اگر غذا به درستی گوارش نشود، سلولهای بدن نیز آنچه برای ارائه عملکرد درست و بهینه نیاز دارند را دریافت نخواهند کرد. همچنین، بخش اعظم سیستم ایمنی بدن در دستگاه گوارش قرار دارد که هرچه بیشتر اهمیت حفظ سلامت این بخش را نشان میدهد. در شرایطی که برخی مواد غذایی برای تقویت سلامت دستگاه گوارش مفید هستند، برخی دیگر میتوانند در عملکرد مطلوب آن اختلال ایجاد کنند. در ادامه با برخی از بدترین مواد غذایی برای معده بیشتر آشنا میشویم.
مواد غذایی سرشار از کربوهیدارت
غذاهای سرشار از کربوهیدارت میتوانند تعادل جمعیت باکتریایی روده ما را تغییر داده و محرکی برای التهاب باشند. مواد غذایی که دارای نسبت بالای کربوهیدارت به وزن خود هستند، به عنوان غذاهای سرشار از کربوهیدارت در نظر گرفته میشوند. به عنوان مثال، یک سیب زمینی کوچک که بسیاری آن را به عنوان یک کربوهیدارت بد در نظر میگیرند، ۱۷۰ گرم وزن دارد، اما بیشتر از آب تشکیل شده و تنها ۲۳ درصد آن کربوهیدارت است. در مقابل، یک کیک برنجی ساده تنها ۹ گرم وزن دارد، اما تقریبا ۸۰ درصد آن از کربوهیدارت تشکیل شده است.
به عنوان نمونه: بیگل (نان شیرینی حلقوی)، نان (از جمله نانهای غلات کامل)، کراکرها، پاستا، غلات صبحانه، برنج سفید، پرتزل
چربیهای ناسالم
سه نوع چربی غذایی با التهاب پیوند خوردهاند و میتوانند به افزایش چربی شکم منجر شوند که شامل چربیهای ترانس، چربیهای اشباع، و اسیدهای چرب امگا-۶ میشوند. غذاهای مختلفی به واسطه وجود این چربیهای ناسالم موجب تشکیل چربی در ناحیه شکم میشوند.
به عنوان نمونه: غذاهای بستهبندی شده (چربیهای ترانس)؛ گوشتهای فرآوری شده و با چربی بالا، لبنیات پرچرب، برخی آبنباتها (چربی اشباع)؛ روغن ذرت، روغن هسته انگور، روغن سویا، روغن گلرنگ، روغن آفتابگردان (اسیدهای چرب امگا-۶)
گوشتهای فرآوری شده
گوشتهای فرآوری شده سرشار از کالری و چربیهای اشباع هستند. این مواد غذایی نه تنها برای معده شما بد هستند، بلکه میتوانند خطر بیماری قلبی و سکته مغزی را نیز افزایش دهند. گوارش گوشتهای فرآوری شده برای افراد بسیاری دشوار است. این مواد غذایی میتوانند برای مدت زمان طولانیتری در روده باقی بمانند، زیرا تجزیه آنها دشوارتر است. همچنین، آنها فاقد مواد مغذی مفید، مانند فیبر هستند، که در دشوار شدن گوارش آنها نقش دارد.
به عنوان نمونه: کالباسها، سوسیسها، گوشتهای چرخ کرده
غذاهای سرخ شده
غذاهای سرخ شده معده را حسابی به زحمت انداخته و میتوانند به بازگشت اسید معده به مری و سوزش سردل منجر شوند. غذاهای سرخ شده همانند غذاهای فرآوری شده، مدت زمان بیشتری در معده باقی میمانند و گوارش آنها به واسطه محتوای چربی زیاد برای بدن بیشتر طول میکشد. همچنین، آنها در افزایش چربی شکم نقش دارند.
شیر و لبنیات حاوی لاکتوز زیاد
یکی از موارد کلیدی برای حفظ سلامت و شادابی معده پرهیز از اُلیگو-دی-مونو ساکاریدها و پولیولهای قابل تخمیر (FODMAPs) یا کربوهیدارتهایی است که به سرعت تخمیر میشوند، که میتواند روده شما را تحریک کند. برخی افراد نسبت به هیچ فودماپی حساس نیستند، اما دیگران با مصرف برخی مواد غذایی با بروز علائم مواجه میشوند و برخی دیگر با هر بار مصرف به تدریج وخیمتر شدن آثار را تجربه میکنند. لاکتوز در شیرهای حیوانی یافت میشود و یکی از فودماپهای شناخته شده است. لاکتوز در روده کوچک توسط آنزیمی به نام لاکتاز تجزیه میشود. بدن انسان با افزایش سن لاکتاز کمتری تولید میکند که به معنای کاهش توانایی دستگاه گوارش در تحمل محصولات لبنی است.
به عنوان نمونه: شیر، ماست معمولی، پنیرهای نرم، دسرهای مبتنی بر لبنیات
فروکتوز بیش از حد (در سیب، عسل، مارچوبه)
غذاهای حاوی فروکتوز (یک فودماپ دیگر) زیاد در مقایسه با گلوکز میتوانند به تولید گاز، نفخ، و اسهال کمک کنند. مطالعهای در سال ۲۰۰۸ که در نشریه Journal of Clinical Gastroenterology منتشر شد، نشان داد که بیماران مبتلا به سندرم روده تحریک پذیر که یک رژیم غذایی بدون فروکتوز را دنبال میکردند با بروز علائم کمتری مواجه بودند.
به عنوان نمونه: برخی میوهها (سیب، انبه، هندوانه)؛ برخی سبزیها (مارچوبه، نخود)؛ شیرین کنندهها (شربت ذرت با فرکتوز بالا، شهد آگوا، عسل).
سیر، پیاز، و عموزادههای با فیبر بالا
ناتوانی بدن در گوارش نوعی فیبر به نام فروکتان که در این قبیل مواد غذایی وجود دارد میتواند موجب نفخ شود. این فیبر که یکی دیگر از فودماپهاست، به نظر میرسد نسبت به برخی انواع دیگر فیبر موجب بروز علائم بیشتری میشود، اما شاید مصرف بیش از حد نیز در این زمینه موثر باشد.
به عنوان نمونه: غلات (جو، گندم)؛ سبزیها (کنگر فرنگی، پیاز، سیر)؛ حبوبات (لوبیا سیاه، لوبیا قرمز، سویا)؛ افزودنیها (اینولین)
لوبیاها و مغزدانهها
ما فاقد آنزیمی برای شکستن فودماپ موجود در این مواد غذایی هستیم، از این رو، باکتریهای روده باید آنها را گوارش کنند که به تولید گاز منجر میشود.
به عنوان نمونه: بیشتر لوبیاها و برخی مغزدانهها (بادام هندی، پسته).
شیرینکنندههای طبیعی و مصنوعی
الکل قندها، شیرین کنندههای کم کربوهیدارت که به طور طبیعی در برخی مواد غذایی وجود دارند و به برخی غذاهای دیگر افزوده میشوند، از جمله فودماپها هستند. از این رو، غذاهای حاوی آنها بین گزینههایی قرار میگیرند که میتوانند موجب افزایش چربی شکم شوند و باید از آنها پرهیز کنید. از آنجایی که باکتریهای روده باید فودماپها را گوارش کنند، این شرایط میتواند به تولید گاز و نفخ منجر شود.
به عنوان نمونه: برخی میوهها (سیب، شاه توت، هلو، گلابی، آلو)؛ سبزیها (گل کلم، قارچ، نخود برفی)؛ شیرین کنندههای مصنوعی (ایزومالت، مانیتول، پلی دکستروز)؛ غذاهای بدون قند.
غذاهای بدون چربی
افراد بسیاری فکر میکنند که غذاهای بدون چربی انتخابهای سالمتری هستند. اما در واقعیت، غذاهای بدون چربی میتوانند برای معده بسیار بد باشند. این قبیل غذاها به طور معمول حاوی مقدار زیادی مواد نگهدارنده مصنوعی و مواد شیمیایی هستند که میتوانند مغز را سردرگم کنند. بدن برای گوارش مواد مصنوعی شکل نگرفته است. این تجمع مواد بد میتواند به نفخ و احساس خستگی منجر شود.
الکل
نوشیدن الکل تنها به کبد انسان آسیب نمیرساند. نوشیدنیهای الکلی حاوی کالری زیاد هستند و مصرف آنها آهنگ فرآیندهای چربی سوزی بدن را کند میسازد.
نوشیدنیهای شیرین شده با فروکتوز
نوشیدنیهای حاوی فروکتوز نیز دوست خوبی برای معده شما نیستند. از نظر خطر چربی شکم، نوشیدنیهای شیرین شده با فروکتوز ممکن است از همتایان غذایی خود نیز خطرناکتر باشند، زیرا مصرف آنها راحتتر بوده و فروکتوز بیشتری در مدت زمان کوتاهی وارد بدن میشود.
شیرینیهای صبحانه
مافینها یا دوناتها گزینههای سالمی برای آغاز روز نیستند. آنها محصولاتی پردازش شده و بستهبندی شده هستند و میتوانند حاوی چربیهای ترانس و قندهای مصنوعی فراوان باشند.
سالادهای آماده
سالادهای آماده که از مغازهها خریداری میکنید معمولاً با چاشنیهایی همراه هستند که میتوانند ارزش غذایی خود سالاد را به شدت کاهش دهند. سالاد خود را به جای سسهای هزار جزیره یا مزرعه که حاوی چربی ترانس فراوان هستند با سرکه یا روغن زیتون مصرف کنید.
تنقلات شور
نمک در هر شکلی میتواند یکی از مقصران افزایش چربی شکم باشد. نمک بیش از حد موجب احتباس آب زیاد در بدن میشود که نفخ و افزایش وزن را در پی دارد. تنقلات شور، مانند چیپس سیب زمینی و پفک حاوی روغنهای هیدروژنه نیز هستند که این نوع روغن به معنای حضور چربیهای ترانس مضر است.
مصرف چه خوراکیهایی برای معده دردسر دارد؟
گوشتهای فرآوری شده سرشار از کالری و چربیهای اشباع، نهتنها برای معده شما بد هستند، بلکه میتوانند خطر بیماری قلبی و سکته مغزی را نیز افزایش دهند.
به گزارش
،