده داد با این حمایت مالی تا پایان اردیبهشت 98 شاهد ایجاد توازن در قیمت تولیدات کارخانه و بازار خودرو خواهیم بود. مدیرعامل سایپا نیز محدودیتهای تامین مواد اولیه و قطعات را دلیل وقفه در تولید و عرضه خودرودانست و گفت: تأمین نشدن ارز و قطعات مورد نیاز سازندگان موجب شد تا این شرکت نتواند به تعهداتش عمل کند. محمدرضا سروش با اشاره به همکاری این گروه خودروسازی برای همکاری با وزارت دفاع بویژه برای ساخت کامپیوتر خودرو(ECU ) و امکان داخلی سازی محصولات رنو گفت: به روزرسانی نشدن سالانه نرخ ارز بین تورم داخلی و بینالمللی موجب شده تا در سال های گذشته تعدادی از قطعه سازان به بازارهایی همچون چین مراجعه و به جای تلاش برای ارتقای داخلی سازی و خودکفایی، محصولات چینی را وارد کشور کردهاند.
ریزش اشتغال و کاهش تولید قطعات
دبیر انجمن قطعهسازان ایران با بیان این که به رغم پیگیری قطعهسازان و وعده مسئولان شرایط صنعت قطعهسازی تغییری نکرده و وضع روز به روز بدتر می شود، گفت: تا کنون 140 هزار نفر در این صنعت بیکار شده وبا تداوم شرایط کنونی این آمار افزایش خواهد یافت و تا پایان سال به 250 هزار نفر می رسد. مازیار بیگلو، از کاهش شدید تیراژ تولید قطعات و خودرو خبر داد و افزود: اکنون تیراژ تولید قطعات و به تبع آن خودرو بین 60 تا 70 درصد کاهش داشته است. زیرا قطعهسازان به دلیل مطالبات معوق از خودروسازان با کمبود نقدینگی مواجه بوده و از سوی دیگر با توجه به رشد سه برابری هزینه تامین مواد اولیه، نقدینگی موجود قطعهسازان نیزجوابگونیست. همچنین مشکلات تامین ارز، ثابت ماندن قیمت قطعات و ... شرایط بدی را پیش روی صنایع قطعهسازی قرار داده است.
بسته ارزی و ریالی حمایت از قطعهسازان
دبیر انجمن قطعهسازان ایران در مورد جزئیات بسته حمایتی دولت برای حمایت از خودروسازان و قطعهسازان گفت: در قالب این بسته پرداخت 15 هزار تومان تسهیلات توسط بانک مرکزی شامل 4 هزار میلیارد تومان تسهیلات ریالی( برای هر کدام از دو خودروساز بزرگ 2 هزار میلیارد تومان) و 850 میلیون یورو تسهیلات ارزی مد نظر قرار گرفته است. بیگلو، افزود: مقرر شده تا این تسهیلات به طور مساوی به 2خودروساز پرداخت شده وخودروسازان 85 درصد این تسهیلات را بر اساس نیاز صنایع قطعهسازی و زنجیره تامین خود شامل قطعهسازان و تامین کنندگان مواد اولیه داخلی و خارجی تخصیص دهند. او با اشاره به این که درخواست قطعهسازان برای دریافت تسهیلات دو برابر این میزان یعنی 20 هزار میلیارد تومان بوده است، افزود: پرداخت این بسته هنوز عملیاتی نشده اما امیدواریم بهرغم تنگناهای بانک مرکزی برای پرداخت تسهیلات، این بسته تا قبل از پایان سال اجرایی شود. بیگلو در مورد این که با ارایه بسته مذکور شاهد رشد تولید تیراژ قطعات و خودرو خواهیم بود، گفت: قطعه سازان برای رفع مشکلات خود 3 درخواست همزمان شامل اصلاح قیمت خودرو و قطعات، تامین نقدینگی مورد نیاز و فراهم شدن امکان ثبت سفارش و واردات مواد اولیه و قطعات بدون انتقال ارز را ارایه کرده بودند که باید با هم اجرا شود. او افزود: اما تا کنون قیمت خودرو و قطعات به صورت ناقص اصلاح شده و قطعهسازان در انتظار افزایش قیمت قطعات با رشد قیمت خودرو هستند، بسته حمایتی نیز هنوز اجرایی نشده و قطعهسازان با مشکلات فرآیند تخصیص و دریافت ارز از سامانه نیما روبهرو هستند که با این روند مشکلات صنعت قطعهسازی مرتفع نخواهد شد زیرا قطعهسازان با شیوه ثبت سفارش بدون انتقال ارز قادر به دور زدن تحریمهای قبلی شده بودند.