کتابخانه کودک محور فرهنگ کتابخانه‌ای برای همه کودکان محله

از این راهروی رنگارنگ شگفت‌انگیز که بگذرید به کتابخانه‌ی کودک‌محور فرهنگ می‌رسید. گویی از همین بدو ورود، المر فیل رنگارنگِ محبوبِ کودکان در تمامی فضا گسترده است! گویی صدای المر را می‌شنوید که ورود کودکان را شادباش می‌گوید: «خوش آمدید بچه‌ها! این‌جا هر انسانی منحصر‌ به ‌فرد است، این‌جا مکان پذیرش و ستایش تفاوت‌هاست... بیایید که این‌جا لذتِ همزمانِ متفاوت بودن و در جمع بودن را لمس خواهید کرد... بیایید، بیایید، که آن‌چه زندگی را زیبا می‌کند همین جمع رنگارنگ و متنوع ماست...»

کتابخانه و مجتمع آموزشی فرهنگ در منطقه ۱۹ تهران (منطقه نواب – خیابان چراغی) واقع است و محلی برای آموزش و خدمت‌رسانی به کودکان و نوجوانان مهاجر افغان است.

در این محله خانواده‌های افغان زیادی ساکن هستند و کتابخانه فرهنگ مدت‌هاست به محلی برای مراجعه کودکان و نوجوانان محله تبدیل شده است. در فاصله‌ی ۵۰۰ متری این کتابخانه، مجتمع آموزشی فرهنگ قرار دارد که مدرسه‎ای کوچک برای کودکان مهاجر افغان‌ است. در این مدرسه در تمامی پایه‌ها (اول دبستان تا یازدهم دبیرستان) کودکان و نوجوانان افغان در کلاس‌های درس کوچک اما تمیز، گرمابخش و پراحساس مشغول به تحصیل هستند. اغلب آموزگاران این مجتمع آموزشی از همشهریان افغان‌تبار هستند که خود در دوران کودکی و نوجوانی در این مرکز تحصیل کرده‌اند و اکنون به عنوان مربی و آموزگار به آموزش کودکان و نوجوانان مشغول‌اند. شماری از آموزگاران نیز به صورت داوطلب برای تدریس به این مدرسه می‌آیند.

این مرکز به همت آقای نادر موسوی تاسیس شده که از فعالان آموزشی و از دوستداران کودکان است و سال‌هاست در حوزه‌ی آموزش کودکان مهاجر مشغول به فعالیت است و تلاش می‌کند راه دشوار آموزش کودکان مهاجر را هموار کند.

در آذرماه ۹۷ پس از مذاکرات میان موسسه پژوهشی تاریخ ادبیات کودکان و مسئولان مجتمع فرهنگ، قرار شد که این مرکز آموزشی به برنامه «با من بخوان» بپیوندد و کتابخانه این مرکز نیز به یک کتابخانه کودک‌محور برای کودکان و نوجوانان محله تبدیل شود. به پیشنهاد موسسه پژوهشی تاریخ ادبیات کودکان، ناهید فیاض‌منش به یاد دایی خود سعید تجارتچی پشتیبانی راه‌اندازی این کتابخانه را بر عهده گرفت. به این ترتیب در زمستان ۱۳۹۷ کار فضاسازی و تجهیز کتابخانه آغاز شد.

عکس های قبل و پس از فضاسازی

پس از آن‌که کارشناسان «با من بخوان» کتاب‌های موجود در کتابخانه را بررسی و ارزیابی، و کتاب‌های کم‌کیفیت را خارج کردند، بیش از ۴۰۰ جلد کتاب باکیفیت به همراه دستنامه‌های راهنما و برگه‌های فعالیت به کتابخانه فرهنگ فرستاده شد.

ساماندهی کتاب‌ها

برچسب‌گذاری و طبقه‌بندی بر اساس گروه سنی و موضوع

همکاران و آموزگاران مجتمع فرهنگ با همیاری و مشارکت فعالانه و ستودنی‌شان در تمامی مراحل راه‌اندازی کتابخانه مشارکت داشتند. در روزهای پایانی فضاسازی آقای نوروزی از همکاران باذوق و خوش‌فکر کتابخانه باعلاقه‌ و عشقی بی‌نظیر تک‌تک موزاییک‌های ورودی کتابخانه را به رنگ‌های گوناگون رنگ‌آمیزی کرد تا فضایی آکنده از حس خوشایند کودکی بیافریند و شوق بازیگوشی و رویش را حتی در جان تک درخت تاک خالی از برگ و بار کتابخانه برانگیزد.

همزمان با ساماندهی و فضاسازی کتابخانه، آموزگاران و کتابداران مجتمع فرهنگ در چند کارگاه‌های آموزشی شرکت کردند. آشنایی با فضاسازی کتابخانه، محیط غنی از سواد و روش‌های ساماندهی و راه‌اندازی کتابخانه، آشنایی با آواورزی و الفباورزی (از مجموعه کارگاره‌‎های‌ آموزش خلاق سواد پایه از راه ادبیات)، کارگاه فعالیت‌های هنری و نمایشی در پیوند با کتابخوانی و کارگاه آشنایی با ادبیات کودکان و بلندخوانی شرکت کردند.

راه‌اندازی این کتابخانه‌ی زیبا گام نخست برنامه‌ی «با من بخوان» برای کودکان مجتمع فرهنگ است. اینک با همراهی آموزگاران و مربیان دلسوز این مجتمع به سراغ گام دوم می‌رویم. حدود ۱۵۰ دانش‌آموز در پایه‌های اول تا ششم این دبستان تحت پوشش برنامه «با من بخوان» قرار می‌گیرند و کتابخانه و کتابداران آموزش‌دیده نیز چشم‌‌انتظار کودکان همه‌ی کودکان محله، مهاجر و غیرمهاجر، در همه‌ی گروه‌های سنی هستند تا با برگزاری نشست‌های بلندخوانی و اجرای انواع فعالیت‌های در پیوند با کتابخوانی، لحظه‌هایی سرشار از لذت، یادگیری، دوستی و محیطی سرشار از سواد بیافریند.

کار «با من بخوان» در کتابخانه‌ی فرهنگ تازه آغاز شده است؛ ما از ژرفای جان باور داریم که نوروز می‌آید، فرقی نمی‌کند اهل ایران باشید یا افغانستان یا هرکجای دیگر... روزگارانی نو در پیش است...