زن بلوچ؛ چهارمین بانوی روستایی برتر جهان

قانون- «زیبا عزیزی»‌ از زنان موفق و فعال اجتماعی بلوچ چهارمین بانوی روستایی برتر جهان و برترین زن روستایی ایران می گوید: فعالیتهای اجتماعی، فرهنگی و آموزشی زنان بلوچ سبب کاهش فقر، محرومیت ها و رفع مشکلات بیکاری منطقه بلوچستان می شود.

به گزارش قانون، زیبا عزیزی‌ زن فعال اجتماعی بلوچ از روستای عزیزآباد شهرستان قصرقند در جنوب سیستان و بلوچستان است که سازمان ملل امسال او را به‌ عنوان چهارمین بانوی روستایی برتر جهان و برترین زن روستایی ایران معرفی کرد.
عزیزی یکی از زنان فعال بلوچ در منطقه بلوچستان است که در طول چهار سال اخیر علیرغم نگاههای منفی، تعصبات قومی و مذهبی نسبت به فعالیت اجتماعی زنان و وجود بافت سنتی توانسته در حوزه اجتماعی، فرهنگی و آموزشی فعالیت های شایانی انجام دهد و به واسطه فعالیت های انسان دوستانه در منطقه محروم و دور افتاده بلوچستان و به ویژه شهرستان قصرقند مورد توجه قرار گیرد.
همکاری وی با جمعیت امام علی(ع) و ارتباط گیری با خیران و جمع آوری کمک ها سبب شد تا در 2 سال گذشته فعالیت هایش دوچندان شود و بتواند خدمات بهتری انجام دهد.
عزیزی در میان برترین زنان روستایی جهان قرار گرفت؛ این عنوان توسط بنیاد جهانی زنان که یکی از بازوهای مشورتی سازمان ملل در امور زنان است، به همراه جایزه خلاقیت زنان در زندگی روستایی به زیبا عزیزی اعطا شد.
علاوه بر عزیزی زنانی از کشورهای سوئیس، مکزیک، نپال، هند، هندوراس، کلمبیا و گواتمالا از دیگر برگزیدگان بنیاد جهانی زنان برای خلاقیت در زندگی روستایی هستند.

مشروح گفت وگوی ایرنا با زیبا عزیزی:

ایرنا: ابتدا برای آشنایی بهتر خوانندگان خودتان را معرفی کنید.
زیبا عزیزی: اهل روستای عزیزآباد شهرستان قصرقند هستم و بعد از پنج سالگی در روستای 'گِهجَن' به زبان بلوچی، یعنی زن خوب (گِه که از کلمه گهتر گرفته شده به معنای خوب و بهتر و جَن یعنی زن) ساکن شدم.
دارای پنج خواهر و سه برادر به نام های زینب، ادریس، مریم، زهرا، سارا، علی و محمدمهدی هستم و مدرک تحصیلی ام ارشد جامعه شناسی، مدرک همسرم فوق دیپلم آموزش ابتدایی است.
پدر و مادرم خیلی بمن کمک کردند؛ وقتی پدرم برای نخستین بار مرا به دانشگاه برد هیچ وقت یادم نمی رود که بعد از سختگیری برای ادامه تحصیل در مقطع راهنمایی حالا بتوانم به دانشگاه بروم همانجا به ایشان گفتم امیدوارم خداوند یاری کند تا جواب زحمات و حمایت های شما را بدهم.
فرزند اول خانواده هستم، پدرم کشاورز و مادرم چرخ خیاطی دارند و مشغول به کار هستند.
هم اکنون شغلم معلمی با 11 سال سابقه کار و دبیر علوم اجتماعی در قصرقند هستم.

ایرنا: چه شد به کارهای خیر و فعالیت های اجتماعی، فرهنگی و آموزشی روی آوردید؟
زیبا عزیزی: بخاطر فقر، بیکاری، کمبود زیرساخت ها، عدم وجود امکانات رفاهی و محرومیت های فراوان منطقه سیستان وبلوچستان به کارهای انسان دوستانه روی آوردم.
در ابتدا با هدف رونق اشتغال و فروش بهتر صنایع دستی با پیربخش رئیسی یکی از فعالان حوزه ساخت و فروش صنایع دستی عشایر در فضل الهی قصرقند آشنا شدم و بعد از آن با برخی از موسسه ها و نهادهای خیریه بویژه جمعیت امام علی (ع) و خیران ارتباط گرفتم و این زمینه ای شد برای ادامه فعالیت های خیرخواهانه.
ایرنا: در مورد زنان بلوچ و فعالیت های آنان در جامعه بگویید؟
زیبا عزیزی: زنان بلوچ باید خودشان را باور کنند و بدانند توانمند هستند و در کارهای مختلف شرکت کنند و علاوه بر مادر بودن در خانواده باید در جامعه نیز حضوری فعال داشته باشند و با اتحاد و وحدت کارهای بزرگ را انجام دهند و دوشادوش مردان موفقیت لازم را بدست آورند.
زن بلوچ اگر وارد جامعه شود می تواند موفق باشد چون توانایی و پشت کار دارد. زمانی که حتی اجازه تحصیل نداشتم آنقدر کارهای خانه را بخوبی انجام می دادم تا بتوانم رضایت خانواده را جلب کنم تا خللی در تحصیلم وارد نشود.
ابتدا در نهضت سوادآموزی مشغول بکار شده و پس از آن به استخدام آموزش و پرورش در آمدم، همیشه به فکر خانواده ‌ام بوده ام تا آنها را از وضعیت سخت نجات دهم، از بس کارهای کشاورزی را در کنار پدرم «یعقوب» انجام می دادم همه مرا به اسم پسر یعقوب صدا می زدند و نمی گفتند دختر یعقوب.
همواره برای رفع مشکلات و محرومیت ها و تبعیض بین دختر و پسر گام برداشتم تا دختران نیز راه همواری برای تحصیل، کار و فعالیت در جامعه پیدا کنند.
نباید یک دختر بلوچ در خانه حبس باشد و نتواند برای توسعه وآبادنی کشور و مملکت خود سهمی داشته باشد.

ایرنا: خانه ایرانی با چه هدفی راه اندازی شد و چه کارهای در قصرقند انجام می دهد؟
زیبا عزیزی: هدف این خانه جذب بازماندگان از تحصیل است بطوریکه ابتدا 20 نفر را جذب و وارد مدرسه کرده و بعد از آن 30 نفر دیگر را نیز جذب کردیم.
حمایت از دانش آموزان بی بضاعت برای تحصیل بهتر، پخش لوازم التحریر، کیف و کفش و کارهای محرومیت زدایی و کمک به نیازمندان از دیگر فعالیت ها است.

ایرنا: چه کارهایی باعث شد تا بتوانید چهارمین زن فعال روستایی جهان از نظر سازمان ملل شوید؟
زیبا عزیزی: تمام کارهایی که در طول چهار سال انجام داده بودم توسط جمعیت امام علی (ع) در قالب یک فرم وارد و به مقامات مختلف و به ویژه سازمان ملل ارائه شد.
آنها با بررسی و ثبت فعالیت هایی که در این منطقه محروم به عنوان یک زن بلوچ انجام داده بودم من را به عنوان نفر چهارم جهان و برترین زن روستایی ایران انتخاب و به رسانه ها اعلام کردند.
به نظرم انجام کارهای خیر، تاسیس خانه ایرانی و فعالیت یک زن روستایی در یک منطقه محروم نظیر قصرقند سبب توجه شد و دعای خیر محرومان مرا به مقام چهارم جهان رساند تا بتوانم در کارهایم بهتر موفقیت حاصل کنم و آنها را ادامه دهم.
از جمله کارهایم معرفی سوزن دوزی بلوچی که می شود گفت تنها هنر زنان بلوچ برای درآمدزایی و اشتغال است با برند «نورا» با هدف افزایش اشتغال خانوارهای روستایی وفروش بهتر این محصول منحصر به فرد، جلوگیری از ازدواج های کودکان با بزرگسالان یا همان مبارزه با کودک همسری، تهیه تانکر ذخیره آب، جذب 30 کودک بازمانده از تحصیل، شناسایی روستاهای محروم برای خدمات رسانی و معرفی به خیران، تلاش برای ایجاد اشتغال زنان بلوچ، شناسایی پتانسیل های گردشگری شهرهای بلوچستان، رونق اشتغال زنان روستایی در حوزه صنایع دستی، سوزن و حصیربافی، ساخت سه مدرسه ( مدرسه 2 کلاسه شهدوست چاه نیکشهر، مدرسه چهارکلاسه نوهانی بازار تلنگ قصرقند و مدرسه سه کلاسه در حوزه شهرستان سرباز)، تشکیل تیم فوتبال پرشین قصرقند و حمایت از آن، ساخت 13 سرویس بهداشتی (هشت سرویس در بخش تلنگ و بقیه در بخش پیشین روستای مچ گواش و مناطق پاسک و چراغ آباد در قصرقند)، پخش 350 کارتن شیر خشک در شهرستان قصرقند، توزیع 1000 کیسه موادغذایی، سه هزار و 700 بسته مواد غذایی، توزیع سالانه هزار و 500 پک لوازم التحریر و هر ماه 10 بسته موادغذایی براساس محرومیت در طول چهار سال اخیر انجام شده است.
هم اکنون از میان 40 نفر در ایران برای معرفی به عنوان زن سال انتخاب شده ام و بعد از بررسی ها جزء 10 نفر نخست انتخاب قرار گرفتم که امیدوارم براساس رای مردم استان سیستان وبلوچستان به عنوان زن برتر ایران در سال جاری (1397) انتخاب شوم.
واقعا خوشحالم که به عنوان نخستین زن بلوچ توانستم چهارم جهان شوم و این یک افتخار برای بلوچستان و ایران اسلامی است.

ایرنا: واکنش مسئولان و مردم قصرقند بعد از اعلام سازمان ملل به عنوان زن چهارم جهان چگونه بود؟
زیبا عزیزی: بعد از چهارم شدن من در جهان هیچکس نه مردم و نه مسئولان بمن تبریک نگفتند و حتی فرماندار سابق سرکارخانم حمیرا ریگی که یک زن بود و انتظار هم داشتم که به عنوان یک زن که مقام جهانی کسب کرده بودم مرا تجلیل کند ولی نه اینکه هیچ اقدامی نکرد حتی تلفنی هم با من تماس نگرفت. شاید انتظار من بیجا بود که در این منطقه محروم بمن کسی تبریک بگوید.
بهرحال من کارهایم را با قدرت بیشتر انجام می دهم و از کسی انتظار تبریک و تشکر ندارم.
تنها کسانی که مرا حمایت کردند رئیس آموزش و پرورش قصرقند و همکاران فرهنگی و به ویژه خانواده و همسر بزرگوارم است که جا دارد از همسرم به عنوان یک یار همیشگی تقدیر ویژه داشته باشم که هم اینک بخشی از کارها و توزیع کمک ها را انجام می دهد.

ایرنا: در مورد شهرستان قصرقند بگویید؟
زیبا عزیزی: شهرستان قصرقند یکی از محروم ترین مناطق ایران از نظر آموزش، بهداشت، راه و به ویژه سرانه پایین فضای آموزشی است بطوریکه در استان محروم سیستان وبلوچستان رتبه آخر را دارد بی شک بدانید در کشور هم محروم ترین است وقتی آموزش ضعیف باشد بقیه هم می لنگند.
قصرقند از لحاظ امکانات رفاهی، زیرساخت های آب، تلفن، اینترنت، راه های روستایی خیلی محروم است بطوریکه در برخی روستاهای بخش تلنگ مردم از آب هوتگ (گودال کنده شده برای جمع آوری آب باران) استفاده می کنند که آب بدون کلرزنی و بهداشت لازم است و حتی مشاهده کردم مردم از آب هایی که بیش از حد مانده و کرم دارند و خیلی آلوده است مشترکا با احشام نیز از استفاده می کنند.
از نظر راه قصرقند محرومیت های فراوانی دارد و بیش از 10 هزار نفر از مردم روستاهای کاجو و منطقه حمیری تا بگ و عزیزآباد در حاشیه رودخانه هنگام بارندگی هیچ راهی برای رفت وآمد و امدادرسانی ندارند و مردم بخش تلنگ تاکنون بطور مستقیم با مرکز شهرستان قصرقند ارتباط ندارند و راه 70 کیلومتری را برای انجام یک کار اداری به اجبار با دور زدن سه شهرستان چابهار، کنارک و نیکشهر و طی مسافت بیش از 300 کیلومتر به مرکز شهر قصرقند می آیند.
دانش آموزان بازمانده از تحصیل و بیکاری در بین خانوارهای روستایی بیداد می کند و درصد بیکاری در این منطقه خیلی زیاد است و حتی به 70 تا 80 درصد می رسد و همچنین از نظر امکانات ورزشی و بهداشتی بشدت محروم است و قصرقند تاکنون بیمارستان ندارد.

ایرنا: چطور از یک خانواده سنتی و با تعصبات مذهبی وقومی در منطقه بلوچستان به کارهای اجتماعی روی آوردید، آیا تاکنون با مشکلی مواجه نشده اید؟
زیبا عزیزی: برای من ملاک نیست که مردم چه فکرهای منفی و مثبت می کنند و چه نظرات بدی به فعالیت زنان بلوچ دارند و در این باره باید بگویم من در دوران کودکی سختی های زیادی کشیده ام که مرور خاطرات آنها زجر آور است، بطوریکه خانواده ام در کلاس پنجم به بعد نگذاشتند تحصیل کنم با وساطت پدربزرگم موفق شدم از روستای خود به روستای همجوار به نام 'هیت' بروم و در مدرسه راهنمایی ثبت نام کنم و ادامه تحصیل بدهم.
در طول سالهای اخیر علیرغم مخالفت ها و سختگیریها به خانواده ام اطمینان خاطر داده ام که هیچ مشکلی برایم پیش نمی آید، خوشبختانه پدرم و همسرم بعد از کسب موفقیت ها و مطمئن شدن از کارهای خیر و انسان دوستانه من نه تنها مانع کارم نمی شوند بلکه از موفقیت های من خوشحالند و تمام قد حمایتم می کنند.
تعصبات بیجا در این منطقه زیاد است ولی به نظرم نباید ما بنشینیم و ببینیم چه می شود باید برای فقرزدایی و کاهش محرومیت ها و کمک به اشتغال زنان روستایی و تحصیل فرزندان گام برداریم و به دولت کمک کنیم.
قرار نیست همه کارها و مشکلات را دولت حل کند باید خود ما هم پای کار باشیم و برای توسعه و آبادانی ایران اسلامی تلاش کنیم.

ایرنا: بهترین کارها و اقداماتی که انجام داده اید و در ذهن شما ماندگار شده است، چیست؟
زیبا عزیزی: شاد کردن دل کودکان این منطقه محروم به نظرم بهترین و ماندگارترین اقدام است وقتی به یک کودک پابرهنه و لباس پاره و کهنه که سالها با محرومیت زیسته یک جفت کفش و لباس نو هدیه می کنید چقدر خوشحال می شود و یا اینکه برای چند نفر خانه و مدرسه ساختیم و یا مشکلات اشتغال خانواده ها را مرتفع کردیم وقتی شادی در چهره آنان موج می زند من نیز بسیار خوشحال و خرسند می شوم و این خیلی برایم جالب توجه وماندگار است.

ایرنا: اکنون با چه موسسه ها و خیرانی در ارتباط هستید؟
زیبا عزیزی: در ابتدا با جمعیت امام علی (ع) و بعدها با تعدادی از افراد خیر در زمینه های مختلف آموزشی، فرهنگی و اجتماعی همکاری دارم که از آن جمله خانم احمدی، خانم رستمی، علی برقعی و سایر عزیزان.
الحمدلله اعلام رتبه جهانی سبب شد تا خیران داخلی و خارجی بیشتری با من ارتباط بگیرند و اکنون هر جا کمکی درخواست کنم بهتر می توانم آن را به دست آورم و تحویل افراد نیازمند بدهم.
راه اندازی «خانه ایرانی» در قصرقند سبب اعتماد خیرین شده و بهتر می توانند کمک کنند.

ایرنا: حرف آخر؟
زیبا عزیزی: تشکر و قدردانی می کنم از همکاری خیران و همه افرادی که در موفقیت هایم همکاری و تلاش کرده اند و از خانواده و به ویژه پدرم آقا یعقوب و همسرم آقا زین الدینی تشکر ویژه دارم که همیشه زحمات بر دوش آنان است.
علاقه زیادی به حل مشکلات مردم محروم دارم و از اینکه برخی ها مراجعه می کنند و خواستار حل مشکل هستند بسیار خوشحال می شوم.
زنان اگر خود را مسئول بدانند می توانند جامعه را نجات و به توسعه برسانند.