سوال مخاطب نی نی بان: لیزر کردن موهای زیر بغل و دست در دوران بارداری برای جنین ضرر دارد؟

پاسخ دکتر داود بکتاش، متخصص پوست و مو:

لیزر یک نور تک فوتون ثابت است که تنها روی فولیکول های مو اثر می گذارد و باعث کنده شدن و رفع موی زائد می شود. عمق نفوذ اشعه لیزر چند میلی متر بیشتر نیست و تا به حال ثابت نشده که استفاده از لیزر برای رفع موهای زائد خطری برای مادر یا جنین ایجاد کند و از این نظر خطر یونیزاسیون و به وجود آمدن رادیکال های آزاد در بدن وجود ندارد و حتی لیزر کردن موهای شکم در دوران بارداری هم خطری ندارد.

اما معمولا برای احتیاط توصیه می کنیم که تا ختم بارداری برای لیزر کردن صبر کنند، چون اگر مشکلی برای جنین به وجود بیاید ممکن است این نقص را ناشی از لیزر بدانند. از طرف دیگر در دوران شیردهی هم بعضی اوقات لیزر کردن توصیه نمی شود، چون این احتمال وجود دارد که لیزر روی هورمون های شیردهی اثر بگذارد. با این حال از نظر علمی منعی برای لیزر کردن موهای زائد در بارداری وجود ندارد و ضرری متوجه جنین نیست.

مهم‌ترین مطالب در این‌باره:
در دوران بارداری بدن شما شروع به تغییرات فیزیکی و احساسی زیادی می کند. از جمله تغییرات هورمونی می توان به رویش موی بیشتر در نواحی ناخواسته اشاره کرد که موجب ناراحتی فرد می شوند.

رشد مو در دوران بارداری
در زمان بارداری هورمون ها باعث به وجود آمدن تغییراتی در موها و ناخن های شما می شوند و چرخه رشد فعال شما طولانی تر می شود. بعد از این ۹ ماه، تغییر سطح هورمون ها می تواند باعث به وجود آمدن چیزهایی غیر عادی شود. موهای سر ممکن است ضخیم تر رشد کنند و ریزش موها در حمام یا هنگام شانه زدن کمتر می شود.
اگر چه ضخیم تر شدن موی سر به نظر خوب می رسد، اما متاسفانه تنها موهای سر ضخیم تر نمی شوند. در بسیاری از زنان مو در مکان های ناخواسته مانند زیر بغل، پاها، خط بیکینی و یا در ناحیه گوش شروع به رشد کردن می کند.
همچنین احتمال دارد در ناحیه هایی از بدن مو ببینید که قبلا مویی در آنجا نبود. چانه، لب بالا، کمر، خط شکم و اطراف نوک سینه از جمله این نواحی هستند.
نگران نباشید، این الگوی جدید رشد مو برای همیشه ادامه پیدا نمی کند. حدود شش ماه یا بیشتر پس از زایمان، مو و ناخن به حالت عادی باز می گردند.
قبل از رفتن سراغ لیزر درمانی برای موهای زائد بهتر است نگاهی به نکات زیر بیندازید.

لیزر چگونه انجام می‌شود؟
لیزر موهای زائد فرآیندی پزشکی است که با استفاده از پرتوهای جهنده‌ نور موهای زائد را از بین می‌برد. لیزر از پوست عبور کرده و به فولیکول مویی برخورد می‌کند که دیگر نمی‌خواهید رشد کند.
هدف از لیزر هدف قرار دادن ملانین در فولیکول‌های مو است، ملانین رنگدانه‌ای در فولیکول‌های مو می‌باشد. انرژی موجود در لیزر برای برداشتن فولیکول‌های مو و جایگزینی آن‌ها با پوست ساخته شده است.

زمان اهمیت دارد
مرحله‌ی رشد آناژن زمانی است که ما می‌خواهیم. رشد مو در سه مرحله انجام می‌شود، آناژن یا رشد، تلوژن یا استراحت و کاتاژن یا تحلیل پیاز قدیمی مو. زمانی که رشد مو در مرحله‌ی تلوژن است لیزر نمی‌تواند موها را تشخیص دهد.
متأسفانه رشد همه‌ی موها همزمان در یک مرحله نخواهد بود. بنابراین باید بین جلسات درمانی چهار تا شش هفته صبر کرد.

رنگ پوست بر درمان تأثیرگذار است
زنانی که رنگ پوستی تیره‌تر دارند باید بدانند شاید این رنگ روی نتیجه‌ی لیزر آن‌ها اثر داشته باشد. مشکل برای این افراد اینجاست که لیزر نمی‌تواند بین رنگدانه‌ی پوست و رنگدانه‌ی فولیکول‌های مو تفاوت قائل شود.
زمانی که این تفاوت قابل‌تشخیص نباشد بیمار ممکن است عوارض جانبی ای را تجربه کند. برنزه کردن پوست نیز روی موثر بودن حذف موهای زائد با لیزر می‌تواند اثرگذار باشد.

رنگ مو تفاوت ایجاد می‌کند
زنان یا مردانی که موهای روشن دارند شاید برای لیزر مناسب نباشند. از آنجایی که لیزر رنگدانه‌های فولیکول مو را هدف قرار می‌دهد هرچه رنگدانه کمتر باشد لیزر سخت تر می‌تواند آن را پیدا کند. البته این نگرانی بیشتر برای افرادی وجود دارد که موهایشان واقعاً کمرنگ است، مثلاً برای موهای سفید، خاکستری یا بلوندهای خیلی روشن.

حذف موها دائمی نیست
باید بدانید لیزر موها راهی دائمی برای از بین بردن موهای زائد شما نیست اما برای همیشه موهای زائد را کم می‌کند. برخی بیماران پس از چند جلسه درمانی باز هم شاهد رشد موهای زائد هستند.

نوع لیزر مهم است
با توجه به تیره یا روشن بودن مو یا پوست امروزه دستگاه‌های صنعتی متفاوتی ساخته‌شده‌اند که برای پوست یا موهای مختلف متفاوت‌اند. چهار روش رایج وجود دارد.
سیستم لیزر Nd-YAG برای پوست‌های تیره مناسب است زیرا جذب ملانین ضعیف تری دارد. برای از بین بردن موها YAG طول موج‌های بلندی می فرستد که موها را گرفتار خواهند کرد. کسانی که تن رنگ پوست زیتونی دارند دستگاه الکساندرایت برای آن‌ها موثر خواهد بود.
سیستم لیزر دیود که برای کاهش موها در چین استفاده می شده است دستگاهی جدیدتر می‌باشد که برای زنان با پوست روشن تر مناسب است. این دستگاه از ترکیب طول موج‌های بلند و کوتاه برای حمله به فولیکول‌های مو استفاده می‌کند.
برای پوست‌های خیلی روشن زنان می‌توانند از سیستم لیزر Ruby استفاده کنند. این سیستم از قدیمی‌ترین دستگاه‌ هاست و جذب ملانین آن از دیگر انتخاب‌ها بیشتر است.
اصلاح کردن بهترین روش برای از بین بردن موهای زائد در دوران بارداری است. اما ممکن است اصلاح بعضی نواحی در دوران بارداری سخت باشد. در این موارد همسرتان می تواند به شما کمک کند.
می‌توان از روش‌های دیگر استفاده کرد که در ادامه به آنها خواهیم پرداخت.

استفاده از موچین و بند
برای برداشتن مو‌های زائد ابرو، چانه، صورت و اطراف سینه، بهتر است که از موچین و بند استفاده کنید. استفاده از آن‌ها آسان و بدون درد بوده و می‌توانید در خانه، خودتان از موچین استفاده کنید، اما بهتر است که برای بند انداختن از افراد ماهر کمک بگیرید.

اصلاح
برای اصلاح صورت می‌توانید از تیغ یا ماشین ریش تراشی استفاده کنید. به یاد داشته باشید که همیشه از تیغ جدید و نو استفاده کرده و از تیغ‌های مصرف شده توسط دیگران اجتناب کنید. زیرا این کار می‌تواند موجب ایجاد عفونت در شما شود. همچنین می‌توانید مو‌های زائد پا را نیز با تیغ بزنید. بهتر است در زمان حمام، اصلاح نکنید. زیرا احتمال لیز خوردن وجود دارد.

استفاده از وکس
اگر در زمان بارداری پوست شما زیاد حساس نشده است، می‌توانید از وکس برای از بین بردن مو‌های زائد خود استفاده کنید. از وکس نباید بر روی واریس، خال، زگیل، روی بینی، گوش، نوک سینه یا پوست تحریک شده و آفتاب سوخته استفاده کرد. قبل از استفاده از وکس، با پزشک خود در این خصوص مشورت کنید.

استفاده از مواد موبر
اگر چه استفاده از کرم‌ها، ژل‌ها، لوسیون‌ها و اسپری‌ها راحت می‌باشد، با این حال، هنوز ثابت نشده است که آیا استفاده از آن‌ها در دوران بارداری ایمن است یا خیر. این محصولات حاوی پودر سولفید باریم و کلسیم تیوگلیکولات بوده که بر ساختار پروتئین مو اثر گذاشته و آن‌ها را از بین می‌برند.
این مواد دارای رایحه ناخوشایندی بوده که در موارد نادر ممکن است باعث واکنش آلرژیک شوند. بنابراین اگر چه از لحاظ علمی ضرر این مواد برای جنین ثابت نشده است، اما بهتر است که از آن‌ها در دوران بارداری استفاده نشود.

بلیچینگ یا سفید کردن مو
استفاده از مواد سفید کننده و رنگبر می‌تواند باعث جذب این مواد در پوست شده و احتمال انتقال آن‌ها به جنین نیز وجود دارد. هر چند از لحاظ علمی این موضوع اثبات نشده است، اما بهتر است که از آن‌ها در دوران بارداری استفاده نشود.

و دوباره، لیزر و الکترولیز کردن مو‌ها
اشعه لیزر رنگدانه‌های مو را هدف قرار داده و با تخریب فولیکول‌های مو، رشد آن‌ها را متوقف می‌کند. الکترولیز از طریق ارسال پالس‌های الکتریکی به فولیکول مو باعث از بین رفتن مو‌ها می‌شود. این روش خطرناک بوده، زیرا می‌تواند مایع آمنیوتیک درون رحم را تحت تاثیر قرار دهد.
اگر چه از لحاظ علمی، خطرناک بودن لیزر و الکترولیز برای جنین ثابت نشده است، اما بهتر است که از این روش‌ها برای اپیلاسیون در بارداری استفاده نشود.