پیام بنیاد نمایش کودک به مناسبت شب باغچه بان

سه شنبه ۹ بهمن ۱۳۹۷ مجله بخارا «شب جبار باغچه بان» را برای تجلیل از جبار باغچه بان و رونمایی سه نمایشنامه‌اش برگزار شد.

در زیر پیام بنیاد نمایش کودک را که این نمایشنامه‌ها را گردآوری کرده است، به مناسبت «شب جبار باغچه بان» و رونمایی این سه نمایشنامه می‌خوانید:

«با سپاس از جناب دهباشی و برگزارکنندگان این شب به یاد ماندنی، این سه نمایشنامه توسط بنیاد نمایش کودک گردآوری شد، با موافقت خانم پروانه باغچه بان، به پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری جهت چاپ به عنوان یک اثر تاریخی پیشنهاد شد که با موافقت این نهاد یک قرار داد سه جانبه تنظیم شد و با حمایت جناب محیط طباطبایی به سرانجام رسید که همین جا از ایشان سپاسگزاری می‌شود.
کار فرهنگی کردن در محیط خفقان و خرافات زده همیشه سخت و جان فرسا بوده، بویژه این که این فعالیت‌های هنری و تئاتری هم باشد و جلوتر از زمانش بوده و به ویژه برای نخستین بار هم پا به عرصه گذاشته باشد: زنده یاد جبار باغچه بان در چنین فضایی دست به خلاقیت و نوآوری‌های علمی و هنری زده است:

او برای نخستین بار اجرای نمایش با کودکان را در مرند و در صد سال پیش از این به صحنه تئاتر برد. نخستین کودکستان ایرانی را در تبریز بنیاد نهاد. نخستین شیوه آموزش الفبا را به شیوه امروزین تدوین کرد. نخستین شیوه آموزش به ناشنوایان را پایه‌ریزی کرد. نخستین مجله کودکان را به انتشار در آورد. نخستین نمایشنامه‌ها را برای کودکان نوشت و آن‌ها را نیز نشر داد. نخستین ماسک‌ها و تن‌پوش‌ها را برای تئاتر کودکان پدید آورد. نخستین اجرای‌های نمایش خلاق را با بازی‌های نمایشی که خود خلق می‌کرد پایه‌ریزی نمود. نخستین موسیقی‌ها را در تئاتر کودکان بنیان گذاشت. نخستین اشعار نمایشی را برای کودکان سرود. نخستین تشکل مردم‌نهاد را برای معلمین و هنرمندان تئاتر در تبریز بنیان نهاد. نخستین تصویرگری او در نمایشنامه‌های منتشر شده از او هنوز بدعت خود را حفظ کرده است و بعد از صد سال تبدیل به جریان نشده است.

و از او به عنوان اولین مؤلف و ناشر کتاب کودک در ایران نام می‌برند.
جبار باغچه بان در محیط تاریک و بسته و پر رونق خرافات آن زمان پای تئاتر و موسیقی را به آموزش و پرورش کشاند و دختران را هم تراز پسران به تحصیل در مدارس جدید وا داشت.
هم او بود که نخستین بار پای مشاغل و مهارت‌های اجتماعی را به صورت عملی به آموزش و پرورش کشاند و به کودکان به طور تجربی آموزش داد.
اگر او تنها یکی از این نخستین‌ها را خلق کرده بود و آغازگر راهی نوین بود، شایستگی آن را داشت تا یادش برای همیشه زنده نگاه داشته شود، اما حال که این ابداعات و خلاقیت‌ها از مرز ده‌ها عبور کرده است در بستر فراموشی بسر می‌برد.

بنیاد نمایش کودک به پاس خدمات بی‌نظیر و پیشتازانه این بزرگمرد پیشنهاد می‌کند:

۱- تالار هنر که ویژه اجرای تئاتر برای کودکان و نوجوانان است به نام تئاتر باغچه بان نامیده شود.
۲- مزارش از حالت مخروبه بیرون بیاید و درشان یکی از مفاخر ایران و چهره ماندگار این سرزمین آراسته شده و تبدیل به یک مرکز فرهنگی و موزه تئاتر کودک شود. به خاطر داشته باشیم که ما امسال در صدمین سال این تئاتر قرار داریم و هم او بود که آغازگر این تئاتر در ایران بوده است.
۳- روز ۱۹ اردیبهشت؛ سالروز تولد باغچه بان روز ملی تئاتر کودک و نوجوان اعلام شود.»

بنیاد نمایش کودک
۹آبان ماه ۱۳۹۷