همه ما خاطرات خوشی از کتاب‌هایی که در کودکی خوانده و با یکدیگر به اشتراک گذاشته ایم داریم.

غول‌های دوست داشتنی، خرس‌های دوستدار عسل، هزار پا‌های گرسنه و مردان آهنی همه شخصیت‌هایی هستند که تصویر شفاف خاطرات کودکی ما را تشکیل می‌دهند. همه ما کتاب‌هایی که باعث خنده و گریه ما در کودکی شدند را به یاد داریم و بعد‌ها مانند یک توتم به فرزندانمان منتقل کردیم. اگر چه هر کسی داستان‌ها و کتاب‌های محبوب خاص دوران کودکی خودش را داشته، اما برخی از این کتاب‌ها محبوب همگان بوده اند. در ادامه این مطلب قصد داریم شما را با تعدادی از بهترین کتاب‌های کودکان تاریخ ادبیات آشنا کنیم.

۱- کتاب‌های آلیس نوشته لوییس کارول (قرن نوزدهم میلادی)

ماجراجویی‌های آلیس در سرزمین عجایب (Alice’s Adventures in Wonderland)، «آنسوی آینه» (Through the Looking Glass) و «چیزی که آلیس آنجا یافت» (what Alice Found There) نوشته‌هایی بسیار خارق العاده از یک ریاضیدان به نام چارلز داجسون با نام ادبی لوییس کارول است. او با بهره گیری از منطق، شوخی و فانتزی اختراعی خود تعدادی بهترین آثار ادبی حوزه کودک و نوجوان را خلق کرد.

۲- قصه‌های پریان نوشته هانس کریستین اندرسون (قرن نوزدهم میلادی)

هانس کریستین اندرسون مردی خجالتی و نامتعارف بود که برخی از زیباترین و مشهورترین قصه‌های پریان جهان را در مورد غم از دست دادن عزیزان، عشق و اشتیاق به نگارش درآورد. جستجوی گردا برای پیدا کردن برادرش کای در «ملکه برفی» (The Snow Queen)؛ اشتیاق خاموش یک پری دریایی برای شاهزاده اش، نوشته‌هایی بسیار زیبا هستند که آرامش و الهام بخشی برای کودکان را به همراه دارند.

۳- هزار و یک شب (داستان‌های عامیانه)

مجموعه داستان‌های حیرت انگیزی که شهرزاد برای شوهر پادشاهاش هر شب تعریف می‌کرد تا مرگ خود را به تعویق بیندازد اولین بار در یک کتاب فرانسوی در سال ۱۷۰۴ به اروپا برده شد که داستان‌های علاء الدین، علی بابا و سنباد را نیز در خود داشت. داستان‌های این مجموعه پر از اشتیاق‌ها و انتقام‌هایی است که تاکنون تاثیر خود را بر فرهنگ عامه حفظ کرده اند.

۴- مجموعه داستان‌های نارنیا نوشته سی اس لوییس (اواسط قرن بیستم)

بهترین کتاب‌های کودک و نوجوان به شکلی موفق می‌شوند که دنیای اطراف آن‌ها را تغییر دهند. همه می‌توانند اولین برخورد قهرمانان داستان‌های نارنیا با دنیای فانتزی داستان را به یاد آورده و بعد‌ها با ذهنیتی متفاوت و برای وارد شدن به دنیایی جدید به سمت کمد لباس‌های خود رفته باشند. لوییس یک نابغه بود که باعث شد حیوانات حرف بزنند و یک ماجراجویی شوالیه‌ای تاثیرگذار را برای کودکان و نوجوانان خلق نماید.

۵-نور‌های شمالی از فیلیپ پولمن (۱۹۹۵)

هیولا‌های فیلیپ پولمن در این دنیای متفاوت افسانه‌ای که توسط یک گروه مذهبی شیطانی هدایت می‌شوند از بهترین و دیرپا‌ترین شخصیت‌های ادبیان کودک و نوجوان به شمار می‌آیند. تم‌های داستان‌های او بسیار گسترده با حس حیرت انگیز ممکن بودن هستند. داستان او در «نور‌های شمالی» (Northern Lights) مسحور کننده بوده و در لیرا بلاکوا او یک زن قهرمان را به یکباره دوست داشتنی، چابک و توانمند می‌سازد.

۶- هابیت‌ها نوشته جی آر آر تولکین (۱۹۳۷)

در کتاب «هابیت ها» (The Hobbit)، کتابی که بسیار نامتعارف‌تر از آن است که فکر کنید، یک کوتوله پشمالو به نام بیبلو بگینز همراه با تعدادی کوتوله دیگر به سفر می‌رود و به خاطر دزد بودنش نیز حتی جایزه دریافت می‌کند. کشش و جذابیت دنیای هابیت‌ها به همان هیجان انگیزی ماجراجویی‌هایی است که بیبلو خود را در متن آن‌ها می‌بیند و بسیاری از خوانندگان را به سمت دنباله بزرگ آن یعنی «ارباب حلقه ها» (The Lord of the Rings) سوق داد.

۷- باد در درختان بید نوشته کنت گراهام (۱۹۰۸)

بسیاری بر سر این موضوع بحث دارند که آیا «باد در درختان بید» (The Wind in the Willows) یک کتاب در حوزه ادبیات کودک و نوجوان است یا کتابی برای بالا بردن روحیه منشیان نادیده گرفته یک شهر نوشته شده است. به هر ترتیب ماجراجویی‌های جالب مولی و رتی و حرکات و شیطنت‌های خنده دار تاد، عشق شاعرانه به لذت‌های زندگی روستایی را نشان می‌دهد.

۸- کتاب جنگل نوشته رودیارد کیپلینگ (۱۸۹۴)

موگلی که توسط گرگ‌ها بزرگ شده باید با یک ببر بیرحم به نام شیر خان مواجه شود و به کمک یک خرس قهوه‌ای خواب آلود و تنبل به نام بالو و یک پلنگ باهوش به نام بقیرا او را شکست دهد. داستان «کتاب جنگل» (The Jungle Book) پر از نوآوری و ماجراجویی است که در همان روز‌های اول انتشار با استقبال خوانندگان مواجه شده و رفتار‌های حیوانات بسیار قابل باور و انسان مآبانه است. وحشی بودن و زیرکی آن‌ها از همان روزگار در فرهنگ عامه کودک و نوجوان رسوخ کرده است.

۹- ماتیلدا نوشته رولد دال (۱۹۸۸)

شرط می‌بندم که بسیاری از کودکان و نوجوانان پس از خواندن کتاب «ماتیلدا» (Matilda) به مداد‌های خود خیره شدند با این امید که بتوانند تنها با قدرت ذهن خود آن‌ها را به حرک دربیاورند. تصورات و تجسمات غنی دال را می‌توان در این داستان بسیار احساسی در مورد دختری که برای عشق و فرار می‌جنگد مشاهده کرد. شخصیت دوشیزه ترونچبول این داستان یکی از شرورترین شخصیت‌های تاریخ ادبیات کودک و نوجوان است.

۱۰- جایی که چیز‌های وحشی هستند نوشته مائوریس سنداک (۱۹۶۳)

«جایی که چیز‌های وحشی هستند» (Where the Wild Things Are) یک کتاب مصور است که هر بار خواندنش چیز‌های جدیدی را افشا می‌کند. شخصیت مکس با تماشای عکس‌ها دنیای خود را وسعت می‌بخشد و از طریق ماجراجویی و سفر خود به درون خودش، با خشم خود از مادرش روبرو شده و بر آن غلبه می‌کند. عکس‌ها و طراحی‌های این کتاب نیز بسیار دوست داشتنی هستند.

۱۱- داستان فردیناند نوشت مونرو لیف (۱۹۳۶)

چیزی که در ابتدا یک داستان جذاب از گوساله‌های که نمی‌خواست بجنگد به نظر می‌رسید به یک داستان افسانه‌ای عمیق در مورد انتظاراتی که از یک پسر بچه وجود دارد تبدیل شد. شخصیت فردیناند در کتاب «داستان فردیناند» (The Story of Ferdinand) با رد کردن خشونت مردانه تنها دوست دارد که زیر درخت بلوط بنشیند. تصویرسازی این کتاب از گاوباز‌های اسپانیایی، نیزه دار‌ها و ورزشگاه آن‌ها بسیار تاثیرگذار و الهام بخش است.

۱۲- باغ نیمه شب تام نوشته فیلیپا پیرس (۱۹۵۸)

به عنوان یکی از بهترین آثار ادبیات کودک و نوجوان، در داستان «باغ نیمه شب تام» (Tom’s Midnight Garden) شخصیت تام در کنار عمه و عموی خود می‌ماند، اما وقتی که ساعت زنگ خورده و سیزده را نشان می‌دهد او با یک باغ زیبا و دختر زیبایی در آن به نام هتی روبرو می‌شود که ظاهراً از زمانی متفاوت آمده است. این داستان عاطفی بسیار غنی بر روی هر کودکی تاثیر عمیقی از خود به جای می‌گذارد.

۱۳- مجموعه کتاب‌های هری پاتر نوشته جی کی رولینگ (اواخر قرن بیستم)

کتاب «هری پاتر و سنگ فیلسوف» (Harry Potter and the Philosopher’s Stone) کمی بیش از ۲۰ سال پیش منتشر شد و مانند یک صاعقه به فرهنگ عامه مردم وارد شد. این مجموعه کتاب‌ها بعد‌ها نسبت به ۳ کتاب اول خود بن مایه تاریک تری گرفته و به یک هفتگانه مسحور کننده و یک پدیده اجتماعی تبدیل شد.

۱۴- مترسک‌ها نوشته رابرت وستال (۱۹۸۱)

شاید «مسلسل چی ها» (The Machine Gunners) معروف‌ترین کتاب رابرت وستال باشد، اما اینجا ما از کتاب «مترسک ها» (The Scarecrows) نام می‌بریم که وحشت و درک بلوغ در آن از کیفیت بالایی برخوردار است. این کتاب بر رابطه خشن و زجرآور یک پسربچه با پدرش و همچنین قتلی که سال‌ها پیش رخ داده تمرکز دارد.

۱۵- آرتمیس فاول نوشته اوئن کالفر (۲۰۰۱)

کتاب «آرتمیس فاول» (Artemis Fowl) یک کتاب بسیار هوشمندانه است که کلیشه‌های ادبیات کودک و نوجوان را زیر پا می‌گذارد. قهرمان داستان با نام آرتمیس فاول یک پسربچه ۱۲ ساله است که یک مغز متفکر جنایتکار نیز هست. با شخصیت‌هایی مانند افراد عاشق سرقت، کوتوله‌های نفاخ و یک نیمه انسان نیمه اسب به نام فولی، خواندن این مجموعه کتاب‌ها برای کودکان و نوجوان بسیار سرگرم کننده خواهد بود.

۱۶- درخت دروغ نوشته فرانسس هاردینگ (۲۰۱۵)

کتاب «درخت دروغ» (The Lie Tree) نوشته فرانسس هاردینگ که به همین خاطر برنده جایزه کاستا بوک اواردز شد یک داستان اورجینال دارد که با جملات شاعرانه و تصوراتی متفاوت از دنیای قرن نوزدهم خود و شخصیت‌های اصلی زن باهوش خود الهام بخش بسیاری از دختران عصر حاضر شده و به یکی از بهترین آثار ادبیات کودک و نوجوان معاصر تبدیل شده است.

۱۷- چگونه اژد‌های خود را آموزش دهیم نوشته کرسیدا کول (۲۰۰۳)

خیلی ساده، کرسیدا کول این توانایی خارق العاده را داشت که به کودکان همان چیزی را بدهد که دوست داشتند. هیکاپ هورندوس هادوک سوم یک پسربچه وایکینگ است که هیچ تناسبی با وایکینگ‌ها ندارد. او سر به هوا و باهوش است و سفر‌های ماجراجویانه اش با یک اژد‌های شکارچی به نام بی دندان بسیار سرگرم کننده و حیرت انگیز هستند. این کتاب را به یک نوجوان بدهید و خیلی زود متوجه غرق شدن او در داستان خواهید شد.

۱۸- داستان پیتر خرگوشه نوشته بئاتریکس پوتر (۱۹۰۲)

حتی پوتر نیز می‌دانست که با حسی نوستالژیک در مورد گذشته متصورش می‌نویسد، اما چه کسی بود که نمی‌توانست عاشق داستان موزیانه یک خرگوش بامزه و سرکش شود؟ تصویرسازی پوتر در «داستان پیتر خرگوشه» (The Tale of Peter Rabbit) به خوبی با مطالعات دقیق او در مورد گیاهان و جانوران سازگار است. بهتر است فیلم‌هایی که با اقتباس از این داستان ساخته شده را نادیده گرفته و به سراغ کتاب اورجینال بروید.

۱۹- مجموعه داستان‌های پریان برادران گریم (قرن نوزدهم)

مجموعه داستان‌های پریان برادران گریم شامل بیش از ۲۰۰ قصه است که این دو برادر در طول زندگی شان جمع آوری کرده و در نسخه‌های متعددی به چاپ رساندند. اگر چه عناصر ناخوشایند این داستان‌ها برای مخاطبان بورژوازی محتاط آن دوران دچار تغییراتی شد، اما عمق این داستان‌ها حفظ و در نوشته‌های برادران گریم منعکس می‌شود، داستان‌هایی که برای نوجوانان و بزرگسالان به یک اندازه جذاب و الهام بخش است. همه ما شاهزاده قورباغه، هانسل و گرتل را می‌شناسیم، اما آیا داستان هانس جوجه تیغی در مورد موجودی که نیم انسان و نیم جوجه تیغی بود را شنیده اید؟

۲۰- پادشاه پیشین و آینده نوشته تی اچ وایت (۱۹۵۸)

مجموعه کتاب‌های «پادشاه پیشین و آینده» (The Once and Future King) که شامل سه کتاب در مورد بریتانیاست را باید کتاب‌هایی مسحور کننده، هوشمندانه و بسیار نغز دانست. تی اچ وایت در این داستان‌ها شاه آرتور جوان را در قالب یک پسربچه معمولی به نام وارت تجسم می‌کند که در یک موقعیت خارق العاده قرار می‌گیرد و مرلین او یک پیرمرد فراموشکار و مهربان است. وایت در سال‌های اخیر مورد بی مهری قرار گرفته و فراموش شده است، اما به خاطر این مجموعه کتاب‌های خود لیاقت بازگشت به اوج را دارد.

bartarinha.‎ir