خبرگزاری شبستان، گروه مهدویت و غدیر: از دعاهای منسوب به امام عصر(عج)، دعای معروف «اللَّهُمَّ ارْزُقْنَا تَوْفِیقَ الطَّاعَةِ...» است که به زیبایی هر چه تمام و در فرازهایی کوتاه، وظایف منتظران از اقشار و صنوف مختلف را بیان کرده و راه و رسم زندگی به سبک انتظار را نشان می دهد.

از این رو، در سلسله مطالبی شرح فرازهای نورانی و ژرف این دعا مرور می شود:

امام عصر(عج) در ادامه این دعای شریف بیان می کنند: «عَلَى‏ مَرْضَى‏ الْمُسْلِمِینَ‏ بِالشِّفَاءِ وَ الرَّاحَةِ؛ بر بیماران درمان و آسایش کرامت نما».

این فراز از دعای امام عصر(عج)، توجه به بیماران را یادآور می شود و در حقیقت آموزه ای است برای زندگی به سبک انتظار تا بدانیم آنها که بیمارند نیاز به کمک، همراهی و دعای ما دارند.

توجه به بیماران در آموزه های دینی به کرات مورد توصیه و تاکید قرار گرفته و در این باره و برکاتش تصریحات روایی فراوان است؛ چنان که پیامبر اکرم(ص) می فرمایند: «از حقوق هر مسلمان بر مسلمان دیگر این است که هر گاه با او دیدار کند، بر او سلام کند و هر گاه مریض شود از او عیادت نماید و هر گاه از دنیا رفت، در تشییع جنازه اش شرکت کند».1

همچنین، امام صادق(ع) فرموده اند: «هر مؤمنی که برادر مؤمنش را در بیماری اش عیادت کند، اگر صبح باشد هفتاد هزار ملک او را تشییع (بدرقه و همراهی) کنند و چون نزد او بنشیند رحمت [خدا] او را فرا گیرد و تا شب برای او استغفار کنند، و اگر شب باشد همین اجر تا صبح برای او خواهد بود».2

این توصیه های روایی به خوبی نشان می دهد که اسلام به عنوان دین اجتماعی و نسخه حیات طیبه بشری، در همه حالات به روابط صحیح انسانی نظر داشته و آنچه را که با آن انسان به فلاح و رستگاری نزدیک می شود، بیان کرده است.

البته برخی مراد از مسلمین را مومنین و شیعیان و در نهایت فاسقان از اثنی عشریه گرفته اند چون وجهی برای دعای امام و طلب رحمت و مغفرت نسبت به اموات مخالفین نمی بینند اما با توجه به رافت امام و وسعت دامنه محبت حضرت(عج) این تنگ نظری جایگاه ندارد و کلام امام بر ظاهرش حمل می شود واشکالی نیست که در این دو فراز دامنه دعای امام فراتر رفته و شامل امت پیامبر(ص) شود.

مهم آنکه امام عصر(عج) به عنوان مایه امن زمین و زمان و پدر معنوی بشریت، در دعای دیگری نیز برای شفای مرضای مومنین و مومنات دعا کرده و می فرمایند: «تَفَضَّلْ عَلَى فُقَرَاءِ الْمُؤْمِنِینَ وَ الْمُؤْمِنَاتِ بِالْغَنَاءِ وَ الثَّرْوَةِ وَ عَلَى مَرْضَى الْمُؤْمِنِینَ وَ الْمُؤْمِنَاتِ بِالشِّفَاءِ وَ الصِّحَّةِ»3

این دعای مختصر که با عبارت: «إِلَهِی بِحَقِّ مَنْ نَاجَاکَ وَ بِحَقِّ مَنْ دَعَاکَ فِی الْبَرِّ وَ الْبَحْرِ» شروع می شود را سید بن طاووس در «مهج الدعوات» نقل نموده و آن را به حضرت حجت(عج) نسبت می دهد. در ادامه ایشان ادعا می کند که دعا را در سحرگاه شب چهارشنبه، سیزدهم ماه ذی القعده سال 638 از حضرت صاحب الزمان(عج) در سامرا شنیده و حفظ کرده است.4

بی تردید این دعای امام عصر(عج) سبب شفای بسیاری از بیماران جسمی و روحی شده و بلایای بسیار به واسطه این دعای ایشان از مسلمانان دور شده است.

ائمه معصوم علیهم السلام در کنار دعایی که خود برای شفای بیماران به درگاه الهی می کردند راه هایی را نیز برای شفا و درخواست آن از خدای متعال به مسلمانان توصیه کرده اند که توسل و اهتمام به آنها می تواند خود داروخانه ای معنوی باشد.

از توصیه های معصومین علیهم السلام در خصوص آداب عیادت این است که برای مریض دعا و از خداوند سلامتی و عافیت او را درخواست کنید. همچنین از او بخواهید برای شما دعا کند که دعای مریض مستجاب است. 5 رسول اکرم صلی الله علیه و آله فرمودند: «بیماران را عیادت کنید ... و برای مریض دعا کنید و بگویید: خدایا! او را به شفای خودت شفا عطا کن و با دوای خودت مداوا کن و از بلای خود سلامت بخش».6

سیره خود حضرت رسول(ص) بر این بوده که هنگام عیادت مریض، برای بیمار طلب عافیت می کرد. نقل شده وقتی به عیادت سلمان فارسی آمدند و خواستند از بالین سلمان برخیزند، فرمودند: «ای سلمان! خداوند رنج تو را برطرف سازد و گناهت را ببخشد و دین و بدن تو را تا آخر عمرت حفظ کند».7

رافت و مهربانی امام(عج) در حق شیعیانشان به حدی است که از مریض شدن آنها رنج برده و حتی مریض می شوند. در کتاب «بصائر الدرجات» بابی است که ائمه در حالی که غائب اند، می دانند کدام یک از شیعیانشان مریض شده و اندوه گین می شوند و برای شفاء آنها دعا می کنند:

«1-حَدَّثَنَا الْحَسَنُ بْنُ عَلِیِّ بْنِ النُّعْمَانِ عَنْ أَبِیهِ قَالَ حَدَّثَنِی الشَّامِیُّ عَنْ أَبِی دَاوُدَ السَّبِیعِیِّ عَنْ أَبِی سَعِیدٍ الْخُدْرِیِّ عَنْ رُمَیْلَةَ قَالَ: وُعِکْتُ وَعَکاً شَدِیداً فِی زَمَانِ‏ أَمِیرِ الْمُؤْمِنِینَ ع فَوَجَدْتُ مِنْ نَفْسِی خِفَّةً فِی یَوْمِ الْجُمُعَةِ وَ قُلْتُ لَا أَعْرِفُ شَیْئاً أَفْضَلَ مِنْ أَنْ أُفِیضَ عَلَى نَفْسِی مِنَ الْمَاءِ وَ أُصَلِّیَ خَلْفَ أَمِیرِ الْمُؤْمِنِینَ ع فَفَعَلْتُ ثُمَّ جِئْتُ إِلَى الْمَسْجِدِ فَلَمَّا صَعِدَ أَمِیرُ الْمُؤْمِنِینَ ع الْمِنْبَرَ عَادَ عَلَیَّ ذَلِکَ الْوَعْکُ فَلَمَّا انْصَرَفَ أَمِیرُ الْمُؤْمِنِینَ ع وَ دَخَلَ الْقَصْرَ دَخَلْتُ مَعَهُ فَقَالَ یَا رُمَیْلَةُ رَأَیْتُکَ وَ أَنْتَ مُتَشَبِّکٌ بَعْضُکَ‏ فِی بَعْضٍ فَقُلْتُ نَعَمْ وَ قَصَصْتُ عَلَیْهِ الْقِصَّةَ الَّتِی کُنْتُ فِیهَا وَ الَّذِی حَمَلَنِی عَلَى الرَّغْبَةِ فِی الصَّلَاةِ خَلْفَهُ فَقَالَ یَا رُمَیْلَةُ لَیْسَ مِنْ مُؤْمِنٍ یَمْرَضُ إِلَّا مَرِضْنَا بِمَرَضِهِ وَ لَا یَحْزُنُ إِلَّا حَزِنَّا بِحُزْنِهِ وَ لَا یَدْعُو إِلَّا أَمَّنَّا لِدُعَائِهِ وَ لَا یَسْکُتُ إِلَّا دَعَوْنَا لَهُ فَقُلْتُ لَهُ یَا أَمِیرَ الْمُؤْمِنِینَ جَعَلَنِی اللَّهُ فِدَاکَ هَذَا لِمَنْ مَعَکَ فِی الْقَصْرِ أَ رَأَیْتَ مَنْ کَانَ فِی أَطْرَافِ الْأَرْضِ قَالَ یَا رُمَیْلَةُ لَیْسَ یَغِیبُ عَنَّا مُؤْمِنٌ فِی شَرْقِ الْأَرْضِ وَ لَا فِی غَرْبِهَا.

2- حَدَّثَنَا إِبْرَاهِیمُ بْنُ هَاشِمٍ عَنِ الْحُسَیْنِ بْنِ سَیْفٍ عَنْ أَبِیهِ قَالَ حَدَّثَنِی عَبْدُ الْکَرِیمِ بْنُ عَمْرٍو عَنْ أَبِی الرَّبِیعِ الشَّامِیِّ قَالَ: قُلْتُ لِأَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع بَلَغَنِی عَنْ عَمْرِو بْنِ إِسْحَاقَ حَدِیثٌ فَقَالَ أَعْرِضْهُ قَالَ دَخَلَ عَلَى أَمِیرِ الْمُؤْمِنِینَ ع فَرَأَى صُفْرَةً فِی وَجْهِهِ قَالَ مَا هَذِهِ الصُّفْرَةُ فَذَکَرَ وَجَعاً بِهِ فَقَالَ لَهُ عَلِیٌّ ع إِنَّا لَنَفْرَحُ لِفَرَحِکُمْ وَ نَحْزَنُ لِحُزْنِکُمْ وَ نَمْرَضُ لِمَرَضِکُمْ وَ نَدْعُو لَکُمْ فَتَدْعُونَ فَنُؤَمِّنُ قَالَ عَمْرٌو قَدْ عَرَفْتُ مَا قُلْتَ وَ لَکِنْ کَیْفَ نَدْعُو فَتُؤَمِّنُ فَقَالَ إِنَّا سَوَاءٌ عَلَیْنَا الْبَادِی وَ الْحَاضِرُ فَقَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع صَدَقَ عَمْرٌو.»8

بنابر آنچه بیان شد چه بسیار افرادی که با دعای حضرت شفا یافته اند واز امراض جسمی راحت شده اند و چه بسیار امراض و بلاهایی که از جامعه مسلمین به واسطه همین دعای حضرت(عج)، دفع شده است لذا وظیفه انسانی و اسلامی حکم می کند که شکرگذار این نعمت عظما بوده و ما هم به صورت فردی و اجتماعی برای سلامتی و طول عمر امام مهدوی(عج) دعا کنیم.9

علاوه بر این، آنها که می خواهند منتظر واقعی بوده و در اوصاف شبیه به امام منتَظَر خود شوند باید بکوشند تا در فکر، کلام و عمل به ایشان نزدیک شوند و این نزدیکی از همین امور به ظاهر جزئی آغاز می شود اینکه نشسبت به رنج و بیماری دیگران بی تفاوت نباشیم و اگر کاری از دست مان برنمی آید او را از دعا و طلب شفا محرورم نکنیم.

پی نوشت ها:

1-مکارم الاخلاق، ص 359؛

2- مکارم الاخلاق، ص 361؛

3- مهج الدعوات و منهج العبادات، ص: 296؛

4- دُعَاءُ الْإِمَامِ الْعَالِمِ الْحُجَّةِ (عج)؛

5- بحارالانوار، ج 90، ص 360، باب 22، ح 21، و کنزالعمال، ج 9، ص 103، ح 25191؛

6-همان، ج 78، ص 224، باب 4، ح 32؛

7- مکارم الاخلاق، ص 361؛

8- بصائر الدرجات فی فضائل آل محمد صلى الله علیهم، ج‏1، ص: 260؛

9-گروه ادعیه و زیارات مرکز تخصصی مهدویت.

پایان پیام/9