الجزایر در کشاکش ماندن بوتفلیقه یا برگزاری انتخابات
تهران-ایرنا- برخی تحلیلگران و رسانه های جهان بر این اعتقادند که عقب نشینی رئیس جمهوری الجزایر در مقابل معترضان، دستاوردی مثبت و متفاوت برای مردم این کشور عربی است اما اقدامات «عبدالعزیز بوتفلیقه» تردیدها را نسبت به آینده افزایش داده است.
به گزارش گروه تحلیل، تفسیر و پژوهش های خبری ایرنا، چند هفته ای است که شهرهای مختلف الجزایر به ویژه پایتخت این کشور به صحنه اعتراضات گسترده مردم به شرایط سیاسی، اقتصادی و انتخابات ریاست جمهوری تبدیل شده است. عمده خواسته معترضان کناره گیری کامل «عبدالعزیز بوتفلیقه »رئیس جمهوری 82 ساله از قدرت و تغییرات سیاسی بنیادین در این کشور است.
بوتفلیقه که خود را برای پنجمین حضور در پست ریاست جمهوری نامزد انتخابات سال 2019 کرده بود در چند هفته اخیر آماج تندترین انتقادات داخلی قرار گرفت. دادن چند وعده در زمینه اصلاحات سیاسی و اقتصادی و حتی کناره گیری از انتخابات و تغییر نخست وزیر نیز نتوانست از شدت اعتراض ها کم کند.
اکنون نه تنها شهروندان این کشور بلکه گفته می شود حزب متبوع بوتفلیقه یعنی «جبهه آزادی بخش ملی» هم چندان رغبتی به ادامه دوره ریاست جمهوری وی ندارد. یکی از مقام های ارشد این حزب اظهار داشت که بوتفلیقه به تاریخ پیوست است. حتی یک وزیر سابق دولت الجزایر هم کار رئیس جمهوری را تمام شده دانست.
**اعتراضات در الجزایر و دستاوردهای آن
عبدالعزیز بوتفلیقه به علت کهولت سن به شدت بیمار است. وی که چند هفته ای را برای درمان در ژنو به سر برده بود، به تازگی به کشورش بازگشته است. وی که تاکنون 20 سال ریاست جمهوری الجزایر را برعهده دارد، با پس گرفتن نامزدی دوباره خود در انتخابات آتی، انجام اصلاحات و مقابله با فساد و توجه بیشتر به وضعیت جوانان را به شهروندان قول داد. با این حال وعده های فوق در کنار گماردن فردی جدید در پست نخست وزیری هم نتوانست آتش اعتراض ها را خاموش کند و تظاهرات گسترده تری برگزار شد.
از سوی دیگر بوتفلیقه علاوه بر تغییرات فوق، انتخابات ریاست جمهوری را که برای ماه آینده میلادی قرار بود برگزار شود به تعویق انداخت و مدعی شد ت ازمان تصویب یک قانون اساسی جدید در قدرت باقی می ماند. همین امر موجب شد تا بر دامنه مخالفت ها افزوده شود و معترضان بر کناره گیری سریع وی از قدرت تاکید کنند.
روزنامه «نیویورک تایمز» اما پیام ادامه اعتراض گسترده روز گذشته در شهرهای الجزایر را که حتی برخی رسانه ها آن را میلیونی خواندند، قابل توجه دانسته است. براساس این گزارش، معترضان به رئیس جمهوری الجزایر هشدار دادند که نمی تواند آن ها را گول بزند.
این روزنامه آمریکایی نداشتن هیچ تعهد اجرایی یا برنامه زمانبندی برای ارائه پیش نویس قانون اساسی جدید یا مشخص نبودن زمان احتمالی انتخابات را دلیل معترضان برای راضی نشدن دانست. اگرچه بوتفلیقه از دست «احمد اویحیی» نخست وزیر به شدت نامحبوب خود خلاص شد اما واکنش ها بعد از برکناری وی حتی خصمانه تر از قبل شد.
«نورالدین بدوی» نخست وزیر جدید این کشور هم با موقتی دانستن دولت خود قول داد که تغییراتی را در کابینه و شرایط مدیریتی این کشور به نفع جوانان ایجاد می کند.
خبرگزاری «رویترز» در گزارشی آورده است که عطش تغییرات باعث شد تا مردم الجزایر رئیس جمهوری پیر را وادار به کناره گیری کنند.
طبق این گزارش برای این دوره گذار برخی سیاستمداران برجسته الجزایر دست به کار شده اند. «اخضر ابراهیمی» وزیر امور خارجه سابق و دیپلمات کارکشته این کشور تلاش دارد تا با همراهی دیگر چهره های معترض نشستی را برای تصمیم گیری در مورد آینده کشور خود برگزار کند.
به اعتقاد رویترز، وی خود نیز 80 سال دارد و از اعتبار بین المللی درخور توجهی برخوردار است و در گذشته حتی نماینده ویژه سازمان ملل در مورد برخی بحران ها بود. گفته می شود ابراهیمی مدیریت نشستی را برعهده خواهد داشت که در آن شرایط نظارت بر دوران انتقال قدرت، زمان تهیه قانون اساسی جدید و انتخابات دوباره مورد بررسی و ارزیابی قرار می گیرد.
به نظر کارشناسان به نظر نمی رسد که وی و چهره های هم نسل وی با توجه به سن و سالی که دارند بتوانند انرژی و پویایی لازم را برای اجرای ایده های نو در این کشور ایجاد کنند.
** آینده مبهم الجزایر
تحلیلگران نسبت به پیامدهای اعتراضات در این کشور مهم در شمال آفریقا دیدگاه های متعارضی دارند. برخی آن را برای افکار عمومی این کشور موفقیت آمیز می دانند و گروهی از مبهم شدن آینده و زیان های اقتصادی و فرار سرمایه گذاران در هراس هستند.
روزنامه «وال استریت ژورنال» تظاهراتی را که در این کشور در جریان است آزمونی برای دولت در سایه الجزایر ارزیابی کرد زیرا بر این باور است که بوتفلیقه به علت بیماری شدید و کهولت سن در عمل قادر به مدیریت امور کشور به ویژه در دوره ناآرامی ها نیست.
به نوشته این روزنامه آمریکایی، جنگ قدرت در حلقه درونی و نزدیکان رئیس جمهوری با ژنرال های عالی رتبه ارتش و چهره های بوروکراتیک و تجاری این کشور در جریان است و همین امر ممکن است به تضعیف کشور منتهی شود ضمن اینکه هنوز هیچ گزینه ای برای نامزدی در انتخابات و جانشینی بوتفلیقه مشخص نشده است.
رسانه ها تحولات اخیر در این کشور را بزرگترین بحران برای الجزایر پس از جنگ های داخلی دهه 1990 ارزیابی می کنند. به اعتقاد وال استریت ژورنال از سال 2013 که بیماری رئیس جمهوری تشدید شد مدیریت تحولات در این کشور به شکلی منحصر به فرد صورت گرفت. اگرچه برای عموم مردم صحبتی در مورد نحوه اداره کشور بیان نشد اما مجموعه ای از مقام های ارشد در کنار نزدیکان بوتفلیقه اداره کشور را بر عهده گرفتند.
تارنمای شبکه تلویزیونی «سی.ان.بی.سی» هم در گزارشی نوشت تاکنون اگرچه اعتراضات الجزایری ها موفقیت آمیز بوده و دستاوردهای خوبی را کسب کرده است اما چالش های بزرگ هنوز پابرجا مانده اند.
اینکه بوتفلیقه با سابقه 20 سال ریاست جمهوری، پس از چند هفته تظاهرات، به خواست عمومی تن داد موفقیتی به شمار می رود؛ اما وی با تعویق انتخابات چالش هایی را ایجاد کرد که موجب ادامه تظاهرات شد زیرا معترضان، اقدام بوتفلیقه را مانوری برای طولانی تر شدن دوره ریاست جمهوری وی ارزیابی می کنند. این تحولات سرمایه گذاران و تجار در این کشور به ویژه در حوزه نفت را در مورد آینده ثبات و امنیت دچار تردیدهای فراوانی کرده است.
براساس این تحلیل اگرچه در شرایط کنونی تظاهرات کنندگانی که بر پایان 4 دوره ریاست جمهوری بوتفلیقه تاکید کرده اند از کناره گیری وی راضی هستند اما ترفند اخیر وی موضوع برگزاری انتخابات در بزرگترین کشور آفریقایی را مبهم ساخت.
سی.ان.بی.سی از این جهت اعتراضات در الجزایر را موفقیت آمیز می داند که برخلاف بحران (انقلاب) هایی که 8 سال قبل در کشورهای عربی رخ داد ای نبار دولت مرکزی واکنشی متفاوت و نرم به اعتراض ها نشان داد و عقب نشینی کرد و از این جهت یک دستاورد تاریخی حاصل شد. به اعتقاد تححلیلگران اگرچه بوتفلیقه از نامزدی در ریاست جمهوری کناره گیری کرد و قول تغییر در قانون اساسی و اصلاحات در ساختار سیاسی و اقتصادی الجزایر را به مردم داد، با این حال نبود تضمین برای اصلاحات در کنار نداشتن برنامه زمانی برای آینده، به بی اعتمادی را دامن زده است.
پژوهش**9130**1552