زبان فارسی مدیون فردوسی است

مهدی شریفیان، عضو هیئت علمی گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه بوعلی سینا به مناسبت یکم بهمن‌ماه که از آن به عنوان زادروز حکیم توس و استاد سخن ابوالقاسم فردوسی یاد می‌شود در گفت‌وگو با ایسنا اظهار کرد: حکیم فردوسی عامل استحکام و قوت زبان فارسی بوده، به گونه‌ای که اگر شاهنامه سروده نمی‌شد، از این زبان اثری به جای نمی‌ماند و مانند سایر کشورهای تصرف‌شده، زبان قومی به کنار رانده می‌شد و مردم به زیان دیگری سخن می‌گفتند و می‌نوشتند.

او با اشاره به نقش فردوسی و شاهنامه در اتصال مردم به تاریخ قبل از اسلام، ادامه داد: خدمتی که فردوسی به زبان، دستور و هنجار فارسی کرده سبب جاودانگی آن شده به طوری که اکنون جزء یکی از زبان‌های زنده‌ دنیا محسوب می‌شود.

این مدرس دانشگاه با تأکید بر ممتاز بودن فردوسی نسبت به سایر شاعران گفت: بزرگ‌ترین مزیت وی نسبت به سایرین، سرودن شاهنامه است که در آن افتخارات و ویژگی‌های فرهنگی و قومی ایران را به تحریر درآورده است.

شریفیان افزود: فردوسی عامل پیوند ایران قبل از اسلام با بعد از آن است زیرا با قریحه‌ ذاتی و زبردستی خود شعرهایی سروده که با خواندن آن به ایرانی و مسلمان بودن خود افتخار می‌کنیم.

او درباره هویت‌بخشی شاهنامه اظهار کرد: فردوسی با سرودن شاهنامه به ایرانیانیان یک هویت کامل که تلفیقی از اصالت ایرانی و اسلام است، بخشید.

این مدرس دانشگاه درباره جایگاه و ارزش شاهنامه خاطرنشان کرد: کشور ایران با تمام فراز و نشیب‌هایی که داشته، فرهنگی فوق‌العاده غنی دارد و اگر کسی بخواهد با روح بزرگ این فرهنگ آشنا شود باید شاهنامه را بخواند زیرا هیچ اثری به زیبایی و تکامل آن وجود ندارد.

وی یادآور شد: شاهنامه، تاریخ ایران را از جنبه‌های اساطیری، پهلوانی و واقعی به گونه‌ای با هم ترکیب کرده که خواننده علاوه بر تاریخ این کشور با اسطوره‌های ایرانی هم آشنا می‌شود.

شریفیان با بیان این‌که فردوسی، اسلامی را که اساس آن خردمندی است، معرفی می‌کند، بیان کرد: ایرانیان از لحاظ مذهبی هم مدیون فردوسی هستند زیرا اسلام را برخلاف دیگران که با زبان اشعری و جبر به مردم معرفی کرده‌اند، آن را از لحاظ حکمی بررسی کرده و رواج داده است.

او در ادامه گفت: از لحاظ دینی و مذهبی، شاهنامه نسبت به سایر آثار از تعادل بهتری برخوردار بوده به گونه‌ای که اخلاص اسلامی در آن به وضوح نمایان است. فردوسی در اواخر قرن چهارم هجری می‌زیست که متأسفانه از وضعیت دقیق خانوادگی وی اطلاعاتی در دسترس نیست.

او همچنین تصریح کرد: برخلاف نظر بعضی از منتقدان و مورخان، فردوسی هیچ‌گاه شاعر درباری نبوده است. فردوسی طی مدت ۳۵ سال و با هزینه‌ شخصی خود، حماسی‌ترین اثر ایرانی را خلق کرده زیرا برای خود رسالت ملی و مذهبی قائل و بر اصولی استوار بوده است.

او گفت: فردوسی در اواخر عمر به دلیل فقر و تنگدستی شاهنامه را به حاکم وقت، محمود غزنوی که فردی ترک‌تبار و مورد انتقاد حکیم بوده، تقدیم می‌کند که وی به بهانه‌های مذهبی آن را نمی‌پذیرد.

این مدرس دانشگاه در پایان با اشاره به علت قرار گرفتن مزار فردوسی در باغ خود اظهار کرد: حکیم توس در اواخر عمر خود به دلیل مواجهه با گروه‌های مذهبی و طرد شدن از جانب آنان، از دفن شدن در مزار مسلمانان محروم و در منزل خود به خاک سپرده شد.

انتهای پیام