«یونسی»، مدفن پسماندهای ویژه و صنعتی استان

﷯ غفلت از مدیریت پسماندهای ویژه و صنعتی

اگرچه با توجه به الزامات قانونی از سال ٩٠ روش دفن پسماندهای شهری منسوخ شده است و متولیان امر باید به سمت بازیافت و پردازش این پسماندها بروند، یکی از غفلت‌های ما در کشور به مدیریت پسماندهای صنعتی و ویژه بازمی‌گردد.

با توجه به اینکه قانون مدیریت پسماند از سال ٨٣ مصوب و آیین‌نامه‌های اجرایی آن هم ابلاغ شده است و طبق ماده ٢٣ آن اداره کل محیط‌زیست موظف است ناظر بر اجرای قانون باشد، سراغی از مدیران این اداره‌کل می‌گیریم. مدیرکل حفاظت محیط‌ زیست خراسان‌ رضوی در خصوص نحوه مدیریت پسماندهای ویژه و صنعتی استان می‌گوید هم‌اکنون این پسماندها به مراکز امحا در دیگر استان‌ها و بعضی از آن‌ها (پسماندهای نیروگاه‌ها) حتی به خارج از کشور (فرانسه) فرستاده می‌شوند.

اما با در نظر گرفتن اینکه هم‌اکنون پسماند می‌تواند شغل و ثروت تولید کند و با توجه به گفته‌های تورج همتی این سؤال در ذهنمان به وجود می‌آید که آیا امکان فراهم‌آوری امکانات برای مدیریت پسماندهای ویژه و صنعتی در کشور و استان وجود دارد یا خیر. همتی در پاسخ به این سؤال تأکید می‌کند که به طور قطعی ظرفیت ایجاد مراکز امحا و مدیریت این پسماندها در کشور وجود دارد اما سرمایه‌گذاران باید برای ارائه خدمات در این زمینه اعلام آمادگی کنند.

﷯ ساز و کارهای متفاوت مدیریت پسماندهای صنعتی

به گفته مدیرکل حفاظت محیط‌ زیست استان، بسته به فرایند تولید و نوع آلایندگی پسماندها، سازوکارهای متفاوتی برای مدیریت آن‌ها وجود دارد. به عنوان مثال، بعضی پسماندها با روش‌های فیزیکی و شیمیایی، خنثی‌سازی یا پیرولیز می‌شوند اما تعدادی دیگر باید در لندفیل دفن یا در زباله‌سوز سوزانده شوند.

همتی تأکید می‌کند: پسماندهای ویژه و صنعتی مانند پسماندهای عفونی فقط نیازمند بی‌خطرسازی نیستند بلکه باید با زباله‌سوز از بین بروند یا به لندفیل‌های صنعتی (محل دفن زباله) فرستاده شوند.

طبق اعلام مدیرکل حفاظت محیط زیست استان، پس از دریافت نظر و موافقت دستگاه‌های ذی‌ربط برای دفن بهداشتی پسماندهای صنعتی و ویژه، مقرر شد زیرساخت‌های لازم در اراضی یونسی برای یک مجتمع بازیافت پسماند یا شهرک صنعتی پسماند ایجاد شود.

همتی می‌گوید طی جلسات کمیته راهبردی مدیریت پسماند به این نتیجه رسیده‌اند که سازمان همیاری شهرداری متولی تأمین زیرساخت‌ها برای این شهرک صنعتی خصوصی پسماند در استان باشد.

﷯ فراهم‌آوری زیرساخت‌های شهرک تا پایان سال

مدیرکل حفاظت محیط زیست استان آغاز عملیات اجرایی شهرک پسماند در منطقه یونسی را منوط به اقدامات سازمان همیاری شهرداری‌ها می‌داند و می‌گوید: تأکید داریم زیرساخت‌های این شهرک تا پایان سال فراهم شود.

به گفته او، بخشی از اعتبار این سایت مشارکتی را سازمان همیاری شهرداری‌ها و بخش دیگر را هم بخش خصوصی فراهم می‌کند.

همتی در پاسخ به این سؤال که روزانه چه میزان پسماند صنعتی و ویژه در استان تولید می‌شود می‌گوید: مطالعاتی در این خصوص طی سال ٩٠ انجام شد و برآوردی از میزان پسماند‌های ویژه و صنعتی مدیریت‌شده به دست آمد. آخرین آمار هم به همان سال بازمی‌گردد و در حال حاضر آمار دقیق و به‌روزشده‌ای از میزان این پسماند‌ها نداریم.

﷯ مدیریت ٢٠٠٠ تن پسماند ویژه و صنعتی

همتی از تلاش‌های اداره‌کل حفاظت محیط‌زیست برای تأمین اعتبار در راستای به‌روزرسانی آمار و ارقام پسماندهای ویژه و صنعتی می‌گوید و اضافه می‌کند: طی ٢ سال اخیر بالغ بر ٢٠٠٠ تن پسماند ویژه و صنعتی در استان مدیریت شده است.

طبق ماده ٧ قانون مدیریت پسماند، تولیدکنندگان پسماندهای عادی و کشاورزی مستقر در حریم شهرها مکلف‌اند هزینه تمام‌شده خدمات جمع‌آوری، جداسازی، پردازش و دفع پسماندها را بپردازند. در این راستا به گفته مدیرکل حفاظت محیط زیست استان، فهرست واحدهای امحاکننده روی تارنمای این اداره کل موجود است و واحدهای صنعتی محل ارسال پسماندهای خود را با نظارت اداره‌کل محیط زیست انتخاب می‌کنند.

مدیرکل حفاظت محیط زیست استان با اشاره به اینکه واحدهای صنعتی محلی برای نگهداری از پسماندهایشان دارند می‌گوید بیشتر پسماندهای خراسان رضوی به استان‌های اصفهان و مرکزی فرستاده می‌شود.

با اینکه هم‌اکنون مشکلی در زمینه مدیریت پسماندهای ویژه و صنعتی در استان وجود ندارد، همان‌گونه که ابتدا گفتیم، هزینه‌ها و مقوله نگهداری صحیح آن‌ها نگرانی‌هایی به وجود می‌آورد. از سوی دیگر، با توجه به صحبت‌های مدیرکل حفاظت محیط زیست استان، پسماندها می‌توانند فرصتی برای ایجاد اشتغال و ثروت باشند.