چه کسی آرشیو صداوسیما را به «من و تو» فروخت؟

«ماجرا تازه نیست اما معمایی است که چند و چون آن اگر هم کشف شد، چندان آشکار نشد و بیشتر به تکه‌کنایه‌هایی شبیه شد که رجال سیاسی هر از چند گاهی روانه هم می‌کنند. در واقع حسام‌الدین آشنا نخستین نفری نبود که پرده از ربودن آرشیو صداوسیما برداشت. او چند روز پیش در توییتی نوشت: «این روزها (روزهای سالگرد انقلاب) یادی کنیم از عزتمندانی که آرشیو تلویزیون ملی ایران را با بودجه‌ای درخور ولی حفاظتی اندک دیجیتال کردند، اجنه هم آرشیو آماده را چون ورق زر ربودند و فروختند، نه به من و نه به تو بلکه به از ما برترانی که در تونل زمان اسطوره ساختند از عوامل دردهای بی‌درمان ملت ایران.»

حسام‌الدین آشنا در واقع به برنامه‌ای اشاره می‌کرد به نام «تونل زمان» که در شبکه «من‌وتو» پخش می‌شود و هر سال، دست بر قضا، تصاویری تازه از ایام پیروزی انقلاب و پیش از آن رو می‌کند. حیرت مخاطبان از مستندهای «من‌وتو» مربوط به این سال‌ها نیست و همان زمان هم که شروع به پخش تصاویر نادیده از روزهای انقلاب کرد، همه گفتند کاسه‌ای زیر نیم‌کاسه است. به هر حال ساخت مستندهایی نظیر «انقلاب ٥٧» که در این شبکه انجام شد، نیاز به آرشیوهای محرمانه داشت و حکایت از این می‌کرد که جایی از ماجرا حفره دارد. چطور آرشیو محرمانه سر از «شبکه من‌وتو» درآورده است؟ سوال اصلی در واقع این بود و حسام‌الدین آشنا بار دیگر دست روی این پرونده قدیمی می‌گذاشت. اشاره‌ای هم به «بودجه‌ای درخور» داشت که نشان از هزینه‌ای بالا برای تبدیل سیستم آنالوگ به دیجیتال در کشور داشت؛ همان روندی که در سال ٨٢ به راه‌اندازی نخستین فرستنده با استاندارد MPEG-2 منجر شد و در سال‌های بعدی به تدریج بخش زیادی از سراسر کشور را پوشش داد اما کسی به این هزینه‌ها انتقادی نداشت؛ چرا که روند تبدیل سیستم آنالوگ به دیجیتال ضرورتی جهانی بود. ماجرا در واقع بیشتر به سر در آوردن آرشیو ملی از شبکه «من‌وتو» مربوط بود. برای همین عزت‌الله ضرغامی که مدیریت سازمان را در آن زمان به عهده داشت، سکوت نکرد و در واکنشی فوری به آشنا پاسخ داد: «وزارت اطلاعات در جریان ماجرا هست.» و بعد از آن هم طعنه‌هایی خطاب به آشنا داشت مبنی بر این که گویی علیه او نوعی پرونده‌سازی در جریان است؛ پرونده‌ای که ضرغامی اشاره‌ای صریح به آن نداشت اما گویا به سال ٩٥ برمی‌گردد. زمانی که امیر تاجیک، رئیس شبکه مستند در زمان مدیریت محمد سرافراز، نامه‌ای سرگشاده نوشت و در آن به عزت‌الله ضرغامی انتقاد کرد. او در این نامه از کمک بلاعوض یک‌میلیارد دلاری دولت محمود احمدی‌نژاد به صداوسیما، سو مدیریت‌ها، بدهی کلان «صدها میلیارد تومانی» و ورشکستگی مالی این سازمان و فروش «املاک و زمین‌های مرغوب» برای پرداخت دستمزدهای به تعویق‌افتاده در زمان ریاست عزت‌الله ضرغامی بر سازمان صداوسیما خبر داد و دست آخر هم رسید به سوالی که آشنا این روزها دوباره مطرح کرده است. تاجیک در نامه‌اش از ضرغامی پرسیده بود: «[اگر تصاویر آرشیوی به شبکه من و تو فروخته نشده] چرا مدیر کل اسبق آرشیو تا سر حد بازداشت پیش رفت؟ … و چرا دو تن از کارشناسان زیرمجموعه ایشان بازداشت شده، در دادگاه حضور یافتند و محکوم به حبس شدند؟»

تاجیک همان زمان هزینه پروژه دیتابیس صداوسیما را ٥٠٠‌میلیارد تومان برآورد کرده بود؛ هزینه‌ای که عوائد آن با اقدام خیانتکارانه گروهی به جیب شبکه‌ای در آن سوی آب‌ها رفت.»