رونمایی از کانال مالی نفت در برابر کالا توسط اروپایی ها/ گروگانگیری اقتصادی ایران با نسخه Instex / کانالی که فقط به شرکت های اروپایی خدمات مشاوره ای می دهد
در حالی خبر جزییات ثبت کانال مالی میان اتحادیه اروپا و ایران با نام Instex توسط هفته نامه آلمانی اشپیگل رسانه ای شد که تاییدی بر تکرار وعده های توخالی طرف های غربی است.
به گزارش خبرنگار شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ بالاخره بعد از ماه ها خلف وعده طرف های اروپایی بالاخره هفته نامه "اشپیگل" در گزارشی برخی جزییات سازو کار جدید مالی اتحادیه اروپا با ایران را منتشر کرد.
کانالی که بر اساس این گزارش در مرحله نخست اقلام غذایی و دارویی و ابزار پزشکی را در بر میگیرد و میتواند دامنه فعالیت آن گسترش یابد.
تکرار وعده های توخالی اروپایی ها با Instex
ماه می گذشته پس از خروج آمریکا از توافق هستهای با ایران (برجام) اتحادیه اروپا به صورت یکجانبه ساختاری را تصویب کرد تا به شرکتهای اروپایی کمک کند تا با وجود تحریمهای آمریکا، با ایران همکاری داشته باشند.
در اولین گام اروپا قبل از طراحی و تصویب SPV راهکارهایی را برای دور زدن تحریمهای آمریکا پیشنهاد کرده بود که قانون مسدودسازی اتحادیه اروپا یکی از این راهکارها بود. طبق وعدههای داده شده، قرار بود قانون مسدودسازی اتحادیه اروپا از تبعیت شرکتهای اروپایی از تحریمهای آمریکا علیه ایران جلوگیری نماید و اگر خسارتی به شرکت اروپایی رسید، آن را جبران نماید.
این قانون در موعد بازگشت دور اول تحریمهای آمریکا، در 16 مرداد اجرایی شد؛ اما با ادامه خروج شرکتهای اروپایی از ایران مشخص شد که کارایی ندارد. اتحادیه اروپا نه تنها شرکتهای خارج شده از ایران را جریمه نکرد، بلکه در برابر این اقدام این شرکتها سکوت نمود.
عباس عراقچی معاون وزیر امور خارجه در گفتگوی تلویزیونی در تاریخ 14 شهریورماه درباره قانون مسدودسازی اتحادیه اروپا گفت: «این قانون در مورد شرکت های بزرگ صدق نمی کند و تصویب شده مورد اجرا قرار گرفته اما از شرکتهای بزرگ حمایت نمی کنند و فقط شرکت های کوچک و متوسط را مورد حمایت قرار میدهد».
این در حالی است که شرکتهای کوچک و متوسط عمدتا در آمریکا کسب و کاری قابل توجهی ندارند که در اثر نقض تحریمهای آمریکا دچار صدمه بشوند. در واقع اروپاییها با خدعه از زیر بار تعهدات خود فرار کردند.
براساس گزارش اشپیگل، سیستم تبادلات مالی Instex باید این تضمین و اطمینان را ایجاد کند که شرکت های اروپایی که به صورت قانونی با ایران مبادلات تجاری انجام می دهند از اقدامات تنبیهی و تحریمی آمریکا آسیب نمی بینند.
اینکه چقدر امکان دارد تا شرکت های بزرگ اروپایی ضمانت این کانال مالی را بپذیرند و با ایران وارد معامله تجاری پایدار شوند سوالی است که در گزارش یک روزنامه آلمانی به آن پاسخ داده شده است.
این در حالی است که روزنامه آلمانی «هاندلزبلات» روز چهارشنبه گذشته در گزارشی نوشت که بروکسل قصد دارد از شرکتهای اروپایی در برابر پیامدهای منفی تحریمهای آمریکا حفاظت کند ولی این روش کارایی ندارد و چندان هم جدی گرفته نمیشود.
در این گزارش آمده است که شرکتهای اروپایی اقدامات اتحادیه اروپا در رد تحریمهای آمریکا را نادیده گرفتهاند و در راستای منافع آمریکا حرکت میکنند و این یعنی، همه چیز برای هیچ. اتحادیه اروپا هیچ شرکتی را از پیامدهای تحریمی معاف نکرده است و به همین دلیل بیشتر آنها روابط بازرگانی با ایران را متوقف کردهاند و یا به سرمایهگذاری در این کشور پایان دادهاند.
این تاثیرپذیری تا حدی است که شرکت فرانسوی «توتال» از پروژه چند میلیاردی خود در منطقه پارس جنوبی واقع در جنوب ایران چشمپوشی کرده است. «زیمنس»، «BASF»، «دایملر» و دیگر شرکتهای آلمانی هم همکاری خود با ایران را متوقف کردهاند.
سابقه اتحادیه اروپا در رابطه با انجام تعهدات خود در برابر ایران نشان میدهد که میخواهد بدون پرداخت هزینه ای درباره نقض تحریمهای آمریکا از ایران امتیاز بگیرد.
ظریف در مصاحبه با هفته نامه لوپوئن فرانسه با اشاره به این نکته گفت: « فکر میکنم که اروپاییها تلاشهایی کردهاند ولی آمادگی این را ندارند که بهای آنرا بپردازند. آنها میخواهند شنا کنند بیآنکه خیس شوند».
کانالی برای اجرایی شدن نفت در برابر غذا
حالا به نوشته هفته نامه اشپیگل INSTEX (Instrument in Support of Trade Exchanges) به معنای "ابزار پشتیبان مبادلات تجاری" قرار است جای SPV را بگیرد که وظیفه اش تنها مشاوره و خدمات مالی، قانونی و حسابداری برای شرکت ها در مبادلات تجاری قانونی با ایران است.
این یعنی اروپایی ها در اولین گام در اجرای کانال مالی از وعده گذشته خود عدول کرده اند و نام این کانال را از SPV که تعریفی عام را از این ابزار مالی ارائه می کرد را به INSTEX که صرفا جنبه حمایتی دارد تقلیل داده اند. اینکه دامنه این حمایت تا چه حدی است باید منتظر ماند تا جزییات دقیقتری از آن توسط اروپایی ها منتشر شود.
اشپیگل در تشریح این کانال مالی آورده است که سیستم Instex یک نوع سازو کار مبادله ای است که در آن حساب های شرکت های ایرانی و اروپایی با یکدیگر تسویه می شود. به عنوان مثال پولی که ایران در ازای صادرات نفت به اروپا باید دریافت کند می تواند مستقیما به سمت شرکت های اروپایی جریان یابد که تولیدات خود را به ایران می فروشند.
این به معنای آن است این کانال قرار است امکان بازرگانی و داد و ستد نفت ایران در برابر کالاهای اروپایی را فراهم کند. این یعنی اروپا بنابر پیش بینی کارشناسان همان H-SPV(Humanitarian Special Purpose Vehicle) است که در عمل محدود به تجارت غذا و دارو شده و تراکنشهای مربوط به نفت و فرآوردههای نفتی، طلا و فلزات گرانبها و خودروسازی را تسهیل و تضمین نمی کند. این کانال با آن چیزی که اروپایی ها به ایران تعهد داده بودند، متفاوت است.
پروژه ای برای گروگانگیری اقتصاد ایران
هدف اروپایی ها با اجرایی کردن این کانال به گفته بهمنی، رئیس اسبق بانک مرکزی این است که یک حساب بانکی را راه اندازی کرده و ایران را مجبور سازند تا تمام درآمدهای نفتی خود را به این حساب واریز کند.
وی با تاکید بر اینکه انجام این امر مضرات بسیاری برای اقتصاد و حتی توان سیاسی ایران به همراه دارد گفت که با این اتفاق اروپایی ها و به واسطه آنها آمریکا، یک کنترل کامل بر مراودات اقتصادی کشورمان خواهند داشت و به نوعی تمام مبادلات تجاری ایران را کنترل می کنند.
در برنامه تحریمی ایران به صراحت اعلام شده که ایران می تواند به صورت محدود و تنها به 8 کشور نفت صادر کرده و پول حاصل از آن را هم در کانال ویژه مالی اروپا واریز کرده و خریدها را نیز فقط باید از طریق همین حساب انجام دهد. ممنوعیت صادرات به ایران در زمان تحریم نیز تنها شامل غذا و دارو نمی شود.
این یعنی اروپایی ها تاکید می کنند در برابر پول های ایران، فقط ما باید از آنها غذا و دارو خریداری کنیم. بنابراین نتیجه کانال مالی ویژه اروپا حاصلی به غیر از نفت در برابر غذا و دارو برای ما نخواهد داشت و در حقیقت این کانال همان طرح نفت در برابر غذا است.
مگر ایران از درآمدهای فروش نفت فقط غذا و دارو خریداری می کند؟ ما کالاها و خدمات دیگری به غیر از غذا و دارو نیاز نداریم؟ به طور قطع اگر وارد این مسیر شویم، در آینده متوجه خواهیم شد که این طرح حاصلی به غیر از گروگانگیری اقتصادی برای ما ندارد.
انتهای پیام/