در متن و حاشیه بزرگداشت یک قهرمان بزرگ؛ حمید علیدوستی/ گزارش ویژه: من پدر ترانه 63 سال دارم

به گزارش "ورزش سه"، از همان زمان که در محل، فوتبال بازی می‌کردم، به این نکته رسیدم که بازی، وقفه در حضور است. این وقفه را تا همین حالا که شصت‌وخرده‌ای سال سن دارم، هنوز حس می کنم. برای من ذات فوتبال اهمیت دارد. فوتبال یک پدیده است و اگر بخواهیم مثل فلاسفه از یک شیء فی‌نفسه صحبت کنیم، این بازی معانی دیگری پیدا می‌کند. خود فوتبال، ورای قهرمانی‌هایش، چند تفکر و چند آدم دارد تا توپ به گل تبدیل شود. در نهایت، خود زندگی هم بازی است و مقوله‌ی قهرمانی در فوتبال، شاید از همان دوران کودکی‌ام نشأت گرفته باشد. اما از همان زمان، نمی‌خواستم قهرمانی باشم که دیده شوم و در زندگی روزمره و در دوران ورزشی هم به خاطر درونیات خودم، می‌خواستم قهرمانِ تلاش‌هایم باشم و به هدف برسم. من اصولاً از اینکه جلوی دوربین قرار بگیرم، خجالت می‌کشم. از اینکه کسی از من تعریف کند هم خجالت می‌کشم و سعی می‌کنم بیشتر پشت دوربین باشم و ببینم تا اینکه دیده شوم.

مطلبی که خواندید بخشی از صحبت های یکی از اساتید فلسفه یا منطق نیست؛ قسمتی از مصاحبه حمید علیدوستی در مورد کتاب هایی است که خوانده و اینکه آیا خود را در هنگام خواندن کتاب ها در قالب یک قهرمان فوتبالی تصور می کرده یا نه.

قابی که توسط جعفر تبریزی در سال 1361 و در دیدار دو تیم استقلال و هما پس از گلزنی علیدوستی در ورزشگاه امجدیه ثبت شده است.

تا چند سال پیش که فیلم "من ترانه 15 سال دارم" ساخته نشده بود، از این گفته می شد که دختر حمیدعلیدوستی بازیگر سینما شده، ولی روز گذشته علیرضا بابائی مدیریت مجموعه فرهنگی و ورزشی هما در مراسمی که به مناسبت تولد 63 سالگی حمید علیدوستی برگزار شده بود، بارها تاکید کرد که نام چمن مصنوعی مجموعه هما عوض شده تا جوانانی که برای فوتبال بازی کردن به این زمین می آیند، با نام حمید علیدوستی آشنا شوند.

حمید علیدوستی ستاره سابق تیم ملی فوتبال ایران بود و باشگاه هما؛ مهاجمی بلند قامت و چارچوب شناس که برای تبدیل کردن ضربه هایش به گل، بهترین روش را در کوتاه ترین زمان پیدا کرد و شاید این توانایی از علاقه اش به ریاضی و فیزیک نشات می گرفت؛ درست مانند گلی که روز گذشته در اولین دوره جام حمید علیدوستی زد. او توپی که پنجعلی از بالای سر مدافع برایش فرستاده بود را بلافاصله پس از برخورد به زمین با بغل پای چپ به قسمت پایینی تیرک عمودی در زاویه مخالف زد تا چشمه ای از توانایی های خود را در فوتبال نشان دهد و واقعا چقدر حیف که آرشیو بسیار کوتاهی آن هم با کیفیت پائین از گلزنی های او در در اواخر دهه 50، دهه 60 و اوایل 70 وجود دارد ولی عکسی از او در دیدار برابر استقلال که با گل او هما به پیروزی می رسد، توسط جعفر تبریزی ( در مراسم روز گذشته از تبریزی بابت قابی که ثبت کرده بود، تقدیر ویژه ای شد) شکار شده که آمادگی بالای جسمانی آن روزهای علیدوستی را به وضوح نشان می دهد.

محمد مایلی کهن، امیرقلعه نویی، ناصر محمدخانی، بهمن فروتن، محمد پنجعلی، مرتضی فنونی زاده و همبازیان سابق علیدوستی در باشگاه هما تنها بخشی از پیشکسوتانی بودند که برای تبریک تولد او به مجموعه ورزشی هما آمده بودند، تا در کنار چهره های سیاسی منطقه 9 و اعضای شورای شهر تهران و همینطور نمایندگان مجلس شاهد برگزاری مراسم خوبی برای اولین لژیونر فوتبال ایران در آلمان باشیم. البته در این مراسم محسن هاشمی رئیس شورای شهر بعلت فوت دایی اش و تیم نمایندگان مجلس متشکل از پزشکیان و مطهری بعلت مشغله روز آخر کاری مجلس نتوانستند در برنامه شرکت کنند.

برای نوشتن از حمید علیدوستی می توان صفحات زیادی را از زندگی پربار او نوشت؛ از کتاب های پرشماری که خوانده و به دیگران معرفی کرده تا فیلم هایی که از بهترین کارگردان های دنیا دیده و هنوز برخی از آنها را دوباره می بیند تا به درک بهتری از محتوای آنها برسد. علیدوستی در بخشی از خاطرات دوران نوجوانی اش می گوید در 16 سالگی گوشه اتاق می نشستم و 4 ساعت به صورت مداوم به آثار کلاسیک موسیقی دنیا گوش می دادم، بدون اینکه توجهی به کارهای دیگر داشته باشم و این درست همان زمانی است که حمید علیدوستی با تیم ملی جوانان قهرمان آسیا می شود.

مهم ترین ویژگی علیدوستی که روز گذشته همه به آن اشاره می کردند، اخلاق مداری او در زمین فوتبال بوده؛ اینکه داوران یک برخورد بد هم از او به یاد ندارند حتی در دوران مربیگری اش. موضوعی که در مراسم روز گذشته هم با کمی ریزبینی مشهود بود؛ او هنگامی که صحنه استیج شلوغ بود و همه در حال رفتن برای اهدای جوایز پایانی بودند، در آن ازدحام به استقبال منصور برزگر رفت و هنگامی که بازی قرار بود آغاز شود، هرچقدر محمد پنجعلی سعی کرد او را برای کاپیتانی وسط زمین بفرستد موفق نشد.

علیدوستی خود را فردی درون گرا می داند و تلاش را بخش جدا ناپذیر زندگی‌. او می گوید اگر حالا فرزندم از من بپرسد که معنای زندگی چیست، می‌توانم برایش تعریف کنم تجربه زیستن در وادی تلاش و کوشش، مهم‌ترین رکن بازی است. او در زمینه تربیت فرزندانش هم می گوید، هیچ وقت فرزندانم را مجبور به انجام کاری نکرده ام؛ به عنوان یک حامی همیشه کنار آنها بوده ام و نصیحت هایی کرده ام ولی همیشه انتخاب از آن خودشان بوده است. انتخاب نام ترانه برای فرزند دخترش به دلیل علاقه بیش از حد حمید علیدوستی به موسیقی بوده ولی او در ادامه و پس از شرکت در کلاس های بازیگری امین تارخ به بازیگری علاقمند می شود و مسیر جدیدی را در زندگی دنبال می کند.

روز گذشته بخشی از مراسمِ که در سالن برگزار می شد، به پخش کلیپی از چهره های سرشناس اختصاص داشت که تولد علیدوستی را به شیوه خود تبریک می گفتند؛ از مسعود شجاعی تا سیدجلال حسینی و البته پژمان جمشیدی که او را یکی از موثرترین چهره های زندگی اش نامید، ولی شاید جالب توجه ترین قسمت، پخش صدای دو هنرمند معتبر سینمای ایران بود که پیام های ویژه ای برای ستاره سابق تیم ملی ایران داشتند؛ امین تارخ و پیمان معادی. نکته جالب تر صحبت های پیمان معادی بود. همین حالا وقتی فوتبالیست های کشور مطلبی در صفحات مجازی خود منتشر می کنند، پیدا کردن چند غلط محتوایی یا نوشتاری کار خیلی سختی نیست و وقتی پیمان معادی از حمید علیدوستی بابت فیلم ها و کتاب هایی که به او توصیه کرده و تاثیر زیادی که در پیشرفتش به عنوان یک هنرمند داشته تشکر می کند، بیشتر به متفاوت و خاص بودن حمید علیدوستی پی می بریم؛ بازیکنی که در زمان بازی هیچ وقت دوست نداشت در تیم های بزرگ بازی کند و همیشه شنا کردن برخلاف جریان آب را ترجیح داد.

مراسم روز گذشته یک ویژگی دیگر هم داشت و آن هم برگزاری مراسم برای فردی بود که هنوز در حیات است؛ چیزی که معمولا به ندرت در ایران دیده می شود و باید از باشگاه قدیمی هما که حالا در تلاش است دوباره به عرصه فوتبال بازگردد، به خاطر زحماتی که کشیدند، تشکر کرد.

با این حال نکته ای که نمی توان از آن چشم پوشی کرد، دوری حمید علیدوستی از فوتبال است. او در یکی از مصاحبه های خود در پاسخ به این سوال که میان فوتبال و زندگی کدام را انتخاب می کنید، می گوید : « از نظر من هر دوی آنها یکی است. فوتبال و زندگی از هم مجزا نیستند. اگر عشق را از زندگی من بگیرید، بی‌معنا می‌شود.»

با توجه به اتفاقات تلخی که در بخش پایه فوتبال ایران به چشم می خورد و هر روز اوضاع وخیم تر و بدتر می شود، شاید بازگرداندن حمید علیدوستی برای تربیت استعدادهای آینده فوتبال کشور و پایان دادن به کار نیمه تمامی که از او گرفته شده، یکی از ساده ترین تصمیماتی باشد که می تواند توسط مسئولان فدراسیون فوتبال گرفته شود.