چند روایت معتبر از انقلاب/خاطرات قهرمانان حقیقی مبارزات ستمشاهی

به گزارش خبرنگار تلویزیون خبرگزاری شبستان، مستند« خاطرات محله ما» که از شبکه افق پخش می شود یکی از مستندهای متفاوتی است که از زبان قهرمانان ناشناخته دوران انقلاب به روایت روزهای انقلاب می پردازد. این مستند درباره قهرمان های گمنامی است که در دوران مبارزات مردمی علیه رژیم شاهنشاهی، در محله های مختلف تهران و شهرهای دیگر علیه رژیم پهلوی مبارزه می کردند. در هر قسمت از این مستند که این روزها در حال پخش از شبکه افق است یکی از این افراد به بیان خاطرات خود می پردازد. در ادامه گفت و گوی شبستان با «امیرعباس مجذوبی» تهیه کننده و کارگردان این مجموعه را می خوانید.

« مستند خاطره محله ما» چه مدت است روی آنتن شبکه افق رفته است؟

این مجموعه سه سال مداوم هست که با ساختار مستند بازسازی از شبکه افق پخش می شود. در سال های اول این مجموعه در شکل کاملا ابتدایی و با روایت هایی از انقلاب که در دل مردم در کوچه پس کوچه های تهران رخ داده بود که در نهایت جمع آوری و در قالب مستند داستانی پیش رفت.

وبعدها تغییراتی کرد؟

در سال دوم کمی با نگاه عمیق تر به این مجموعه پرداخته شد و روایت ها را تا جایی که امکان داشت از زبان شخص راوی به تصویر کشیدیم و با نزدیک کردن فضای موجود در قصه پیش رفت. لازم به ذکر است در هردو سری نریشن در کار در بخش هایی کمک حال ماجرا بود. در بخش سوم با در نظر گرفتن چندین ماجرا و پیاده کردن آن در یک سری داستان به شکل سریالی و با حذف نریشن صورت گرفت، تا جایی که تمام صحنه ها باز سازی شده است. لازم به ذکر است در بخش سوم نویسنده به شکل ماجرا و اتفاقات بیشتر پرداخته و بیشتر قلم را به سمت داستانی برده است.

این مجموعه مستند چه ویژگی دارد که شاید آن را از سایر مستندها متمایز می کند؟

یکی از مواردی که میتوان در «خاطره محله ما» به آن اشاره کرد، پرداختن به داستان های واقعی مردم است که سالها در صندوقچه اسرار آنها مانده بود و به فراموشی سپرده شده بود . گاهی وقتها به موضوعاتی برخورد می کردیم که صاحب اثر دیگر در قید حیات نبودند و ما در بخش هایی به سراغ ارطرافیان می رفتیم و از این راه موضوع را تکمیل می کردیم، یا اینکه از تخیل نویسنده استفاده می شد تا جایی که به خط اصلی داستان لطمه ای وارد نشود.

چطور شد که تصمیم به ساخت این مستند گرفتید ؟

باید خیلی پیشتر این اتفاق توسط فیلم سازان ما صورت می‌گرفت. انقلاب برای این مردم است و صاحب اصلی این انقلاب مردم هستند . این مردم بودند که خاطره آفرینی کردند . بنابراین دور از انصاف بود به سراغ مردم نرویم تا داستان هایشان را برای مردم بگویند. داستان‌هایی از این موضوع گفته می شد که خاطراتش از دل این مردم نبود. مردم سند واقعی این انقلاب هستند . پس خاطراتی که در آن خون ها ریخته شده رشادت‌ها بوده و استقامت و مقاومت برای به دست آوردن استقلال؛ بنابراین معتقدم باید خیلی پیشتر به این موضوع می‌پرداختم.

یعنی معتقدید روایت انقلاب به این شکل می تواند موثرتر باشد؟

موضوع انقلاب به هر شکلی که کار شود اثرات خود را می گذارد چرا که نشان دادن این نوع فضا نوستالوژی خوش آیندی برای این مردم است. شما ناخواسته به سمت سرودهای انقلابی کشیده می شوید ، به سمت قصه های انقلابی کشیده می شوید. چون حال و هوای آن دوران برای اکثر این مردم خاطره است. جوان امروز باید بداند این انقلاب چرا رخ داد . جوان امروز آگاه است و می تواند تشخیص بدهد چرا برای به دست آوردن این انقلاب این همه سختی و مقاومت و شکنجه های وحشیانه را تحمل کردند تا این انقلاب به ثمر بنشیند. ما کافیست مستند یا داستان های واقعی را به تصویر بکشیم. رسالت ما فیلمسازان انقلابی فقط نشان دادن حقایق و واقعیت ها و ایجاد تفکر و تأمل در جوان هاست.

در اصل داستان ها تغییراتی هم می دهید؟

در اکثر این داستان ها گاهی وقتها درام در آن وجود نداشت و یا اینکه خط قصه خوبی نداشت. با نویسنده بارها در پردازش آن به صحبت نشستیم و به آن اتفاق جان دادیم. «قصه شب نامه» بیشتربه شهدای ترور از سالهای ۳۲ و ۴۲ و ۶۰ تا ۶۲ پرداخته است که روایت داستان در آن بیشتر پرداخته شده تا جذابیت های سمعی و بصری آن حفظ شود .

از تصاویر آرشیوی صدا وسیما در این کار استفاده کردید؟

از تصاویر آرشیوی هم در بخش های که روایت می‌شود استفاده شده است . در بخش هایی که ساخت یک اتفاق از عهده فیلم خارج بود، مثلاً اگر حجم عظیمی از مردم در خیابان باید دیده می شد رجوع به تصاویر آرشیوی شده است. یا در بخش هایی که نیاز به و جود یک تانک در خیابان بوده نیز همینطور .

*گفتنی است نویسنده این مجموعه مستند محسن پاک دامن، مدیر تولید : مهدی شاملی ، تصویر بردار: شهاب روز بهانی ، طراح صحنه: مریم نجارزاده ، طراح لباس: فاطمه صفری زاده،‌طراحان گریم : کاظم شیرازی و مبینا منصوری کاردستی،‌تدوین و اصلاح رنگ: یحیی محمد علیی،‌ترکیب بندی صدا و آهنگساز :کیارش سنجرانی، صدا بردار : علی قاسمی و خواننده تیتراژ : رامین شمس است.

پایان پیام/298