کاهش 60 درصدی هزینه‌های اشتغال در حوزه گردشگری/ 90 درصد فعالان گردشگری در فضای مجازی مجوز ندارند/ 80 درصد تورهای طبیعت‌گردی در فضای دیجیتال معرفی می‌شوند

معاون گردشگری تاکید کرد: بسیاری از آژانس‌هایی که در حوزه طبیعتگردی فعال هستند، حدود ۸۰ درصد تورهای خود را در فضای دیجیتالی معرفی و به فروش می‌رساند. حتا آنهایی که آژانس‌دار هستند، فروش و ارائه بسته‌های سفرهایشان، عملا در بستر وب انجام می‌شود. بنابراین چه بخواهیم و چه نخواهیم، حوزه گردشگری ما نیز به سوی تحولات دیجیتال در حرکت است.

به گزارش خبرنگار ایلنا، مراسم روز جهانی گردشگری هر سال ۲۷ سپتامبر برگزار می‌شود و دبیرکل سازمان جهان گردشگری با توجه به چالش‌های پیش روی این حوزه، شعار سال را اعلام می‌کند. اکنون بیش از ۷ ماه از انتخاب شعار «گردشگری و تحول دیجیتالی» به عنوان شعار روز جهانی گردشگری در سال ۲۰۱۸ می‌گذرد و کم کم به شعار جدید برای سال ۲۰۱۹ نزدیک می‌شویم.

درواقع سازمان جهانی گردشگری (UNWTO)، استفاده از نوآوری و پیشرفت‌های دیجیتال را فرصت تازه‌ای برای بهبود همه‌جانبه صنعت گردشگری، توانمندسازی جوامع بومی و مدیریت کارآمد منابع معرفی می‌کند و معتقد است این روند سازمان ملل را به اهداف توسعه پایدار نزدیک‌تر می‌سازد. اما ایران تا چه اندازه توانسته در این حوزه موفق عمل کند و تحولات دیجیتال چه تغییراتی در حوزه اقتصاد گردشگری ایران ایجاد کرده‌اند؟

ولی تیموری (معاون گردشگری) با اشاره به آنکه شعارهایی که UNWTO به عنوان شعار سال انتخاب می‌کند از آن جهت است که کشورهای مختلف، فعالیت‌های خود را روی تحقق آن اهداف متمرکز کنند، به ایلنا گفت: البته اکشن پلنی برای این قضیه وجود ندارد. در بیشتر مواقع این شعارها بر اساس نیاز روز انتخاب می‌شوند و چالش‌های موجود را به عنوان موضوعات سال انتخاب می‌کند تا توجه کشورها به توسعه آن موضوع جلب شود.

او ادامه داد: ایران نیز یکی از کشورهایی است که در این حوزه فعالیت‌هایی داشت. چه درون سازمان میراث و گردشگری و چه فعالیت‌هایی که پرداختن به آن اجتناب‌ناپذیر است. در کل می‌توان گفت، امروزه فرآیند طراحی، ارائه و فروش بسته‌های سفر در قالب حوزه دیجیتیال محقق می‌شود. همه امور به صورت رزرواسیون آنلاین انجام می‌شود.

همه ما می‌دانیم که بخش گردشگری پیشرفته دیجیتال می‌تواند به بهبود و گسترش کارآفرینی، توانمندسازی جوامع بومی و مدیریت کارآمد منابع موجود منجر شود و روز جهانی گردشگری کمک می‌کند تا فرصت‌های تازه‌ای برای صنعت گردشگری از طریق هوش مصنوعی، داده‌های وسیع و سکوهای دیجیتالی به وجود بیاید.

معاون گردشگری درخصوص اقداماتی که در ایران در حوزه تحولات دیجیتالی حوزه گردشگری انجام شده است، گفت: امروزه بخش عمده‌ای از فعالیت‌های گردشگری کشور در قالب اینترنت انجام می‌شود. بسیاری از آژانس‌هایی که در حوزه طبیعتگردی فعال هستند، حدود ۸۰ درصد تورهای خود را در فضای دیجیتالی معرفی و به فروش می‌رسانند. حتا آنهایی که آژانس‌دار هستند، فروش و ارائه بسته‌های سفرهایشان، عملا در بستر وب انجام می‌شود. بنابراین چه بخواهیم و چه نخواهیم، حوزه گردشگری ما نیز به سوی تحولات دیجیتال در حرکت است.

او ادامه داد: اگر بخواهیم در فضای وب و دیجیتال به فعالیت ادامه دهیم و اعتماد ارائه کننده و استفاده کننده از خدمات گردشگری را نیز جلب کنیم، ناگزیر هستیم که چارچوب‌های مقرراتی و نظارتی را در فضای وب ایجاد کنیم. در این چارچوب، چالشی در سطح قانون گذاری وجود دارد؛ چراکه مرکزی تحت عنوان مرکز توسعه تجارت الکترونیک وجود دارد که نظارت بر فضای وب و تعیین قوانین و چارچوب‌های فعالیت در این فضا را تعیین می‌کند و معتقد است که گروه‌های دیگر نباید ورود کنند.

معاون گردشگری خاطرنشان کرد: ما معتقد هستیم که اگر بخواهیم به این فضا ورود نکنیم، مرکز توسعه تجارت الکترونیک نمی‌تواند این فضایی که در حوزه گردشگری در سطح دیجیتال بوجود آمده است را در سطح کشوری مدیریت کند چراکه شرایط تخصصی فعالیت در حوزه گردشگری را نمی‌داند و مرکز توسعه تجارت الکترونیک می‌گوید، من برای آنهایی که پروانه بهره برداری آژانسی دارند، اجازه فعالیت می‌دهم. درحالی که امروزه ۹۰ درصد افرادی که در عرصه فضای مجازی فعال هستند اصلا مجوزی ندارند. بنابراین مرکز توسعه تجارت الکترونیک می‌گوید، افرادی که enamad (نمـاد اعتمـــــاد الکتـرونیـکی) را دریافت کرده‌اند را کنترل می‌کنم و کسانی که در این فضا نیستند را کاری به کارشان ندارم. درحالی که افرادی که enamad دریافت کردند همان آژانس‌هایی هستند که مجوز فعالیت دارند و در واقع نیازی به کنترل فعالیت آنها نیست. اگر فعالیت این گروه مشکل داشته باشد، خود ما قابلیت رسیدگی به آن را داریم. بحث درخصوص فعالیت گروهی است که هیچ مجوزی ندارند و نیازمند ساماندهی هستند.

او با تاکید برآنکه، اکنون فعالیت این گروه تبدیل به آسیبی برای فعالیت آن گروه که مجوز دارند شده است، گفت: گروهی که مجوز فعالیت ندارند، نه تنها هزینه‌هایشان کمتر است بلکه مرجعی نیز وجود ندارد که به فعالیت آنها نظارت داشته باشد. از این رو رقابتی غیرمنصفانه را در حوزه گردشگری به راه انداخته‌اند که سبب حذف فعالان مجوزدار شده است. اکنون با معاونت علمی فن آوری ریاست جمهوری و شورای فضای مجازی مذاکراتی داشتیم که مجاب شدند، فعالیت بخش‌های مختلف حوزه گردشگری در فضای مجازی نیازمند آماده‌سازی فضایی تخصصی است. اکنون مقرراتی در حال آماده‌سازی است که همه فعالان حوزه گردشگری چه در قالب شرکت‌های دانش بنیان، چه استارت‌آپ‌ها و همه فعالیت‌هایی که در بستر وب انجام می‌شود در چارچوب تعیین شده بگنجند. طراحی یک سامانه رصد و پایش نیز در برنامه کاری ما قرار دارد.

تاثیر تحولات دیجیتالی بر اقتصاد گردشگری

امروزه افراد و صاحبان کسب و کارها با یکدیگر در تعامل هستند، به تبادل اطلاعات می‌پردازند و معاملات را به گونه‌ای انجام می‌دهند که هرگز پیش از این تصور نمی‌شد. ترکیبی از پلت فرم‌های دیجیتال، تولید محتوا توسط کاربران، استفاده از رسانه‌های اجتماعی، ارائه خدمات در سطح جهانی توسط صاحبان کسب و کارها، استفاده از هوش مصنوعی و فناوری اطلاعات روش نوینی در تجربه اطلاعات و به اشتراک گذاری آن به وجود آورده است.

گردشگری به عنوان یکی از بخش‌های اقتصادی مهم و پردرآمد جهان، شاهد تغییرات بسیاری در بخش فناوری‌های دیجیتالی بوده است. فناوری دیجیتالی ابزار ضروری و بسیار قدرتمندی برای مدیریت، توزیع محصولات و بازاریابی در صنعت گردشگری است. تغییراتی که در انتظارات و سلایق مشتریان به وجود آمده بخش گردشگری را وادار می‌سازد تا در جستجوی افزایش رضایت مشتری، استراتژی‌های جدیدی را اتخاذ کرده و خود را با نیاز روز جامعه جهانی منطبق سازد.

ایجاد اشتغال گردشگری در حوزه دیجیتال، ۶۰درصد کمتر از ایجاد شغل در سایر حوزه‌هاست، چراکه ایجاد اشتغال در فضای وب، کاهش ۲۰ درصدی هزینه‌ها را دربردارد

معاون گردشگری درخصوص تغییراتی که تحولات دیجیتال در حوزه اقتصاد گردشگری پدید می‌آورد، گفت: این یک انتخاب نیست و ناگزیر هستیم به این حوزه ورود کنیم. تحولات دیجیتال به اندازه‌ای با سرعت پیش می‌رود که نمی‌توان از آن غافل شد. در سال ۲۰۱۰ سازمان جهانی گردشگری اعلام کرده بود که اگر کشورها نتوانند خود را با تغییرات دیجیتال و ICT تطبیق دهند، خواسته و ناخواسته از گردانه رقابت حذف می‌شوند. این موضوع اکنون نیز صدق می‌کند. باید تمام فعالان حوزه گردشگری اعم از خصوصی و دولتی در کوتاه مدت باید مجهز به فن آوری اطلاعات شوند.

تیموری با اعتقاد بر آنکه، قطعا هزینه‌های تمام شده برای ارائه کنندگان خدمات به نحو موثری کاهش می‌یابد و گستره فعالیت‌‌های آنها افزایش می‌یابد، گفت: هزینه‌های ایجاد اشتغال در حوزه گردشگری کاهش می‌یابد چراکه هزینه زیرساخت‌های ICT بسیار کمتر از حوزه‌های حقیقی است. به طور مثال بر اساس اعلام سازمان جهانی گردشگری و سازمان بین‌المللی کار، هزینه اشتغال در حوزه گردشگری، ۴۰ درصد کمتر از هزینه اشتغال در سایر حوزه‌هاست. به طور مثال؛ اگر برای ایجاد یک شغل در سایر حوزه‌ها به ۱۰۰ تومان نیاز داشته باشید، ایجاد شغل در حوزه گردشگری با ۶۰ تومان امکان‌پذیراست. اگر این مهم به سوی استفاده از فضای وب برود، این آمار به ۶۰ درصد یعنی ۴۰ تومان می‌رسد. بنابراین می‌توان گفت ایجاد اشتغال گردشگری در حوزه دیجیتال، ۶۰درصد کمتر از ایجاد شغل در سایر حوزه‌هاست، چراکه ایجاد اشتغال در فضای وب، کاهش ۲۰ درصدی هزینه‌ها را دربردارد.

تمام این صحبت‌ها درحالی مطرح می‌شود که اعضای وابسته سازمان جهانی گردشگری (UNWTO) در نشست عمومی که چندی پیش در همدان داشتند، بر تبادل نظر برای اقدامات آتی، درخصوص چارچوب کلی فعالیت‌های اعضای این نهاد در سال ۲۰۱۹ به توافق رسیدند.

خط مشی کلی تصویر شده در این نشست را می‌توان هم‌راستا با اهداف کلی درنظر گرفته شده در چارچوب اهداف توسعه پایدار سازمان ملل متحد بر مبنای سند چشم‌انداز سال ۲۰۳۰ میلادی دانست؛ با این تفاوت که در نقشه راه پیش‌بینی شده برای سال ۲۰۱۹، حضور عنصر «گردشگری و تحول دیجیتال» که شعار روز جهانی گردشگری در سال ۰۱۸ میلادی بود، بیش از هر زمانی مشهود است. «نوآوری و تحول دیجیتال»، «سرمایه‌گذاری و کارآفرینی»، «آموزش و ایجاد اشتغال»، «امنیت سفر و کاستن از مشکلات آن»، «پایداری اجتماعی، فرهنگی و محیط‌زیستی»، «تبادل اقدامات و تجارب موفق»، «استراتژی‌های ارتباط‌‌گیری و پیشرفت» و «برگزاری نشست‌ها و دیدارهایی برای بخش خصوصی در چارچوب فعالیت‌های UNWTO و رویدادهای بین‌المللی» محورهای عمده‌ای هستند که اعضای وابسته سازمان جهانی گردشگری برای فعالیت‌های خود در سال ۲۰۱۹ در نظر گرفتند. بنابراین می‌توان گفت، توجه به تحولات دیجیتال و تاثیر آن در حوزه گردشگری و بخصوص اقتصاد گردشگری و گردشگری پایدار همچنان یکی از مهم‌ترین محورهای مورد توجه سازمان جهانی گردشگری و وابستگان به آن است.