تلاش برای «فلج نشدن» زندگی

قانون- گروه جامعه

فلج شدن یکی از اتفاقاتی است که همه مردم از آن هراس دارند و ابتلا به آن می تواند مسیر زندگی را کاملا عوض کند. موضوعی که عمدتا در حوادث جاده ای و یا آسیب های ناشی از کار سخت رخ داده و صدمات جبران ناپذیر بسیاری را حاصل دارد. آنگونه که مسئولان سازمان بهزیستی می گویند، ایران از جمله کشوری هایی است که ضایعات نخاعی در میان شهروندانش قابل تامل است و فقط در سال 96 نزدیک به 25 هزار نفر دچار این ضایعه شده اند که از این تعداد هشت هزار نفر از ناحیه کمر دچار ضایعه شده و مسیر زندگی شان دگرگون شده است. ضایعات نخاعی هزینه های بسیار درمانی و توانبخشی برای مبتلایان همراه داشته و از سویی بخش های دولتی را نیز درگیر ارائه خدمات به شهروندان مبتلا می کند. از همین رو، روز گذشته مرکزی در پایتخت برای ارائه خدمات مطلوب تر به آسیب دیدگان نخاعی راه اندازی شد تا شاید بخش از مشکلات فراوان آسیب دیدگان را التیام بخشد. ضایعات نخاعی به جهت ایجاد مشکلات حرکتی قابل توجه برای بیماران از جمله دردآورترین ضایعات سلامت و روان بشری محسوب می شوند. تنها در کشوری همچون آمریکا بالغ بر 450 هزار بیمار ضایعات نخاعی جراحتی زندگی می کنند و گرچه عمدتا این دسته از بیماران سال های طولانی را با وضعیتی دردآور سپری کرده اند اما شاید به لطف دستاوردهای نوین عرصه فناوری پزشکی جزء امیدوارترین بیماران جهان محسوب شوند.بررسی های آماری گویای آن هستند که در آمریکا سالانه 10هزار مورد به شمار بیماران ضایعات نخاعی جراحتی افزوده می شود و نکته قابل تامل آن است که مردان سهم 82 درصدی و زنان 18 درصدی از این آمار کلی را به خود اختصاص داده اند.ضایعات نخاعی جراحتی عمدتا به دلیل وقوع حوادث موتورسواری و پس از آن سقوط از ارتفاع و درگیر شدن در اقدامات خشونت آمیز روی می دهند. اما شاید زمانی که دانشمندان و مهندسان برجسته دنیای فناوری های نوین پزشکی به حقیقت تلخی همچون سهم بیشتر جوانان و نوجوانان در این گونه ضایعات بر می خورند، تلاش آنها برای یافتن راه های نوین درمانی و فراهم آوردن امکان «راه رفتن» برای این بیماران دو چندان می شود.

مدیرکل دفتر مراکز مراقبت شبانه روزی سازمان بهزیستی در این مراسم با بیان اینکه سالیانه ۱۷ هزار نفر براثر تصادف کشته و چندین برابر این رقم دچار آسیب نخاعی می‌شوند گفت: متوسط در سال ۲ هزار نفر به معلولان نخاعی اضافه می‌شود که در ماه‌های اول حداقل ۵ میلیون تومان هزینه این فرد است و با توجه به تعداد معلولان ضایعه نخاعی و هزینه‌های درمانی، سالانه چیزی حدود ۳۶۰ میلیارد تومان اعتبار نیاز است. این خدمات باید یکپارچه ارائه شود و علاوه بر حمایت اقتصادی، باید موضوعات اجتماعی هم در نظر گرفته شود. اگر فرد معلول در خانه نگهداری ‌شود خانواده‌ها باید بداند که می‌توانند خدمات بهتری به معلولان شان ارائه کنند. بسیاری از خدمات باید تحت پوشش بیمه قرار بگیرد اما توانایی این کار در سیستم بیمه‌ای ما وجود ندارد. در حالیکه کشورهای پیشرفته جهان سازوکارهای خود را بر این اساس تعریف کرده و تلاش می‌کنند پوشش‌ها افزایش یابد.به گفته سراج، ۱۴ مرکز ارائه خدمات جسمی‌حرکتی در کشور وجود دارد که مرکز تازه بهره برداری شده طرشت، اولین مرکز خدماتی و اقامتی در کشور است که به صورت پایلوت با ارزیابی ۴ تا ۶ ماهه برنامه توسعه آن را شروع خواهیم کرد.علی ضرابی مدیر عامل مرکز حمایت از معلولان ضایعه نخاعی در این مراسم گفت: با افتتاح مرکز مراقبت‌های ثانویه تحت حاد امکان بستری شدن ۱۰ بیمار به صورت همزمان برقرار برقرار شده است ضمن اینکه قابلیت ارجاع بیماران به تمام مراکز درمانی وجود دارد. این مرکز با همکاری سازمان بهزیستی و سه ماه کار متوالی امروز برای افتتاح آماده شد. با باور جمله «ما می‌توانیم» توانسته‌ایم دفتر مرکزی مرکز حمایت از معلولین ضایعات نخاعی ایران را در طرشت از نقطه صفر تا انتها که مدرن‌ترین و مجهزترین مرکز توانبخشی و آموزشی در کشور است و کلیه امکانات پیشگیری و توانبخشی شامل بخش‌های فیزیوتراپی، کاردرمانی، ارتوپدی فنی، درمان زخم بستر با پیشرفته ترین روش‌های روز دنیا و انجام طرح‌های مراقبت مبتنی بر خانواده HBR و طرح توانمندسازی مبتنی بر جامعه CBR با جدیدترین و کامل ترین امکانات در راستای رفاه مددجویان عزیز قرار دهیم.مرکز حمایت از معلولان ضایعه نخاعی بنیانگذار طرح SUB ACUTE یا مراقبت‌های ثانویه که از ضروری ترین مراحل نگهداری کلیه بیمارانی است که دچار تروما می‌شوند که از آسیب‌های ثانویه در ضایعه نخاعی محسوب می‌شود.

بیات نژاد مدیرکل بهزیستی استان تهران نیز در این باره می گوید: ضایعه نخاعی عارضه ای است که براثر حوادث جاده‌ای و یا حوادث قهری بوجود می‌آید، البته ضریب این عارضه در کشور ما بیش از سه برابر دنیا است یعنی برای یک میلیون نفر ۲۵ نفر در دنیا و در ایران ۷۵ هزار نفر دچار عارضه ضایعه نخاعی هستند و این باعث نگرانی است. ایمان داریم که پزشکان در تشخیص و انجام عمل جراحی نقش مهمی‌دارند اما اگر قرار است خروجی کارشان منتج به درمان شود نیازمند باید مراقبت‌های خاص بعد از عمل را به خوبی انجام دهند، مراقبت‌های بعد از دچار شدن به ضایعه نخاعی نیز به همین اندازه مهم و قابل توجه است. در حال حاضر ۳ هزار و ۶۰۰ نفر در استان ضایعه نخاعی داریم که یک سوم خانم‌ها و باقی آقا هستند. شاید درصدی از اینها وضعیت مالی خوبی داشته باشند اما عده زیادی در شرایط سخت اقتصادی قرار دارند، بنابراین به نظرم ایجاد این مرکز یکی از نیازهای اجتناب ناپذیر بوده است. در کنار بهداشت و درمان باید به فکر توانبخشی و بهبود شرایط زندگی این افراد هم بود به همین جهت باید شرایط برگشت به کار آنها فراهم شود. از افسر راهنمایی و رانندگی که گواهینامه را صادر می‌کنند تا وزارت راه و شهرسازی که جاده‌های ناهموار را تایید می‌کنند تا کارخانه‌های تولیدکننده خودروهای نا ایمن همه و همه در این مشکل دخیل هستند و باید بر اساس مسوولیت اجتماعی خود در پیشبرد این برنامه کمک کنند. تعداد بالای مبتلایان به ضایعات نخاعی در کشورمان اما باعث شده تا تلاش های علمی و تحقیقاتی نیز برای ارائه خدمات بهتر به آسیب دیدگان نخاعی افزایش یابد.ضایعات نخاعی جدا از مشکلات فراوان حرکتی که برای بیماران ایجاد می کند، هزینه های سنگینی را نیز بر دوش آنها می گذارد. براساس آمارهای کلی موجود هزینه زندگی بیماری که تقریبا از حداکثر ضایعات نخاعی برخوردار باشد در کل بالغ بر 35/1 میلیون دلار است. چنین هزینه های سنگینی بسیاری از کشورهای جهان را بر آن داشته است تا سرمایه گذاری های هنگفتی در زمینه یافتن شیوه های درمانی و کاهش چنین ضایعاتی انجام دهند.