لوایح FATF شرایط جنگی

آرمان- دو لایحه از لوایح FATF یعنی لایحه CFT یا کنوانسیون مبارزه با تامین مالی تروریسم و لایحه پالرمو یا کنوانسیون مبارزه با جرائم سازمان‌یافته فراملی مدت‌هاست که در مجمع تشخیص مصلحت نظام معطل مانده و هنوز تصمیم خاصی درخصوص آن‌ها اتخاذ نشده است. نه مشخص است که مجمع آن‌ها را تصویب خواهد کرد و نه رد آن‌ها در حال حاضر قابل پیش‌بینی است. در شرایط فعلی اما تصویب یا عدم تصویب آن‌ها تأثیر چندانی بر اقتصاد ایران نخواهد گذاشت. وقتی از اقتصاد سخن می‌گوییم باید برخی متغیرها را در نظر بگیریم و سپس با بررسی آن‌ها در خصوص مساله‌ای اقتصادی اظهار نظر کنیم. تصویب لوایح باقی‌مانده از FATF متغیری است که نظارت خارجی را بر اقتصاد ما تشدید می‌کند؛ آن هم در شرایطی که تحریم‌ها مانع از عادی شدن روند اقتصاد ایران می‌شوند. در نتیجه اگر لوایح FATF تصویب شوند، نه تحریم‌ها کاهش خواهد یافت نه این که تغییری در مبادلات تجاری ما ایجاد می‌شود. تنها موضوعی که باید مورد بررسی قرار گیرد آن است که عدم تصویب این لوایح چه تأثیری روی وضعیت اقتصادی و مبادلات تجاری ما خواهد گذاشت. ما اوضاع خوبی در بحث شفافیت اقتصادی نداریم و جز پیوستن به کنوانسیون‌های‌ بین‌المللی نظیر کارگروه ویژه شفافیت مالی، باید کارهای زیادی در درون کشور انجام دهیم تا اقتصاد ما شفاف شود. موضوع اصلی برای ایران این است که شرایط ویژه و متفاوتی از باقی کشورها دارد که باید آن را در نظر بگیرد. جمهوری اسلامی سال‌هاست که تحت شدیدترین تحریم‌ها از سوی ایالات متحده قرار دارد و هر روز نیز بر شدت این تحریم‌ها افزوده می‌شود، در نتیجه باید مسائل این چنینی را در شرایط جنگ اقتصادی بسنجیم نه شرایط عادی. اگر شرایط عادی بود می‌شد، پیوستن به این لوایح را در چارچوب قوانین بین‌المللی و مانند بسیاری از کشورهای دیگر می‌توانستیم بررسی کنیم و تا این میزان حساسیت وجود نداشت اما امروز شرایط ما خاص است و به دلیل شرایط جنگی، برخی مخالفت‌ها با نظارت خارجی روی اقتصادمان وجود دارد. کشورمان باید سیاست‌ اصلی خود در تجارت بین‌الملل را بر امضای پیمان‌های مبادلات تجاری با پول ملی متمرکز کند تا با کشورهایی که هنوز روابط اقتصادی و تجاری خوبی با کشورمان دارند به مشکل نخوریم و بتوانیم با پول ملی به ادامه تجارت بپردازیم. مانند همان کاری که امروز در عراق صورت گرفته و بسیاری از تجار ما تجارت خود را با دینار و ریال انجام می‌دهند. به طور کلی پیوستن به کنوانسیون‌های بین‌المللی و حضور در جامعه جهانی در شرایط عادی اقدامی خنثی است که گاهی می‌تواند خوب باشد و گاهی می‌تواند اثرات مخرب داشته باشد. در شرایط عادی با بررسی تأثیر پیوستن به کنوانسیون‌های بین‌المللی یا تصویب لوایح روی امنیت ملی می‌توان در خصوص آن‌ها تصمیم گرفت اما در شرایط جنگی برخی کشورها به عنوان دشمن روبه‌روی ما قرار دارند و باید با توجه به این مسأله و ملاحظات مربوط، تصمیم گرفت. در غیر این صورت امکان ایجاد مشکلات بیشتر برای کشور وجود دارد.