حضرت فاطمه(س)؛ حلقه اتصال نبوت و امامت

به گزارش ایکنا از اردبیل، مشهور این است، سوره مبارکه کوثر، در «مکّه» نازل شده است، ولى بعضى احتمال «مدنى» بودن آن را داده‌اند.
این احتمال نیز داده شده است: این سوره دو بار نازل شده، یک بار در «مکّه» و بار دیگر در «مدینه»، ولى روایاتى که در شأن نزول این سوره وارد شده، قول مشهور را که این سوره «مکّى» است، تأیید مى کند.
در شأن نزول این سوره، مى خوانیم: «عاص بن وائل» که از سران مشرکان بود، پیامبر اکرم (ص) را به هنگام خارج شدن از مسجد الحرام ملاقات کرد، و مدتى با حضرت گفتگو نمود، گروهى از سران «قریش» در مسجد نشسته بودند، این منظره را از دور مشاهده کردند.
هنگامى که «عاص بن وائل» وارد مسجد شد، به او گفتند: «با که صحبت مى کردى؟». گفت: «با این مرد «ابتر».
این تعبیر را به خاطر این انتخاب کرد، که «عبداللّه» پسر پیامبر اکرم (ص) از دنیا رفته بود، و عرب کسى را که پسر نداشت «ابتر» (یعنى بلا عقب) مى نامید، و لذا «قریش» این نام را بعد از فوت پسر پیامبر اسلام (ص) براى حضرت انتخاب کرده بود (سوره فوق نازل شد و پیامبر اکرم (ص) را به نعمت هاى بسیار و کوثر بشارت داد، و دشمنان او را ابتر خواند (۱).
توضیح این که: پیامبر اکرم (ص) دو فرزند پسر از بانوى اسلام «خدیجه (س)» داشت: یکى «قاسم» و دیگرى «طاهر» که او را «عبداللّه» نیز مى نامیدند، و هر دو در «مکّه» از دنیا رفتند، و پیامبر اکرم (ص) فاقد فرزند پسر شد، این موضوع زبان بدخواهان «قریش» را گشود، و کلمه «ابتر» را براى حضرتش انتخاب کردند (۲).
آن‌ها طبق سنت خود، براى فرزند پسر اهمیت فوق العاده اى قائل بودند، او را تداوم بخش برنامه هاى پدر مى شمردند، بعد از این ماجرا، آن‌ها فکر مى کردند با رحلت پیامبر اکرم (ص) برنامه هاى ایشان به خاطر نداشتن فرزند ذکور، تعطیل خواهد شد و خوشحال بودند.
قرآن کریم نازل شد و به طرز اعجازآمیزى در این سوره، به آن‌ها پاسخ گفت، و خبر داد: دشمنان او ابتر خواهند بود، و برنامه اسلام و قرآن هرگز قطع نخواهد شد، بشارتى که در این سوره داده شده از یک سو، ضربه اى بود بر امیدهاى دشمنان اسلام، و از سوى دیگر، تسلّى خاطرى بود به رسول اللّه (ص) که بعد از شنیدن این لقب زشت و توطئه دشمنان، قلب پاکش غمگین و مکدر شده بود.

بنابراین با نگاهی به مفهوم سوره کوثر در قرآن کریم درمی‌یابیم اراده خداوند بر آن بوده که شجره طیبه پیامبر اسلام (ص) از نسل سرور بانوان عالم، حضرت فاطمه (س) تداوم یابد و بی‌تردید این بزرگ بانوی جهان اسلام، حلقه اتصال نبوت و امامت و بانویی است که نسل پدر بزرگوارش از وی تداوم یافت.
۱) «مجمع البیان»، جلد ۱۰، صفحه ۵۴۹.
۲) پیامبر اسلام (ص) صاحب فرزند ذکور دیگرى به نام «ابراهیم» از «ماریه قبطیه» در «مدینه» در سال هشتم هجرت شد، ولى اتفاقا او نیز قبل از آن که به دو سالگى برسد چشم از دنیا پوشید و وفات او قلب پیامبر اسلام (ص) را آزرد.
منبع: برگرفته از تفسیر نمونه، جلد ۲۷.
تهیه و تنظیم: تقی قاسمی خادمی